Wypowiedzenie umowy o pracę z zachowaniem okresu wypowiedzenia
Kodeks pracy stanowi, że każda ze stron może rozwiązać umowę za wypowiedzeniem. Jego długość zależy od stażu u danego pracodawcy oraz rodzaju umowy.
Dla umów o pracę zawartych na okres próbny wynosi:
- 3 dni robocze, jeżeli okres próbny nie przekracza 2 tygodni;
- 1 tydzień, jeżeli jest on dłuższy niż 2 tygodnie;
- 2 tygodnie dla umów zawartych na 3 miesiące.
W przypadku pracowników zatrudnionych na umowę o pracę podpisaną na czas nieokreślony i określony wynosi on odpowiednio:
- 2 tygodnie, jeżeli pracownik był zatrudniony krócej niż 6 miesięcy;
- 1 miesiąc, jeżeli pracował co najmniej 6 miesięcy;
- 3 miesiące, jeżeli staż wynosi co najmniej 3 lata.
Co ważne do okresu zatrudnienia, wlicza się pracownikowi staż u poprzedniego pracodawcy, jeżeli zmiana firmy nastąpiła wskutek przejęcia przedsiębiorstwa wraz z kadrą. W takiej sytuacji obecny pracodawca jest następcą prawnym w stosunkach pracy nawiązanych przez jego poprzednika.
Wypowiedzenie miesięczne liczy się od pierwszego dnia kolejnego miesiąca. Natomiast tygodniowe – zaczyna się w niedzielę po wręczeniu wypowiedzenia i kończy w sobotę.
Osoby, które otrzymały wypowiedzenie, mają prawo do dodatkowych płatnych dni wolnych na poszukiwanie nowej pracy. Ich wymiar wynosi:
- 2 dni robocze – jeśli okres wypowiedzenia trwa 2 tygodnie lub miesiąc;
- 3 dni robocze – w okresie 3-miesięcznego wypowiedzenia.
Ponadto przepisy przewidują możliwość zwolnienia pracownika ze świadczenia pracy do końca okresu wypowiedzenia – przy czym zachowuje on prawo do wynagrodzenia.
Wypowiedzenie umowy o pracę bez zachowania okresu wypowiedzenia
Wypowiedzenie umowy z trybem natychmiastowym przysługuje obu stronom.
Wypowiedzenie umowy o pracę przez pracodawcę
Pracodawca może rozwiązać umowę o pracę bez zachowania okresu wypowiedzenia w sytuacjach:
- ciężkiego naruszenia przez pracownika podstawowych obowiązków pracowniczych;
- popełnienia przez pracownika w czasie trwania stosunku pracy przestępstwa, które uniemożliwia dalsze zatrudnienie go na zajmowanym stanowisku, przy czym przestępstwo musi być oczywiste lub stwierdzone prawomocnym wyrokiem;
- utraty z winy pracownika uprawnień niezbędnych do wykonywania pracy;
- kiedy niezdolność pracownika do pracy wskutek choroby trwa:
- dłużej niż 3 miesiące – gdy pracownik był zatrudniony krócej niż 6 miesięcy;
- dłużej niż łączny okres pobierania z tego tytułu wynagrodzenia i zasiłku oraz pobierania świadczenia rehabilitacyjnego przez pierwsze 3 miesiące – gdy pracownik był zatrudniony co najmniej 6 miesięcy lub jeżeli niezdolność do pracy została spowodowana wypadkiem przy pracy albo chorobą zawodową;
- w razie usprawiedliwionej nieobecności pracownika w pracy z innych przyczyn niż ww. i trwającej dłużej niż 1 miesiąc.
Pracodawca nie może rozwiązać umowy bez wypowiedzenia w sytuacjach, kiedy:
- nieobecności pracownika jest wynikiem sprawowania opieki nad dzieckiem (w okresie pobierania z tego tytułu zasiłku);
- pracownik ze względu na chorobę zakaźną przebywa w odosobnieniu (w okresie pobierania z tego tytułu wynagrodzenia i zasiłku);
- pracownik stawi się do pracy w związku z ustaniem przyczyny nieobecności.
Co więcej, art.53 k.p. stanowi, że pracodawca powinien w miarę możliwości ponownie zatrudnić pracownika, który w okresie 6 miesięcy od rozwiązania umowy w trybie natychmiastowym z przyczyn związanych z chorobą albo usprawiedliwioną nieobecnością, zgłosi swój powrót do pracy niezwłocznie po ustaniu tych przyczyn.
Wypowiedzenie umowy o pracę przez pracownika
Wg k.p. pracownik może rozwiązać umowę o pracę bez wypowiedzenia w 2 sytuacjach:
- jeżeli ma orzeczenie lekarskie stwierdzające szkodliwy wpływ wykonywanej pracy na jego zdrowie, a pracodawca pomimo to nie przeniesie go w terminie wskazanym w orzeczeniu do innej pracy, odpowiedniej ze względu na jego stan zdrowia i kwalifikacje zawodowe;
- gdy pracodawca dopuścił się ciężkiego naruszenia podstawowych obowiązków wobec pracownika.
W tym ostatnim przypadku zatrudnionemu przysługuje odszkodowanie w wysokości wynagrodzenia za okres wypowiedzenia.
Podstawowe obowiązki pracodawcy wobec pracownika określa k.p. Są to m.in.:
- przeciwdziałanie dyskryminacji w zatrudnieniu;
- zapewnienie bezpiecznych i higienicznych warunków pracy;
- terminowe i prawidłowe wypłacanie wynagrodzenia;
- ułatwianie pracownikom podnoszenie kwalifikacji zawodowych.
W praktyce ciężkie naruszenie obowiązków sądy pracy i prawicy interpretują jako np.:
- szykanowanie ze względu na przekonania polityczne albo religijne;
- poniżanie albo ośmieszanie ze względu na pochodzenie etniczne lub orientację seksualną;
- złośliwą odmowę udzielenia urlopu wypoczynkowego.
Warto pamiętać, że listę obowiązków pracodawcy wobec kadry rozszerza się o zapisy zawarte w regulaminach pracy albo innych obowiązujących w firmie dokumentach.
Pracownik powinien wiedzieć, że na złożenie oświadczenia o rozwiązaniu umowy o pracę bez wypowiedzenia ma miesiąc, liczony od chwili, kiedy dowiedział się o naruszeniu jego praw. Jeśli dojdzie do sprawy w sadzie, to on będzie zmuszony udowodnić, że dochował tego terminu.
Rozwiązanie umowy o pracę na mocy porozumienia stron
Zakończenie współpracy na mocy porozumienia jest najbardziej polubownym sposobem na rozstanie się z firmą. Jednak wymaga ono po pierwsze zgody obu stron, po drugie wspólnego podpisania dokumentu potwierdzającego datę i zasady zakończenia współpracy. Porozumienie musi być sporządzone na piśmie w dwóch jednobrzmiących egzemplarzach.
W ten sposób można rozwiązać każdą umowę, w każdym momencie jej trwania. Przy czym należy pamiętać, że dokument co do zasady wyraża wolę obu stron, zatem nie przysługuje prawo odwołania się od porozumienia do sądu pracy.
Jak napisać wypowiedzenie umowy o pracę?
Każde wypowiedzenie musi zawierać:
- datę i miejsce sporządzenia;
- dane pracownika i pracodawcy;
- nagłówek informujący o rodzaju dokumentu;
- informację o umowie o pracę: jej rodzaj, datę zawarcia, numer oraz nazwę stron umowy;
- podpis pracownika oraz przyjmującego wypowiedzenie wraz z datą.
W przypadku umowy z okresem wypowiedzenia należy dopisać oświadczenie o zachowaniu okresu wypowiedzenia z określeniem terminu jego upływu.
Z kolei do wypowiedzenia w trybie natychmiastowym pracownik musi podać przyczynę rozwiązania umowy, może też powołać się na odpowiednie przepisy k.p.
Natomiast treść pisma rozwiązującego umowę na moc porozumienia stron, powinna też obejmować:
- datę rozwiązania stosunku pracy;
- sposób rozliczenia urlopu wypoczynkowego;
- zasady zwrotu sprzętu służbowego (jeśli dotyczy);
- terminy wypłaty wynagrodzenia oraz innych świadczeń np. premii albo prowizji.
Wypowiedzenie umowy o pracę – wzór
Poniżej znajdują się przykładowe wzory wypowiedzenia umowy o pracę.
1. Wypowiedzenie umowy przez pracownika z zachowaniem okresu wypowiedzenia.
……………… dnia …………….. r
(miejscowość i data)
…………………………..
(dane pracownika)
……………………………
(dane pracodawcy)
Wypowiedzenie umowy o pracę
Niniejszym wypowiadam umowę o pracę zawartą w dniu …………………..w ………………….pomiędzy ………………………. (pełna nazwa pracodawcy) a ………………………………….. (imię i nazwisko pracownika) z zachowaniem okresu wypowiedzenia wynoszącego ……………………………
Z poważaniem
…………………….
(podpis pracownika)
Potwierdzam otrzymanie wypowiedzenia
………………………………………….
(podpis pracodawcy lub osoby upoważnionej)
2. Wypowiedzenie umowy za porozumieniem stron
……………… dnia …………….. r
(miejscowość i data)
…………………………..
(dane pracownika)
……………………………
(dane pracodawcy)
Wypowiedzenie umowy o pracę na mocy porozumienia stron
Zawracam się z prośbą o rozwiązanie umowy o pracę zawartą w dniu …………………..w ………………….pomiędzy ………………………. (pełna nazwa pracodawcy) a ………………………………….. (imię i nazwisko pracownika) na mocy porozumienia stron. Jako dzień zakończenia stosunku pracy proponuję …………………………… (dokładna data).
Z poważaniem
…………………….
(podpis pracownika)
Potwierdzam otrzymanie wypowiedzenia
………………………………………….
(podpis pracodawcy lub osoby upoważnionej)
3. Wypowiedzenie umowy ze skutkiem natychmiastowym
……………… dnia …………….. r
(miejscowość i data)
…………………………..
(dane pracownika)
……………………………
(dane pracodawcy)
Wypowiedzenie umowy o pracę bez wypowiedzenia
Zgodnie z art. 55 Kodeksu pracy rozwiązuję umowę o pracę zawartą w dniu ………………..w ………………….pomiędzy ………………………. (pełna nazwa pracodawcy) a ………………………………….. (imię i nazwisko pracownika) bez zachowania okresu wypowiedzenia.
Przyczyną rozwiązania umowy ww. trybie jest …………………………………………………..
Z poważaniem
…………………….
(podpis pracownika)
Niniejszym wypowiedzenie otrzymałem
………………………………………….
(podpis pracodawcy lub osoby upoważnionej)