Z jakich powodów można zdecydować się na złożenie wypowiedzenia?
Powodów do odejścia z pracy może być wiele. Bardzo często zdarza się, że na decyzję o złożeniu wypowiedzenia składa się więcej czynników. Wśród najczęstszych przyczyn odejścia z pracy można wyróżnić:
- przebranżowienie – zmiana zawodu np. na ciekawszą czy bardziej satysfakcjonującą pracę,
- własną działalność – założenie własnej firmy,
- odejście do lepiej płatnej pracy – brak perspektywy na zmianę warunków finansowych w dotychczasowej pracy,
- odejście do bardziej prestiżowej pracy – pracownik nie czuje się doceniony, nie widzi możliwości rozwoju.
Podstawowe typy wypowiedzeń umowy – okresy wypowiedzenia
Pracownik ma możliwość rozwiązania umowy o pacę w dowolnym momencie bez ujawniania pracodawcy powodu swojej decyzji. A okres wypowiedzenia zależy od umowy i czasu zatrudnienia.
Wypowiedzenie umowy o pracę na czas nieokreślony
Okres wypowiedzenia zależy od długości zatrudnienia u danego pracodawcy i wynosi:
- 2 tygodnie, jeśli pracownik był zatrudniony krócej niż 6 miesięcy,
- 1 miesiąc, jeśli pracownik był zatrudniony dłużej niż 6 miesięcy,
- 3 miesiące, jeśli pracownik był zatrudniony co najmniej 3 lata.
Wypowiedzenie umowy o pracę na czas określony
Okres wypowiedzenia zależy od długości zatrudnienia u danego pracodawcy i wynosi:
- 2 tygodnie, jeśli pracownik był zatrudniony krócej niż 6 miesięcy,
- 1 miesiąc, jeśli pracownik był zatrudniony dłużej niż 6 miesięcy,
- 3 miesiące, jeśli pracownik był zatrudniony co najmniej 3 lata.
Wypowiedzenie umowy o pracę na okres próbny
Okres wypowiedzenia zależy od długości zatrudnienia u danego pracodawcy i wynosi:
- 3 dni robocze, jeśli okres próbny nie przekracza 2 tygodni,
- 1 tydzień, jeśli okres próbny jest dłuższy niż 2 tygodnie,
2 tygodnie, jeśli okres próbny wynosi 3 miesiące.
Niestandardowe rodzaje wypowiedzeń
Niezależnie od czasu zatrudnienia i rodzaju umowy są też sytuacje, w których obie strony rozstają się szybciej.
Wypowiedzenie umowy o pracę za porozumieniem stron
Rozwiązanie umowy o pracę za porozumieniem stron może zostać zainicjowane zarówno przez pracownika, jak i pracodawcę, jednak jak sama nazwa wskazuje, zgodę na taką formę muszą wyrazić obie strony. Każda z nich może przedstawić swoje warunki rozwiązania umowy, jednak w takim wypadku powód takiej decyzji nie jest istotny.
Wypowiedzenie umowy o pracę w trybie natychmiastowym
Wypowiedzenie umowy o pracę w trybie natychmiastowym polega na złożeniu oświadczenia rozwiązującego umowę przez pracodawcę lub pracownika bez zachowania ustawowego okresu wypowiedzenia. W takich przypadkach istotne jest jednak podanie powodu, który uzasadni rozwiązanie umowy.
Pracownik może rozwiązać umowę o pracę w trybie natychmiastowym w przypadku, gdy:
- zostanie wydane orzeczenie lekarskie stwierdzające szkodliwy wpływ wykonywanej pracy na zdrowie pracownika, a pracodawca nie przeniesie go w terminie wskazanym w orzeczeniu lekarskim do innej pracy,
- jeśli pracodawca dopuści się ciężkiego naruszenia podstawowych obowiązków wobec pracownika.
Przesłankami do rozwiązania przez Pracodawcę umowy w trybie natychmiastowym są:
- ciężkie naruszenie przez pracownika obowiązków pracowniczych,
- popełnienia przez pracownika w czasie trwania umowy o pracę przestępstwa, które uniemożliwia dalsze zatrudnianie go na zajmowanym stanowisku, jeżeli przestępstwo jest oczywiste lub zostało stwierdzone prawomocnym wyrokiem,
- zawinionej przez pracownika utraty uprawnień koniecznych do wykonywania pracy na zajmowanym stanowisku.
Obowiązkowe elementy wypowiedzenia umowy
Przepisy określają, że wypowiedzenie umowy powinno zostać sporządzone w formie pisemnej. Oświadczenie pracownika i pracodawcy o rozwiązaniu umowy o pracę bez wypowiedzenia powinno nastąpić na piśmie, z podaniem przyczyny uzasadniającej rozwiązanie umowy. Dokument powinien być podpisany przez osobę składającą wypowiedzenie.
Jak napisać wypowiedzenie?
Aby dopełnić formalności, w treści składanego przez pracownika wypowiedzenia powinny znaleźć się niezbędne elementy, takie jak:
-
- data i miejscowość,
- dane pracownika (imię i nazwisko pracownika, adres pracownika, zajmowane stanowisko),
- dane pracodawcy (nazwa pracodawcy, adres pracodawcy),
- informacje dotyczące umowy, która jest rozwiązywana (data zawarcia, miejsce)
- sugerowana data rozwiązania umowy (zgodna z okresem wypowiedzenia)
- podpis osoby składającej oświadczenie wraz z datą.
Dobrą praktyką jest także złożenie na dokumencie podpisu osoby, która tym samym potwierdza otrzymanie oświadczenia, jednak nie jest to element niezbędny.
Jak złożyć wypowiedzenie?
Sporządzone na piśmie wypowiedzenie można złożyć osobiście lub pocztą. Pandemia i praca zdalna sprawiły, że coraz bardziej popularnym sposobem jest także przesłanie oświadczenia drogą mailową. Jest to dopuszczalne, aczkolwiek może nieść za sobą pewne ryzyka.
Urlop a wypowiedzenie umowy
Każdemu pracownikowi zatrudnionemu na podstawie umowy o pracę przysługuje określony wymiar urlopu. Jeśli postanowi on złożyć wypowiedzenie umowy lub otrzyma takowe od pracodawcy, to zgodnie z art. 1671 Kodeksu Pracy ma on obowiązek wykorzystać urlop wypoczynkowy w okresie wypowiedzenia, jeżeli pracodawca udzieli mu w tym czasie urlopu. Oznacza to, że pracownik nie musi wyrażać zgodny na udzielenie mu urlopu w określonym przez pracodawcę terminie.
Kodeks pracy przewiduje także wypłacenie przez pracodawcę ekwiwalentu pieniężnego w przypadku niewykorzystania przez pracownika przysługującego mu urlopu. Dotyczy to zarówno urlopu bieżącego, jak i zaległego. Wysokość ekwiwalentu oblicza się na takich samych zasadach, jak w przypadku wynagrodzenia na czas urlopu wypoczynkowego.
Wynagrodzenie a wypowiedzenie umowy o pracę
Nie ma przepisów, które jednoznacznie określałyby termin wypłaty wynagrodzenia w przypadku rozwiązania umowy, a termin wypłaty przewidziany w treści umowy nie obowiązuje po ustaniu stosunku pracy. Pracodawca powinien jednak przyjąć rozwiązanie korzystne dla pracownika, czyli najczęściej jest to dzień ustania zatrudnienia lub dzień, w którym standardowo wynagrodzenie było wypłacane.
To, w jaki sposób oblicza się wysokość wynagrodzenia w przypadku rozwiązania umowy w trakcie miesiąca, zależne jest od tego, czy wynagrodzenie pracownika było stałe, czy obliczane na podstawie przepracowanych godzin. W drugim przypadku zasady wyliczania wynagrodzenia są proste. W pierwszym miesięczną stawkę wynagrodzenia najpierw dzieli się przez liczbę godzin przypadających do przepracowania w danym miesiącu, a otrzymaną kwotę mnoży przez liczbę godzin nieobecności pracownika w pracy z powodu ustania stosunku pracy. Po obliczeniu kwoty należy odjąć ją od wynagrodzenia, które przysługuje pracownikowi za cały miesiąc. Takie rozwiązanie wynika z § 12 ust. 1 Rozporządzenia w sprawie sposobu ustalania wynagrodzenia w okresie niewykonywania pracy.
Wypowiedzenie umowy może wiązać się z dużymi emocjami i stresem. Jeśli jednak dobrze przygotujesz się do rozmowy z szefem i będziesz znał swoje prawa i obowiązki, to na pewno ułatwi Ci to przejście przez cały proces.
