Koniec urlopu wychowawczego i co dalej?
Jeśli pracownica wykorzysta maksymalnie urlop macierzyński, rodzicielski i wychowawczy w jednym ciągu, to będzie nieobecna w pracy nieco ponad 4 lata. Nic więc dziwnego, że po takim czasie wiele kobiet zastanawia się, co je czeka po powrocie do pracy po wychowawczym.
Na szczęście w jego trakcie można podjąć pracę zarobkową, prowadzić działalność gospodarczą lub się dokształcać. Oczywiście, o ile nie koliduje to ze sprawowaniem osobistej opieki nad maluchem. Dzięki temu łatwiej jest podjąć decyzję czy pozostać w dotychczasowej firmie, czy jednak zmienić pracodawcę.
Aby lepiej przygotować się do powrotu z urlopu wychowawczego, warto skontaktować się ze współpracownikami, aby dowiedzieć się, czy i ewentualnie jakie zaszły zmiany, a także porozmawiać z przełożonym lub osobami z działu kadr o swoich obawach i oczekiwaniach.
Powrót do pracy po wychowawczym – prawa pracownika
Zgodnie z kodeksem pracy pracownik może zrezygnować z urlopu wychowawczego:
- w każdym czasie – za zgodą pracodawcy;
- po uprzednim zawiadomieniu pracodawcy – poprzez złożenie wniosku o przerwanie urlopu wychowawczego i powrót do pracy, najpóźniej na 30 dni przed terminem zamierzonego podjęcia pracy.
Pracodawca ma obowiązek przyjąć pracownika po zakończeniu urlopu wychowawczego do pracy na dotychczasowym stanowisku, a jeżeli nie jest to możliwe – na stanowisku równorzędnym z zajmowanym przed rozpoczęciem urlopu na warunkach nie mniej korzystnych od tych, które obowiązywałyby, gdyby pracownik nie korzystał z urlopu.
Oznacza to, że przysługuje mu wyrównanie wynagrodzenia po urlopie wychowawczym do poziomu, jaki obowiązuje aktualnie na jego stanowisku.
Jednak nie dostanie on ekwiwalentu za urlop po wychowawczym, ten będzie nadal do wykorzystania zgodnie z obowiązującymi przepisami.
Powrót do pracy po urlopie wychowawczym
Prawo pracy daje wiele uprawnień związanych z rodzicielstwem, tak aby wspomóc rodziny w pogodzeniu obowiązków służbowych i prywatnych.
Najważniejszym udogodnieniem, na jakie może liczyć pracownik po wcześniejszym powrocie do pracy po urlopie wychowawczym, jest obniżenie wymiaru etatu. Można go zmniejszyć maksymalnie do połowy etatu w okresie, w którym mógłby korzystać z urlopu wychowawczego, jednak nie dłużej niż 12 miesięcy.
Natomiast kiedy mamy koniec urlopu wychowawczego i co dalej? Opcją jest złożenie przez pracownika wniosku o zastosowanie elastycznej organizacji pracy. Za elastyczną organizację pracy uważa się pracę zdalną, system przerywanego czasu pracy, skróconego tygodnia pracy i pracy weekendowej oraz obniżenie wymiaru czasu pracy. Niestety pracodawca nie ma obowiązku zastosować się do prośby, jednak swoją odmowę musi uzasadnić. Przepis obowiązuje do ukończenia przez dziecko 8 roku życia.
Co więcej, pracownikowi wychowującemu przynajmniej jedno dziecko w wieku do 14 lat przysługuje w ciągu roku kalendarzowego zwolnienie od pracy w wymiarze 16 godzin albo 2 dni, z zachowaniem prawa do wynagrodzenia.
Powrót do pracy po wychowawczym a rozwiązanie umowy
Wiele kobiet po urlopie wychowawczym nie chce wrócić do pracy. Powody mogą być różne np. chęć zmiany branży lub zawodu. W takiej sytuacji pracownica może wypowiedzieć umowę o pracę z zachowaniem okresu wypowiedzenia lub też strony mogą rozwiązać umowę po urlopie wychowawczym za porozumieniem stron. Procedura jest taka sama jak w przypadku każdego innego zatrudnionego.
Ponieważ powrót z urlopu wychowawczego oznacza koniec okresu ochronnego, to możliwe jest również zwolnienie pracownika po urlopie wychowawczym przez pracodawcę. Oczywiście musi on mieć ważne powody ku temu. Jednym z nich mogą być zmiany organizacyjne w firmie. Przykładowo, jeśli pracodawca nie jest w stanie przyjąć pracownika na dotychczasowe stanowisko, ponieważ ono już nie istnieje, ani nie dysponuje innym – równorzędnym lub odpowiadającym kwalifikacjom zatrudnionego, to z dniem powrotu z urlopu wychowawczego ma prawo wręczyć mu wypowiedzenie umowy o pracę z zachowaniem okresu wypowiedzenia. Ponadto powinien zostać on zwolniony z obowiązku świadczenia pracy z zachowaniem wynagrodzenia.
Przepisy przewidują też możliwość zwolnienie pracownika po urlopie wychowawczym, jak i w jego trakcie w razie ogłoszenia upadłości lub likwidacji pracodawcy, a także bez wypowiedzenia z winy pracownika.
Wniosek o powrót do pracy po urlopie wychowawczym
Zbliża się koniec urlopu wychowawczego i co dalej zrobić? Pierwszym krokiem jest złożenie do pracodawcy wniosku o powrót do pracy po wychowawczym lub wniosku o przerwanie urlopu wychowawczego i powrót do pracy.
Dokument powinien zawierać:
- dane osobowe i kontaktowe pracownika;
- dane pracodawcy: nazwa i adres firmy;
- informację o urlopie wychowawczym: na jaki okres został udzielony i data planowanego zakończenia;
- datę powrotu do pracy;
- oświadczenie o rezygnacji z urlopu (o ile pracownica rezygnuje z części urlopu wychowawczego);
- podpis pracownika.
Jeśli pracownica chciałaby skorzystać z prawa do obniżenia wymiaru czasu pracy, może złożyć taki wniosek wraz z podaniem o powrót do pracy. W dokumencie należy podać:
- imię i nazwisko wnioskodawcy;
- imię i nazwisko dziecka;
- okres, przez który pracownik zamierza wykonywać pracę w obniżonym wymiarze czasu pracy;
- wymiaru czasu pracy, w którym pracownik planuje wykonywać pracę.
Do wniosku dołącza się:
- odpis skrócony aktu urodzenia dziecka (dzieci) lub zagraniczny dokument potwierdzający urodzenie dziecka (dzieci), wydany przez uprawniony organ dokonujący rejestracji urodzenia w danym kraju, albo kopie tych dokumentów (o ile nie został on wcześniej dostarczony do kadr);
- oświadczenie pracownika czy korzystał już z tej formy wsparcia i w jakim okresie.
