Charakterystyka pokoleń na rynku pracy
Co łączy oraz dzieli dane pokolenia na rynku pracy? Wśród pracowników dwóch pokoleń, między którymi różnica wieku wynosi tylko kilka lat, dostrzeżemy więcej podobieństw niż różnic. Jeśli jednak zaczniemy głębiej analizować każde z pokoleń, zauważymy, że ich przedstawiciele dorastali w innej rzeczywistości.
Baby Boomers
Baby Boomers to pokolenie osób urodzonych w latach 1946–1964, czyli po zakończeniu II wojny światowej, w czasie wyżu demograficznego. Pokolenie nastawione na stabilizację, szukanie pozytywów. Pozostają długo aktywni zawodowo, są pozytywnie nastawieni do życia. Są to bardzo często osoby, dla których jedną z podstawowych zasad życiowych jest ciężka praca. W jednej organizacji potrafią przepracować wiele lat, nie przepadają za zawodowymi zmianami. Pracownicy z tego pokolenia mają w sobie zdolność do uczenia się oraz chętnie współpracują z innymi. Zwracają także na skrupulatność i dokładność.
Pokolenie X
Kolejne z pokoleń urodzonych w czasach tzw. zimnej wojny, czyli w okresie, w którym blok zachodni (na czele ze Stanami Zjednoczonymi) rywalizował z blokiem wschodnim (któremu liderował Związek Radziecki). To pokolenie (1965–1980), w porównaniu z Baby Boomers, zwracało już uwagę na równowagę pomiędzy życiem prywatnym a pracą. Zawód i wykonywana praca były dla nich ważne, ale nie najważniejsze. W ich mentalności było więcej niezależności, zaradności, szukania różnych rozwiązań. W latach 90. oraz na początku XXI wieku to pokolenie zmierzyło się z rewolucją nowych technologii – rosnącym wpływem komputeryzacji na życie zawodowe oraz codzienne. Przedstawiciele tego pokolenia potrafią się dostosować do zmieniającej się rzeczywistości.
Pokolenie Y (Millenialsi)
Pokolenie na rynku pracy, które łączy osoby urodzone w latach 80. oraz 90. XX wieku. Nie ma jednak wyodrębnionej konkretnej granicy – część opracowań podkreśla, że pokolenie kończy się na osobach urodzonych w roku 1995, w innych widnieje rok 1997, a nawet 2000. Jest to pokolenie, które na rynek pracy wchodziło w przeświadczeniu wiodącej roli nowych technologii – komputeryzacji, wpływie internetu na postrzeganie rzeczywistości. Millienialsi są otwarci na multitasking. Choć stabilizacja jest dla nich ważna, lubią podejmować ryzyko. Nie przywiązują się do jednej pracy, często ją zmieniają, by szukać szczęścia w innej. Częściej od starszych pokoleń biorą udział w procesach rekrutacyjnych. Jest to pokolenie wychowane w erze cyfrowej, więc znające wiele narzędzi stosowanych w pracy. Millenialsi w pracy lubią skracać dystans, działać szybko i lubią używać na co dzień komunikacji internetowej.
Pokolenie Z
Jeśli pokolenie X tak wiele zmieniło na rynku pracy i wdrożyło tyle rozwiązań internetowych, to co powiedzieć o zoomersach, czyli pokoleniu Z? Jego przedstawiciele najbardziej zwracają uwagę na wolność w pracy, autentyczność i przede wszystkim to, czy firma, do której rekrutują, reprezentuje zbliżone do nich wartości.
Wiele organizacji za sprawą najmłodszego pokolenia pracowników musiało diametralnie zmienić organizację pracy i zwrócić uwagę na wartościami, jakimi się kierują, co jest dla nich ważne, jaki mogą mieć wpływ na życie innych. Może być to np. zrównoważony rozwój, wolontariaty, działania nastawione na popularyzację ekologii, tolerancyjność. Dla tego pokolenia studia nadal są ważne, ale panuje u nich przeświadczenie, że obok uczęszczania na zajęcia na uniwersytecie trzeba rozwijać swoje pasje. Liczą się dla nich również praktyki, staże, ukończone kursy, certyfikaty lub warsztaty.
Zoomersi w pracy chcą być autentyczni i jeśli nie będzie im się podobało, nie będą czekać kilku lat na jej zmianę – zwracają baczną uwagę na to, co otrzymują od drugiej strony, czyli od firmy – istotne są dla nich benefity, praca zdalna, elastyczny tryb pracy i na pewno nie zachłysną się pustymi obietnicami w procesach rekrutacyjnych. Są to świadomi komputeryzacji ludzie, którzy wiedzą, że jeśli poświęcą czas i wysiłki, z łatwością znajdą inną pracę, dlatego nie przywiązują się do jednego miejsca.
Współpraca międzypokoleniowa w pracy
Pokolenie Y oraz Z mogą w pracy znacząco wspierać przedstawicieli starszych pokoleń w rozwijaniu u nich umiejętności pracy z nowymi technologiami. Szczególnie skutki pandemii koronawirusa sprawiły, że część pracowników musiała się przebranżowić. Rynek pracownika w wielu branżach jest obecny, natomiast nierzadko, aby dostać pracę, trzeba zrobić kurs, zdobyć wykształcenie lub certyfikat. Przedstawiciele pokolenia X mogą być wsparciem dla młodszych pracowników przez swoje wieloletnie doświadczenie.
Łączenie pokoleń w organizacji daje większą szansę na sukces procesu rekrutacyjnego. Firmy nie mogą zamykać się na zatrudnianie osób tylko w podobnym przedziale wiekowym, co zresztą jest określane dyskryminacją ze względu na wiek. Warto również pamiętać, że granice między pokoleniami na rynku pracy bardzo często się rozmywają. Skoro pracownik urodzony w roku 1994 jest z pokolenia Y, a ten z 1996 jest zoomerem z pokolenia Z, dzieli ich tylko dwa lata. Dlatego wiele granic pomiędzy np. millenialsami a zoomersami zanika – przedstawiciele obu pokoleń są na rynku pracy, korzystają z internetu oraz mediów społecznościowych, a także z popularnych aplikacji, takich jak np. TikTok.
Mimo upływu lat i przekonania, że zarządzanie zespołem zróżnicowanym pod względem wieku jest trudne, stawianie na rekrutowanie pracowników z różnych pokoleń jest słuszne i potrzebne. Rosnąca świadomość społeczeństwa dotycząca zmian na rynku pracy oraz w życiu codziennym sprawia, że wiele granic między pokoleniami zanika.
