Czym jest demotywacja w pracy?
Demotywacja jest stanem, w którym pracownik traci zaangażowanie w pracę i niechętnie wykonuje swoje obowiązki zawodowe. Zjawisko sprawia, że zatrudniony nie widzi sensu w staraniu się, dlatego spada jego efektywność. Jest mniej skłonny do podejmowania inicjatywy i realizuje tylko niezbędne minimum swoich obowiązków.
Brak chęci do pracy może być wywołany zarówno przez czynniki wewnętrzne, takie jak brak satysfakcji z codziennych obowiązków, jak i zewnętrzne, w tym m.in. niedocenienie czy zły system zarządzania. Niezależnie od powodów demotywacji można wdrożyć działania, które będą sprzyjać ich eliminacji i zwiększą motywację do pracy.
Co najbardziej demotywuje w pracy? – 10 przykładów
Przyczyny demotywacji w pracy dotyczą przede wszystkim niedoskonałości organizacyjnych oraz braku spełnienia zawodowego po stronie pracowników. Jeśli zatrudnieni nie są doceniani i nie widzą perspektyw poprawy swojej sytuacji w przyszłości, ich zaangażowanie w obowiązki służbowe spada. Co demotywuje pracowników? Poniżej 10 najczęstszych powodów demotywacji w pracy.
Niesprawiedliwe traktowanie w pracy
Sprawiedliwe i równe traktowanie wszystkich pracowników to podstawa utrzymania dobrych stosunków w zespole. Zmniejszenie motywacji do pracy pojawia się, gdy niektórzy podwładni są traktowani lepiej mimo braku obiektywnych przesłanek. Jeśli szef w trakcie podejmowania decyzji kluczowych dla zespołu kieruje się własnymi sympatiami albo dyskryminuje część pracowników np. ze względu na płeć, po stronie niesprawiedliwie traktowanych pracowników pojawia się niechęć i spadają chęci do pracy.
Nadmierna kontrola w pracy
Demotywacja w zespole może być wywołana przez nadmierną kontrolę. Zaufanie do pracownika to podstawa, aby poczuł się ważny i ceniony. O ile nadzór nad podwładnymi jest istotny w celu monitorowania realizacji wyznaczonych celów, to ciągłe kontrolowanie nawet w zakresie najmniejszych obszarów może obniżyć motywację. Z tego powodu warto dać pracownikom przestrzeń i unikać mikrozarządzania.
Brak odpowiedniego systemu zarządzania
Chaos w firmie może odbierać motywację do pracy. Jeśli pracownik nie wie, do kogo zwrócić się w konkretnej kwestii, nie ma przełożonego albo napotyka trudności organizacyjne w toku realizacji swoich zadań, ma poczucie straty czasu i braku zaangażowania po stronie pozostałej części firmy. Z tego powodu może poczuć się zdemotywowany i obniżyć swoją wydajność.
Nieprzyjemna atmosfera w miejscu pracy
Nie ma nic gorszego niż zła atmosfera w miejscu pracy. Gdy w zespole pojawiają się konflikty, pracownicy nie zwracają się do siebie z szacunkiem albo kierownictwo nadużywa swojej pozycji, podwładni stawiają się w biurze niechętnie, a współpraca przy realizacji projektów może być utrudniona.
Brak docenienia pracowników
Stworzenie odpowiedniego systemu motywacyjnego to podstawa utrzymania zaangażowania pracowników na dobrym poziomie. Jeśli starania podwładnych nie są doceniane, z czasem zrezygnują oni z działań ponad normę i ograniczą się do niezbędnego minimum. Zasady nagradzania pracowników powinny być jasne i sprawiedliwe. Oprócz uznania powinny obejmować także wymierne korzyści dostosowane do osiągnięć, w tym m.in. finansowe.
Publiczne krytykowanie podwładnych
Chwalenie pracowników na forum to powszechnie uznawana forma docenienia. Gdy jednak zamiast pochwały szef ma do podwładnego uwagi, zdecydowanie lepiej przekazać je w cztery oczy, pamiętając o tym, aby krytyka była konstruktywna. Publiczne zwracanie uwagi na błędy w pracy może przyczynić się do pogorszenia atmosfery i spadku motywacji pracownika.
Brak możliwości rozwoju
Możliwość rozwijania zawodowej kariery to jeden z głównych czynników motywujących do pracy. Jeśli pracownik mierzy się ze stagnacją i nie widzi perspektyw na naukę nowych rzeczy, podwyżkę czy awans, z czasem obniży swoje zaangażowanie, co doprowadzi do spadku wydajności. Podwładni powinni znać zasady rozwoju kariery w przedsiębiorstwie, a zrealizowanie kryteriów powinno automatycznie wiązać się ze zmianą warunków zatrudnienia. Bardzo ważną kwestią jest też zapewnienie pracownikom dostępu do szkoleń.
Niedopasowanie stanowiska do oczekiwań i kwalifikacji
Kluczowa pod kątem utrzymania motywacji w pracy jest osobista satysfakcja z jej wykonywania. Jeśli pracownik czuje, że aktualne stanowisko nie jest dopasowane do jego osobowości, celów czy kwalifikacji, może poczuć się zdemotywowany.
Nierealistyczne cele
Szczególnie demotywujące w pracy jest ustalanie celów, których nie da się zrealizować. Zbyt ambitne projekty czy nieosiągalne terminy sprawiają, że przedsięwzięcie jest z góry skazane na porażkę. Nawet jeśli pracownicy przyłożą się do swojej pracy, nie osiągną wyznaczonych efektów. W takich warunkach trudno utrzymać zaangażowanie.
Brak odpowiednich narzędzi
Dobrym przykładem motywacji negatywnej jest sytuacja, gdy pracownicy wykazują inicjatywę i angażują się w pracę, ale przeszkodą w realizacji konkretnych celów jest brak wymaganych narzędzi. Jeśli kierownictwo nie dostarcza niezbędnych programów np. przez oszczędności, podwładni czują, że ich praca jest traktowana drugorzędnie. Spadek efektywności w tym przypadku będzie związany zarówno z brakiem niezbędnych narzędzi, jak i obniżoną motywacją.
Czym skutkuje demotywacja pracowników?
Demotywacja pracowników ma niebezpiecznie konsekwencje. W jej obliczu spada efektywność pracy. Podwładni nie mają chęci do działania, więc obniża się ich wydajność. Pracują wolniej, robią więcej błędów i często nie są w stanie dotrzymywać terminów.
Zniechęcenie do pracy zwiększa rotację pracowników. Podwładni szukają nowych posad, na których będą się czuli zmotywowani i docenieni. Dla przedsiębiorstwa to nie tylko ryzyko trudności organizacyjnych, ale również koszty związane z rekrutacją nowych pracowników.
Z punktu widzenia pracownika demotywacja może prowadzić do wypalenia zawodowego. Brak chęci do pracy często sprawia, że codzienne stawianie się w biurze staje się problemem. W takiej sytuacji trudniej też utrzymać work life balance.
Jakie są przykłady motywacji do pracy?
Każdy człowiek ma inną motywację do pracy. Wynika to z osobistych cech charakteru i życiowych celów. Istnieje jednak katalog czynników, które motywują do pracy najczęściej. Organizacje powinny dbać o ich zapewnienie dla swoich pracowników.
Najważniejsze czynniki motywujące do pracy to:
- atrakcyjne wynagrodzenie,
- premie,
- możliwość rozwoju zawodowego,
- uznanie,
- perspektywa awansu,
- status związany z zajmowanym stanowiskiem,
- stabilność zatrudnienia,
- dobra atmosfera w miejscu pracy,
- satysfakcja z wykonywanej pracy.
Demotywacja w pracy to niebezpieczne zjawisko, które może mieć szereg negatywnych konsekwencji zarówno dla zakładu pracy, jak i poszczególnych pracowników. Z tego powodu warto dbać o motywację podwładnych, unikać czynników demotywujących w organizacji i niezwłocznie podejmować działania, jeśli zaangażowanie się obniża.