Czym jest wypowiedzenie i w jakich przypadkach może rozwiązać umowę o pracę?
Wypowiedzenie umowy o pracę to jednostronne oświadczenie woli jednej ze stron, którego skutkiem jest rozwiązanie umowy o pracę po upływie okresu wypowiedzenia. Zgodnie z przepisami Kodeksu Pracy oświadczenie woli może złożyć zarówno pracodawca, jak i pracownik bez ujawniania powodu swojej decyzji i w każdym momencie trwania stosunku pracy.
Jak długo trwa okres wypowiedzenia umowy?
To zależy od tego, jak długo pracuje się u danego pracodawcy i na podstawie jakiej umowy.
Wypowiedzenie umowy o pracę na czas nieokreślony
Okres wypowiedzenia umowy zależy od długości zatrudnienia u danego pracodawcy i wynosi:
- 2 tygodnie, jeśli pracownik był zatrudniony krócej niż 6 miesięcy,
- 1 miesiąc, jeśli pracownik był zatrudniony dłużej niż 6 miesięcy,
- 3 miesiące, jeśli pracownik był zatrudniony co najmniej 3 lata.
Wypowiedzenie umowy o pracę na czas określony
Okres wypowiedzenia umowy zależy od długości zatrudnienia u danego pracodawcy i wynosi:
- 2 tygodnie, jeśli pracownik był zatrudniony krócej niż 6 miesięcy,
- 1 miesiąc, jeśli pracownik był zatrudniony dłużej niż 6 miesięcy,
- 3 miesiące, jeśli pracownik był zatrudniony co najmniej 3 lata.
Wypowiedzenie umowy o pracę na okres próbny
Okres wypowiedzenia umowy zależy od długości zatrudnienia u danego pracodawcy i wynosi:
- 3 dni robocze, jeśli okres próbny nie przekracza 2 tygodni,
- 1 tydzień, jeśli okres próbny jest dłuższy niż 2 tygodnie,
- 2 tygodnie, jeśli okres próbny wynosi 3 miesiące.
Jak liczy się bieg okresu wypowiedzenia?
Liczony w miesiącach
Okres wypowiedzenia umowy liczonego w miesiącach rozpoczyna się w pierwszy dzień kalendarzowy miesiąca następującego po miesiącu, w którym złożono wypowiedzenie. W tym przypadku okres wypowiedzenia kończy się z ostatnim dniem miesiąca.
Przykład:
Jan Kowalski jest zatrudniony na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony zawartej w styczniu 2018 roku. W połowie lipca 2022 roku zdecydował się on na złożenie wypowiedzenia. W związku z tym, że w chwili składania wypowiedzenia czas zatrudnienia Pana Jana u tego pracodawcy wynosił ponad trzy lata, przysługiwał mu 3-miesięczny okres wypowiedzenia umowy, który zgodnie z Kodeksem Pracy, upłynął 31 października 2022 roku.
Liczony w tygodniach
Okres wypowiedzenia liczonego w tygodniach rozpoczyna się w pierwszą niedzielę występującą po dniu złożenia wypowiedzenia. W tym przypadku okres wypowiedzenia umowy kończy się po upływie jednego albo dwóch tygodni kalendarzowych, czyli 7 lub 14 dni.
Przykład:
Jan Kowalski został zatrudniony na podstawie umowy o pracę, zawartej w czerwcu 2022 roku, na czas określony. W dniu 12 sierpnia 2022 roku zdecydował się on na złożenie wypowiedzenia umowy. W związku z tym, że czas zatrudnienia Pana Jana u tego pracodawcy wynosił mniej niż 6 miesięcy, przysługiwał mu 2-tygodniowy okres wypowiedzenia, który zgodnie z Kodeksem Pracy, upłynął 28 sierpnia 2022 roku.
Liczony w dniach
Okres wypowiedzenia liczonego w dniach rozpoczyna się w dzień roboczy, następujący po dniu, w którym wypowiedzenie zostało złożone.
Przykład:
Jan Kowalski został zatrudniony na podstawie umowy o pracę, zawartej 26 września 2022 roku, na okres próbny dwóch tygodniu. W dniu 29 września 2022 roku zdecydował się on na złożenie wypowiedzenia umowy. W związku z tym, że czas zatrudnienia Pana Jana u tego pracodawcy wynosił niepełne dwa tygodnie, przysługiwał mu 3-dniowy okres wypowiedzenia umowy, który zgodnie z Kodeksem Pracy, upłynął 4 października 2022 roku.
W jakich przypadkach można zmienić długość okresu wypowiedzenia?
Wydłużenie okresu wypowiedzenia
Kodeks Pracy przewiduje sytuację, w której istnieje możliwość wydłużenia okresu wypowiedzenia. Zgodnie z art. 36 § 5 jeżeli pracownik jest zatrudniony na stanowisku związanym z odpowiedzialnością materialną za powierzone mienie, strony mogą ustalić w umowie o pracę, że w przypadku, gdy okres zatrudnienia pracownika trwać będzie mniej niż 6 miesięcy, okres wypowiedzenia wyniesie 1 miesiąc, zamiast 2 tygodni. Strony mogą też ustalić w umowie, że gdy okres zatrudnienia pracownika będzie trwać co najmniej 6 miesięcy, lecz mniej niż 3 lata, okres wypowiedzenia umowy wyniesie 3 miesiące, zamiast 1 miesiąca.
Skrócenie okresu wypowiedzenia
Kodeks Pracy dopuszcza także ustalenie przez strony wcześniejszego terminu rozwiązania umowy. W takim przypadku najlepiej jest sporządzić pisemne porozumienie, które jednak nie zmienia trybu rozwiązania umowy o pracę.
Zgodnie z art. 361 Kodeksu Pracy, jeżeli wypowiedzenie pracownikowi umowy o pracę, zawartej na czas nieokreślony lub na czas określony następuje z powodu ogłoszenia upadłości lub likwidacji pracodawcy albo z innych przyczyn niedotyczących pracowników, pracodawca może, w celu wcześniejszego rozwiązania umowy o pracę, skrócić okres 3-miesięcznego wypowiedzenia, najwyżej jednak do 1 miesiąca. W takim przypadku pracownikowi przysługuje odszkodowanie w wysokości wynagrodzenia za pozostałą część okresu wypowiedzenia. Okres, za który przysługuje odszkodowanie, wlicza się pracownikowi pozostającemu w tym okresie bez pracy do okresu zatrudnienia.
Artykuł 362 dopuszcza także sytuację, w której pracodawca może zwolnić pracownika z obowiązku świadczenia pracy do upływu okresu wypowiedzenia. W okresie tego zwolnienia pracownik zachowuje prawo do wynagrodzenia.
Prawidłowe ustalanie okresów wypowiedzenia oraz znajomość związanych z tym praw i obowiązków ma istotne znaczenie dla obu stron, dlatego warto znać obowiązujące regulacje.
