Sabbatical leave – co to jest?
Sabbatical leave to rodzaj urlopu pracowniczego, który nie został uregulowany w przepisach ani polskich, ani zagranicznych. Dawniej urlop sabatowy – jak wskazuje jego nazwa – dotyczył przede wszystkim pracowników naukowych. Dziś może być przyznany osobom zatrudnionym w różnych branżach, niezależnie od typowego urlopu wypoczynkowego i bezpłatnego. Jego celem jest wypoczynek oraz uniknięcie wypalenia zawodowego.
Możliwość skorzystania z sabbatical leave, a także jego wymiar i kwestia odpłatności zależą od ustaleń pracownika z pracodawcą. Czasami regulacje w tym zakresie można znaleźć w wewnętrznych politykach danego przedsiębiorstwa. W praktyce urlop sabatowy jest zarezerwowany przede wszystkim dla pracowników z długim stażem, którzy zajmują wysokie stanowiska i są istotni pod kątem prawidłowego funkcjonowania przedsiębiorstwa.
Po zakończeniu urlopu sabatowego pracownik powinien mieć możliwość powrotu na to samo stanowisko, na którym był zatrudniony przed skorzystaniem z dodatkowego wolnego.
Korzyści, jakie daje urlop sabatowy
Sabbatical leave może opłacać się obu stronom stosunku pracy. Mimo że w Polsce podstawowy wymiar płatnego urlopu wypoczynkowego wynosi tylko 26 dni, to w przypadku sprawdzonych pracowników, którzy wnoszą do przedsiębiorstwa dużą wartość, dodatkowe wolne z zachowaniem prawa do wynagrodzenia może być potraktowane jako swego rodzaju inwestycja w pracownika.
Pracodawca zdaje sobie sprawę, że na szkolenie podwładnego przeznaczył już znaczne środki finansowe. Pozyskanie kogoś, kto mógłby zastąpić ważnego pracownika, również byłoby kosztowne, a często w praktyce niemożliwe. Z punktu widzenia zakładu pracy czasami lepiej przeznaczyć dodatkowe środki na urlop sabatowy, niż narażać się na otrzymanie od niego wypowiedzenia umowy o pracę czy obniżenie jakości pracy ze względu na wypalenie zawodowe.
Urlop sabbatical niesie też szereg korzyści dla pracownika. To czas na zdystansowanie się do pracy, odpoczynek i nabranie nowych sił. Po powrocie z takiego urlopu ma się nową energię i większą kreatywność. Sabbatical leave może być również istotny pod kątem dalszej kariery. Czas na przemyślenia i wypoczynek umożliwia zastanowienie się nad przyszłością i jest szansą na rozwój osobisty.
Kto może ubiegać się o urlop sabatowy?
Długi urlop wiąże się zazwyczaj z utrudnieniami w organizacji pracy. Jeśli na podstawie ustaleń pracownika i pracodawcy w jego trakcie jest zachowane prawo do wynagrodzenia, takie wolne generuje też wysokie koszty. Z tego powodu sabbatical leave jest w praktyce zarezerwowany głównie dla istotnych dla przedsiębiorstwa pracowników.
O urlop sabatowy mogą się ubiegać osoby doświadczone, mające dużą wiedzę i zajmujące wysokie stanowiska. Takie wolne uzyskują zazwyczaj pracownicy, których staż pracy wynosi co najmniej 5-10 lat w jednym zakładzie pracy. W Polsce sabbatical leave jest cały czas udzielany rzadko. Mogą na niego liczyć unikatowi eksperci w danej branży.
Jak przekonać pracodawcę do udzielenia urlopu sabbatical?
Firma dba co do zasady głównie o swoje zyski. Z tego powodu we wniosku o sabbatical leave warto wskazać przede wszystkim korzyści, jakie tak długie wolne może przynieść w przyszłości dla pracodawcy.
Podstawą do udzielenia urlopu sabatowego będzie w przypadku istotnych pracowników wypalenie zawodowe, prowadzące do obniżenia jakości pracy oraz myśli o zmianie miejsca zatrudnienia. Z perspektywy pracodawcy taka sytuacja jest impulsem do działania. Jeśli chce utrzymać wartościowego pracownika, być może warto iść mu na rękę i udzielić urlopu sabatowego.
Innym ważnym argumentem do udzielenia sabbatical leave będzie też marzenie pracownika o podniesieniu kwalifikacji, np. o ukończeniu ważnego kursu zagranicznego, szkolenia czy uzyskania istotnego certyfikatu. W rozmowie z pracodawcą warto wytłumaczyć, jakie korzyści wynikną z takiego rozwoju pracownika dla jego pracy w konkretnym przedsiębiorstwie.
Jak przygotować się do sabbatical leave?
Przed pójściem na urlop sabatowy, zadbaj o odpowiednie zaplanowanie czasu wypoczynku. Zastanów się, jakie są Twoje priorytety – czy podczas przerwy od pracy chcesz podróżować, czy może ważniejsze będzie skupienie się na podniesieniu kwalifikacji? Niezależnie od tego, dlaczego potrzebujesz sabbatical leave, spróbuj przemyśleć, co będziesz robić w jego trakcie, tak aby czas wolny od pracy był efektywny.
Przed pójściem na długi urlop zadbaj też o przekazanie swoich obowiązków współpracownikom. Rozdziel zadania i przybliż ich zakres. Jeśli to możliwe, wyznacz osobę, która będzie odpowiedzialna za ich koordynację.
Zagrożenia związane z urlopem sabatowym
Mimo że urlop sabatowy to ciekawe rozwiązanie dla osób mierzących się z wątpliwościami co do swojej kariery, zmęczeniem czy problemami osobistymi, to takie długie wolne nie jest też wolne od zagrożeń.
Sabbatical leave nie jest uregulowany w przepisach. W praktyce jego udzielenie odbywa się na podstawie indywidualnych ustaleń stron umowy o pracę. To, że na dzień udzielania urlopu sytuacja wygląda jednoznacznie, nie oznacza, że po jego zakończeniu nie dojdzie do nadzwyczajnych zdarzeń, które np. utrudnią powrót pracownika na to samo stanowisko. Nie musi tu być mowy o złej woli pracodawcy. Czasami komplikacje wywoła już sama zmiana sytuacji finansowej przedsiębiorstwa. Może to też rodzić problemy z wypłatą wynagrodzenia w czasie długiego urlopu.
Sabbatical leave - podsumowanie
Sabbatical leave to ciekawe rozwiązanie zarówno dla pracownika, jak i pracodawcy. Ze względu na koszty i utrudnienia organizacyjne, które wywołuje, jest zarezerwowany przede wszystkim dla ekspertów i pracowników, którzy są dla danego zakładu pracy niezastępowalni. Jeśli chcesz ubiegać się o urlop sabatowy, zadbaj o zebranie mocnych argumentów, które skłonią pracodawcę do przychylenia się do Twojego wniosku.
