Gdy pracodawca nie płaci wynagrodzenia – porady dla pracownika

Termin wynagrodzenia określony jest w umowie o pracę lub w innych aktach wewnętrznych pracodawcy, ale nigdy później niż 10. dnia następnego miesiąca kalendarzowego. Zasadą jest, że wynagrodzenie wypłacane jest na rachunek bankowy pracownika – wtedy powinno być ono widoczne na rachunku pracownika najpóźniej w dniu określonym w umowie lub w przepisach płacowych jako termin zapłaty wynagrodzenia. Jeśli jednak wynagrodzenie wypłacane jest do rąk pracownika, to pracodawca musi pozostawić do odbioru pracownika wynagrodzenie w miejscu i czasie określonym w umowie lub przepisach płacowych.

Jeśli pracodawca nie wypłaci lub nie pozostawi do odbioru wynagrodzenia w terminie, oznacza to, że opóźnia się z wypłatą wynagrodzenia.

Jakie kroki może podjąć wtedy pracownik?

Pracownik może dopytać osobiście bądź skierować wezwanie do pracodawcy z prośbą o wypłatę należnego wynagrodzenia. Pozwoli to rozeznać się w przyczynach zaniechania wypłaty wynagrodzenia i w podjęciu decyzji co do dalszych kroków w razie utrzymania się stanu rzeczy.

Pracownik może zawiadomić o niewypłaceniu wynagrodzeniu Państwową Inspekcję Pracy, która, po przeprowadzeniu postępowania kontrolnego, może nakazać pracodawcy wypłatę wynagrodzenia. Pracodawca zobowiązany jest poinformować inspektora pracy o realizacji nakazu z upływem określonego terminu.

Zgodnie z art. 282 § 1 pkt 1 Kodeksu pracy niewypłacenie w terminie wynagrodzenia jest wykroczeniem przeciwko prawom pracownika. Sąd może nałożyć na pracodawcę karę grzywny w wysokości od 1000 zł do 30 000 zł na wniosek PIP.

Pracownik może wnieść pozew do sądu pracy o zapłatę zaległego wynagrodzenia wraz z odsetkami. Pozew można złożyć osobiście lub korzystając z pomocy profesjonalnego pełnomocnika. Najprościej jest podać w pozwie wartość brutto niewypłaconego wynagrodzenia. Jeśli kwota ta przewyższa 50 000 zł, pracownik obowiązany jest dokonać opłaty sądowej w kwocie 5% niewypłaconego wynagrodzenia, jeśli jest to kwota niższa – pozew składa się bez opłaty sądowej.

Pracownik może po prostu wypowiedzieć umowę o pracę lub zaproponować pracodawcy rozwiązanie umowy o pracę za wynagrodzeniem. W tym przypadku, jeśli pracodawca nie ureguluje swoich zobowiązań względem pracownika, pracownik może wystąpić do sądu pracy z pozwem o zapłatę.

Wypłata wynagrodzenia, terminowo i w prawidłowej wysokości, jest jednym z podstawowych obowiązków pracodawcy. Nie ma wątpliwości co do tego, że powtarzające się niewypłacanie wynagrodzenia czy znaczne opóźnienia w zapłacie wynagrodzenia, mogą uzasadniać rozwiązanie przez pracownika umowy o pracę bez zachowania okresu wypowiedzenia. Pracownik może złożyć oświadczenie o wypowiedzeniu umowy o pracę w ciągu miesiąca od dowiedzenia się o okoliczności uzasadniającej rozwiązanie umowy, czyli praktycznie w ciągu miesiąca od daty płatności wynagrodzenia za pracę za konkretny miesiąc. Pracownik może wtedy dochodzić, i zapłaty odszkodowania (w przypadku umowy na czas nieokreślony – w wysokości wynagrodzenia za okres wypowiedzenia, w przypadku umowy na czas określony – w wysokości wynagrodzenia płatnego za czas, do którego umowa miała trwać, nie więcej niż za okres wypowiedzenia), i zapłaty zaległego wynagrodzenia.