Co oznacza elastyczność w pracy?
Elastyczność jako cecha to zdolność do odnajdywania się w nowym otoczeniu. Bycie elastycznym oznacza umiejętność dostosowania się do nowych warunków, brak ograniczenia do sztywnych reguł i otwartość na zmiany. Pracownicy o elastycznej osobowości mają większe szanse na przebranżowienie czy zdobycie awansu, a co za tym idzie – osiągnięcie zawodowego sukcesu.
Elastyczność w miejscu pracy to z kolei dopasowanie warunków funkcjonowania firmy tak, aby spełniały oczekiwania i potrzeby zarówno pracowników, jak i pracodawców. Elastyczni podwładni z jednej strony lepiej spełniają wymagania zakładów pracy, z drugiej – oczekują od nich tego samego, czyli elastycznych warunków pracy.
Elastyczność w pracy pozwala pracownikom zyskać poczucie kontroli nad wykonywaniem swoich obowiązków zawodowych, a co za tym idzie poczuć się ważnym elementem działania przedsiębiorstwa. Dzisiaj jej wdrożenie do przedsiębiorstwa to podstawa utrzymania wysokiej motywacji i zadowolenia pracowników z zatrudnienia. Elastyczność w miejscu pracy wymaga zaufania między kierownictwem a podwładnymi, jednak jej wdrożenie stanowi wyzwanie, które warto podjąć, aby cieszyć się z zalet, które się z nią wiążą.
Przykłady elastyczności w pracy
Wiesz już, co to znaczy być elastycznym i na czym polega elastyczność w miejscu pracy. Biorąc pod uwagę korzyści, które niesie za sobą elastyczność, zakłady pracy powinny kierować się w swojej działalności otwartością na zmiany i dążyć do zapewnienia równowagi między życiem zawodowym a prywatnym pracowników. Przykłady elastyczności w pracy można mnożyć. Ich zakres warto dostosować do realiów działalności konkretnego przedsiębiorstwa. Poniżej kilka inspiracji.
Elastyczne planowanie godzin pracy
Elastyczny czas pracy umożliwia pracownikom wykonywanie swoich obowiązków służbowych w wybranych przez siebie godzinach w ramach określonych przedziałów. Istnieje kilka odmian takiego czasu pracy, jednak co do zasady rozwiązanie daje prawo do dostosowania chwili rozpoczęcia i zakończenia pracy do swoich potrzeb.
Dla przykładu pracodawca może ustalić tzw. core hours, czyli przedział czasu, w którym pracownik musi być obecny w pracy, pozostawiając mu dowolność co do pozostałego zaplanowania pracy czy wprowadzenie ruchomego czasu pracy i ustalenie przedziału czasu, w którym pracownik decyduje o godzinie rozpoczęcia pracy – np. między 6 a 9 – tak że podwładny może być w pracy zarówno od 6 do 14, jak i od 9 do 17.
Elastyczne harmonogramy pracy pozwalają zatrudnionym zrównoważyć pracę i życie osobiste, a co za tym idzie bezpośrednio przyczyniają się do podwyższenia satysfakcji z wykonywania obowiązków służbowych.
Możliwość pracy zdalnej
Możliwość pracy z domu to obecnie jeden z najbardziej poszukiwanych przez pracowników warunków zatrudnienia. Taki tryb zyskał na popularności w czasie pandemii koronawirusa. Okazało się, że rozwiązanie nie obniża efektywności pracy podwładnych, a nawet zapewnia większe zaangażowanie pracowników, jednocześnie ułatwiając im łączenie obowiązków rodzinnych i zawodowych dzięki oszczędności czasu na dojazdach.
Praca poza biurem w przypadku niektórych osób wspomaga skupienie i zapewnia większy komfort. Dodatkowo ułatwia łączenie zespołów, których członkowie są rozproszeni po różnych miastach. Praca zdalna lub hybrydowa (częściowo zdalna) to obecnie jeden z podstawowych symboli elastyczności w miejscu pracy.
Możliwość pracy w niepełnym wymiarze godzin
Osoby szukające pracy zwracają uwagę, że niektórzy pracodawcy nie są skorzy do podejmowania współpracy w wymiarze mniejszym niż pełny etat. To zdecydowanie przeciwieństwo elastyczności w pracy.
Niektórzy pracownicy z różnych względów osobistych, takich jak chociażby kontynuacja nauki czy opieka nad dziećmi, nie są w stanie pracować w pełnym wymiarze godzin. Umożliwienie im współpracy np. na pół czy ¾ etatu z jednej strony pozwoli na rozwój kariery mimo dodatkowych zobowiązań i pozwoli poczuć, że są wartościowi dla pracodawcy, a z drugiej naturalnie zwiększy motywację do pracy. Zamykanie się na taką współpracę to dla firm ryzyko utraty wartościowej siły roboczej.
Elastyczna organizacja pracy
Każdy pracownik jest inny. Podwładni różnią się podejściem do życia i obowiązków zawodowych, umiejętnościami, mocnymi stronami i aspiracjami. Z tego powodu elastyczny pracodawca powinien dostosowywać do tych indywidualnych cech zakres obowiązków na stanowisku. Niestandardowa organizacja pracy polega na dopasowywaniu obciążenia zadaniami, trybu pracy czy pełnionych ról do warunków zróżnicowanej siły roboczej.
Dodatkowe dni wolne
Ustawowy wymiar płatnego urlopu nie dla wszystkich pracowników jest wystarczający. Zatrudnieni stosunkowo często podnoszą, że nie są w stanie odpowiednio wypocząć w czasie standardowego wolnego, a dodatkowo jego długość utrudnia organizację dalszych podróży. Z tego powodu przejawem elastyczności w miejscu pracy coraz częściej jest wprowadzanie dodatkowego urlopu.
Rodzaj takiego wolnego może być różny. Pierwsze przedsiębiorstwa zaczęły już wdrażać ideę nielimitowanego płatnego urlopu. Takie rozwiązanie zakłada, że pracownik może wziąć wolne zawsze, gdy tego potrzebuje, o ile jest w stanie tak zorganizować swoją pracę, aby wypełnić wszystkie obowiązki.
Inne firmy otwierają się na prawo brania urlopu bezpłatnego czy oferują tzw. sabbatical leave, czyli dłuższy, w pełni albo częściowo płatny urlop dedykowany doświadczonym pracownikom, który w założeniu ma zwiększać ich satysfakcję z pracy i zapobiegać wypaleniu zawodowemu. Takie elastyczne harmonogramy pracy ułatwiają zatrudnionym samorealizację i zachowanie work-life balance.
Skrócone tygodnie pracy
Użytecznym rozwiązaniem dla części pracowników, którzy cenią sobie elastyczność w pracy, jest skrócony tydzień pracy. W założeniu to rozwiązanie, w którym wraz z wydłużeniem dobowego wymiaru czasu pracy obniża się liczba dni wykonywania obowiązków zawodowych (najczęściej do 4 dni). Niektóre przedsiębiorstwa równocześnie obniżają tygodniowy wymiar czasu pracy bez zmniejszania wynagrodzenia.
Potrzebę rozwoju elastyczności w pracy w tym kierunku potwierdzają też obecnie prowadzone prace w kierunku nowelizacji kodeksu pracy, w których jedną z rozważanych zmian jest właśnie wdrożenie czterodniowego tygodnia pracy w całym kraju.
Zalety elastyczności w pracy
Nowoczesne miejsce pracy powinno być elastyczne. Rynek pracy się zmienia, a odpowiednie podejście nie tylko pozwala zwiększyć wydajność, ale również m.in. przyciągnąć do przedsiębiorstwa wartościowych pracowników.
Korzyści, które daje elastyczność w miejscu pracy, to przede wszystkim wyższa produktywność pracowników. Dostosowane do potrzeb zatrudnionych godziny pracy, samodzielna organizacja wykonywania obowiązków zawodowych czy dodatkowy urlop zwiększają zaangażowanie i pozwalają utrzymać wydajność. Jednocześnie zwiększa się zadowolenie z pracy i obniża ryzyko wypalenia zawodowego. Pracownicy czują się doceniani i potrzebni, a do tego łatwiej im zachować równowagę między życiem prywatnym a zawodowym. Niższy stres zapobiega chorobom, więc pracodawcy są mniej narażeni na trudności organizacyjne związane z absencją podwładnych.
Elastyczność w miejscu pracy przyciąga wartościowych pracowników. Dzięki umożliwieniu pracy z różnych miejsc zwiększa się pula talentów, a firmy mogą pozyskać bardziej zróżnicowaną i lepiej wykwalifikowaną siłę roboczą. Pracownicy są też w takich warunkach mniej skorzy do zmiany pracy, więc pracodawcy oszczędzają na kosztach rekrutacji czy szkoleń wdrożeniowych.
Elastyczność w pracy to najczęściej synonim zarządzania firmą opartego na zaufaniu. Wyeliminowanie mikrozarządzania i dążenie do zapewnienia pracownikom poczucia odpowiedzialności zwiększa ich motywację i pobudza kreatywność.
Jak być elastycznym w pracy - czy można się tego nauczyć?
Elastyczność jest równie ważna po stronie pracowników, co u pracodawców. Mimo że każdy z nas ma inne cechy charakteru, to otwartości na zmiany można się nauczyć. Warto, ponieważ pracownik, który łatwo adaptuje się na nowe warunki pracy i odnajduje się dobrze w nowym otoczeniu, łatwiej może zdobyć awans.
Zacznij od stawiania czoła sytuacjom, które przekraczają Twoją strefę komfortu, a są ważne z punktu widzenia obowiązków zawodowych. Ucz się nowych rzeczy i trenuj swój umysł. Pracuj nad pewnością siebie i zmień sposób myślenia, uświadamiając sobie, że zmiany są nieuniknione. Wykazuj się otwartością i chęcią do podejmowania nowych wyzwań. W ten sposób przełamiesz bariery i staniesz się lepszym pracownikiem, a co za tym idzie zwiększysz swoje szanse na dobrą ocenę pracowniczą.
Elastyczność w pracy jest kluczowa, aby zapewnić sprawne funkcjonowanie firmy i podwyższyć wydajność zespołu. Takie podejście wymaga zaufania zarówno ze strony pracownika, jak i pracodawcy. Na szczęście elastyczności można się nauczyć i wdrożyć takie podejście do swojej codziennej pracy z korzyścią dla siebie i organizacji, w której pracujesz.
