Zaplanowany urlop a zwolnienie lekarskie – co należy wiedzieć?

Zwolnienie lekarskie w trakcie urlopu

Zgodnie z Kodeksem pracy urlop wypoczynkowy nie może zostać przerwany. Prawo przewiduje jednak pewne wyjątki, które dopuszczają taki scenariusz. Szczególne okoliczności, wskazywane przez Państwową Inspekcję Pracy, to:

• czasowa niezdolność do pracy wskutek choroby,

• odosobnienie związane z chorobą zakaźną,
• ćwiczenia lub przeszkolenie wojskowe trwające do 3 miesięcy,
• urlop macierzyński i na warunkach macierzyńskiego,
• urlop rodzicielski,
• urlop ojcowski.

Jeżeli więc któryś z powyższych powodów sprawi, że pracownik nie będzie mógł wykorzystać swojego urlopu wypoczynkowego w całości, pracodawca zostanie zobowiązany do udzielenia mu jego pozostałej części w późniejszym terminie.

Zwolnienie lekarskie a urlop wypoczynkowy

Jak widzisz, L4 na urlopie jest jedną z głównych przesłanek przemawiających za przerwaniem wypoczynku. Warto tu jednak zauważyć, że nie decyduje o tym sama choroba. Jeśli przebiega ona w warunkach domowych, a pracownik nie otrzymał zwolnienia lekarskiego, nic nie stoi na przeszkodzie, aby urlop kontynuować. Do jego przerwania dojdzie jednak natychmiast w momencie wystawienia L4 zatrudnionemu. Pracodawca nie ma bowiem prawa udzielić mu urlopu wypoczynkowego w trakcie zwolnienia lekarskiego.

Jeżeli więc pracownik otrzyma L4 na urlopie wypoczynkowym, zostaje on przerwany, a jego pozostała część musi być udzielona zatrudnionemu w innym terminie. Należy ustalić go za porozumieniem obu stron – z uwzględnieniem zarówno interesów firmy, jak i oczekiwań samego pracownika. Nigdy natomiast nie dochodzi do sytuacji, w której zatrudniony wraca na urlop wypoczynkowy automatycznie po zakończeniu zwolnienia lekarskiego.

Warto zwrócić uwagę na jeszcze jedną kwestię, a mianowicie na sytuację, w której pracownik zachoruje przed rozpoczęciem urlopu. Jeżeli otrzyma L4 przynajmniej dzień wcześniej, powinien złożyć do pracodawcy wniosek o przesunięcie terminu wypoczynku. Zwolnienie lekarskie przed zaplanowanym urlopem sprawia więc nieco mniej problemów niż L4 wystawione już w jego trakcie.

Zwolnienie lekarskie a urlop macierzyński

Zgodnie z prawem pracy, urlop macierzyński traktowany jest w tym kontekście tak samo jak zwolnienie lekarskie. Stanowi więc przesłankę do przerwania urlopu wypoczynkowego, a przysługujące pracownicy dni wolne mogą zostać przez nią wykorzystane w późniejszym terminie.

Z drugiej strony wiele osób zastanawia się nad tym, czy zwolnienie lekarskie przerywa urlop macierzyński. Co w przypadku, gdy kobieta spodziewająca się dziecka lub pełniąca nad nim opiekę zachoruje i otrzyma L4? Tutaj sytuacja jest już inna, ponieważ jej urlop macierzyński nie zostanie przerwany. Pracownica nie otrzyma też zasiłku chorobowego, ponieważ nie może on być wypłacany razem z zasiłkiem macierzyńskim. Zauważ, że te same zasady dotyczą również urlopu ojcowskiego i rodzicielskiego.

Urlop wychowawczy a zwolnienie lekarskie

Mimo że czas przebywania na wspomnianych wyżej urlopach jest okresem składkowym, pracownikom nie przysługuje prawo do ich przerwania i pobierania zasiłku chorobowego w przypadku L4. Tym bardziej nie jest to możliwe przy zwolnieniu lekarskim na urlopie wychowawczym, za który nie odprowadza się żadnych składek na ubezpieczenie chorobowe.

Zwolnienie lekarskie a urlop bezpłatny

Okresem składkowym nie jest również urlop bezpłatny. Choroba pracownika w czasie jego trwania nie powoduje więc przerwania urlopu i nie uprawnia zatrudnionego do pobierania zasiłku chorobowego.

Ekwiwalent za przerwany urlop a zwolnienie lekarskie

Zauważ, że świadczenie urlopowe przestaje być wypłacane na rzecz zasiłku chorobowego wyłącznie w przypadku urlopu wypoczynkowego. Taka sytuacja nie jest do końca korzystna dla pracownika. Choć nie traci on dni wolnych (ponieważ pozostała część urlopu jest mu udzielana w innym terminie), to za okres L4 otrzymuje jedynie 80% miesięcznego wynagrodzenia. Za urlop wypoczynkowy przysługiwałoby mu natomiast 100% wypłaty.

Niewykorzystany urlop a zwolnienie lekarskie

Warto podkreślić, że urlop, który został przerwany wskutek zwolnienia lekarskiego, nie przepada. Nawet jeśli pracownik nie zdąży go wykorzystać do końca danego roku kalendarzowego, może zrobić to w kolejnym. Choć dni wolne powinien odebrać do 30 września, to urlop przedawnia się dopiero po upływie 3 lat.

Jeśli pracownik nie wykorzysta przysługującego mu urlopu wypoczynkowego w ciągu 3 lat, zyska prawo do ekwiwalentu. Podobnie stanie się w przypadku wypowiedzenia, które uniemożliwi zatrudnionemu odebranie wszystkich dni wolnych, jakie ma do dyspozycji. W takich sytuacjach pracodawca musi wypłacić mu kwotę stanowiącą iloraz jego wynagrodzenia i stałego współczynnika ekwiwalentu (20,92 zł w 2024 r.) za każdy dzień niewykorzystanego urlopu.

Zwolnienie lekarskie na urlopie – podsumowanie

Jeśli pracownik zachoruje w trakcie urlopu wypoczynkowego i dostanie zwolnienie lekarskie, dojdzie do przerwania tego świadczenia. Zamiast pełnego wynagrodzenia pracodawca naliczy mu za ten okres 80% pensji w ramach L4. Niewykorzystany urlop zostanie udzielony pracownikowi w późniejszym terminie. Taka procedura nie znajdzie jednak zastosowania przy żadnym innym typie urlopu.

Znajomość regulacji dotyczących L4 w trakcie urlopu wypoczynkowego to obowiązek każdego pracodawcy i każdego pracownika. Tylko stosując się do zasad opisanych w tym artykule, obie strony będą mogły zadbać o swoje interesy i satysfakcjonującą współpracę.