Workation – co to jest?
Popularność pracy zdalnej zdecydowanie wzrosła od czasów pandemii Covid-19. Dane Eurostatu mówią, że przed pierwszym lockdownem nie więcej niż 5,4% obywateli UE regularnie wykonywało swoje obowiązki z domu, natomiast wskutek obostrzeń wartość ta wzrosła nawet do 40%. Badania LiveCareer wskazują natomiast, że podobny odsetek zatrudnionych w Polsce (38%) oczekuje możliwości pracy zdalnej w przyszłości.
Pracodawcy przekonali się do home office, ponieważ dostrzegli płynące z tego modelu oszczędności i nie zaobserwowali obniżenia jakości pracy zatrudnionych. Pracownicy docenili natomiast możliwość łączenia obowiązków zawodowych z domowymi, a nawet z… przyjemnościami. Do tych ostatnich z pewnością należą podróże, którym praca zdalna po prostu sprzyja.
Takie podejście prowadzi do wzrostu popularności workation, czyli zjawiska polegającego na łączeniu pracy (ang. „work”) z wakacjami (ang. „vacation”). Przedsiębiorcy i ich pracownicy zdają sobie bowiem sprawę z tego, że jeśli obowiązki zawodowe mogą być wykonywane z domu, to równie dobrze można się nimi zajmować w jakimkolwiek innym miejscu na świecie. Warunkiem jest jedynie dostęp do komputera i szybkiego Internetu.
Osoby decydujące się na workation pozostają więc do dyspozycji pracodawców w ustalonych godzinach, a po pracy mogą oddawać się wypoczynkowi w miejscu, gdzie akurat przebywają. Zwiedzają więc miasta, relaksują się na plażach lub jeżdżą na nartach. Dopóki wywiązują się ze swoich obowiązków służbowych, tylko od nich zależy, jak spędzają swój czas wolny.
Workation a prawo pracy. Co stanowią przepisy?
Aby w pełni wykorzystać potencjał „wakacji w pracy”, warto dobrze poznać przepisy obowiązujące w tym zakresie. Regulują one między innymi kwestie podatkowe, ubezpieczeniowe i urlopowe. Pamiętaj więc przede wszystkim o tym, że:
- Przebywając w państwie, z którym Polska podpisała umowę o unikaniu podwójnego opodatkowania, pracownik musi rozliczać się w tym kraju, w którym spędził przynajmniej 183 dni w roku. W przypadku innych destynacji warto zapoznać się z lokalnymi przepisami podatkowymi.
- W zależności od wybranego kraju, różnią się zasady dotyczące ubezpieczenia społecznego i zdrowotnego. W wielu państwach (np. na terenie całej Unii Europejskiej) pracownik będzie podlegał lokalnemu ustawodawstwu. W innych może być jednak podwójnie oskładkowany. Warto więc zainteresować się tą kwestią przed wyjazdem.
- Zasady pracy zdalnej są regulowane w polskim Kodeksie pracy. Zgodnie z przepisami pracodawca może pozwolić zatrudnionemu na całkowitą pracę zdalną jeszcze przed zawarciem umowy bądź już w trakcie jej trwania. W dokumencie należy jednak wskazać miejsce, w którym pracownik będzie wykonywał swoje obowiązki. Jeśli miałoby ono ulec zmianie, odpowiedni zapis powinien trafić do umowy.
- Praca w wakacje nie może zastąpić urlopu wypoczynkowego. Zgodnie z Kodeksem pracy, zatrudniony ma prawo do 20 lub 26 dni corocznego, nieprzerwanego i płatnego urlopu. W taki sposób nie należy więc traktować workation, które polega przecież na łączeniu pracy z możliwością odpoczynku.
Jak workation wygląda w praktyce? Jak łączyć pracę z wakacjami?
Workation może być bardzo ciekawym pomysłem na pogodzenie kariery z życiem prywatnym, ale na pewno nie jest rozwiązaniem dla każdego. Wymaga samodyscypliny i umiejętności zarządzania czasem. W takim przypadku pracodawca nie zapewni bowiem zatrudnionemu odpowiednich warunków świadczenia pracy. Pracownik będzie musiał zadbać o to osobiście.
W kwestii organizacji pomocne mogą okazać się stałe godziny pracy. Jeśli tylko pozwala na to dana strefa czasowa, warto dopasować je do godzin działania firmy. Dzięki temu pracownik będzie mógł się komunikować z zespołem lub przełożonymi w czasie rzeczywistym. Niezbędny wydaje się też jasno określony harmonogram pracy – im lepiej sprecyzowane cele, tym większa szansa na wywiązanie się z nich w terminie.
Kluczem do sukcesu w przypadku workation jest też konsekwencja. Pracę warto realizować według założeń, odkładając przyjemności na później. W przeciwnym razie łatwo o zaległości, które mogą nie tylko skomplikować sytuację zawodową pracownika, ale pozbawić go też radości płynącej z dalszego wypoczynku.
Zalety workation – dlaczego warto korzystać z tej opcji?
Wyjazd workation nie zastąpi prawdziwego urlopu, ale nie jest też tak uciążliwy jak tradycyjnie pojmowana praca. Może się więc okazać znakomitym pomysłem dla osób, które potrafią zarządzać czasem i chcą urozmaicić sobie życie zawodowe. To świetny sposób na odpoczynek, poznawanie ciekawych miejsc czy szlifowanie języków obcych, i to bez konieczności korzystania z urlopu!
Do istotnych zalet workation należy też zaliczyć przeciwdziałanie wypaleniu zawodowemu. Przebywanie w atrakcyjnym miejscu może prowadzić do wzrostu kreatywności, a w konsekwencji zwiększać efektywność pracy. Zatrudnionemu nie grozi też powakacyjne przygnębienie, ponieważ z jednej strony nie robi on sobie długiej przerwy od pracy, a z drugiej nie musi wracać do biura, jeśli tego nie chce.
Gdzie jechać na workation? Idealne miejsca na połączenie pracy z wakacjami
Workation może okazać się szczególnie ciekawym rozwiązaniem dla osób, które planują dłuższy pobyt poza miejscem zamieszkania. Dzięki temu nie muszą one martwić się limitem dni urlopowych ani problematycznym powrotem do pracy po wakacjach. Łącząc obowiązki zawodowe z wypoczynkiem, można zwiedzić na przykład duże i odległe kraje, takie jak Stany Zjednoczone. Jest to zresztą jedno z państw, które zawarły z Polską umowę o zabezpieczeniu społecznym, co stanowi znaczne ułatwienie dla cyfrowych nomadów.
Możliwość pracy w ramach wakacji gwarantują też wszystkie kraje Unii Europejskiej. Z jednej strony podpisały one z Polską umowę o unikaniu podwójnego opodatkowania, a z drugiej stosują przepisy dotyczące unijnej koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego. Takie regulacje sprawiają, że na terenie tych państw praca zdalna na rzecz polskich firm jest wygodna, bezpieczna i opłacalna. Wydaje Ci się, że to mało oryginalne destynacje? Przypomnij sobie, że Wyspy Kanaryjskie i Azory również zaliczają się do UE!
Niektórzy działają zgodnie z aktualnymi trendami i sprawdzają, gdzie na workation udają się znani influencerzy. Ich wybór często pada na egzotyczne wyspy, takie jak Bali, Malediwy, Mauritius czy Seszele. Pamiętaj jednak, że jeśli nie chcesz oddalać się tak bardzo od domu, zawsze możesz zdecydować się na workation w Polsce!
Workation, czyli praca zdalna na wakacje – podsumowanie
Workation to rewelacyjna koncepcja dla osób, które chcą łączyć pracę zawodową z podróżami. Takie rozwiązanie nie tylko gwarantuje niezapomniane doświadczenia, ale może też pozytywnie wpływać na zaangażowanie i produktywność pracowników. Coraz więcej firm dopuszcza więc pracę zdalną, nawet jeśli świadczona jest z najodleglejszych zakątków świata. Wyjazdom workation sprzyjają też ciągle rozwijające się technologie oraz idące ich śladem międzynarodowe regulacje prawne.