Umowa-zlecenie na urlopie macierzyńskim
Kobiety, które chcą dorobić na macierzyńskim, bardzo często decydują się na umowę-zlecenie. Jak dowiesz się z dalszej części artykułu, w tych okolicznościach jest to rozwiązanie zdecydowanie bardziej korzystne niż umowa o pracę z dotychczasowym lub nowym pracodawcą. Takie porozumienie podlega Kodeksowi cywilnemu, co z jednej strony oznacza brak gwarancji minimalnego wynagrodzenia czy ochrony przed zwolnieniem, ale z drugiej eliminuje zbędne koszty w postaci składek ZUS.
Zgodnie z prawem kobieta, która przebywa na urlopie macierzyńskim, może legalnie podpisać umowę-zlecenie. Nie ma przy tym znaczenia, czy zawrze ją z tym samym, czy z innym pracodawcą. Co istotne, pozyskane z takiego tytułu wynagrodzenie w żaden sposób nie wpłynie na wysokość otrzymywanego przez pracownicę zasiłku macierzyńskiego.
Czy na urlopie macierzyńskim można pracować?
Praca na urlopie macierzyńskim jest w praktyce możliwa. Warto zwrócić jednak uwagę na rodzaj podpisywanej umowy. Nie każdy z nich jest bowiem dostępny dla świeżo upieczonych mam. Co więcej, forma zatrudnienia ma też wpływ na wysokość składek, które należy odprowadzać za pracownicę do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.
Kobieta, która na urlopie macierzyńskim chce podjąć dodatkową pracę zarobkową, ma do dyspozycji 3 podstawowe rozwiązania:
- umowa o pracę,
- umowa cywilnoprawna – w tym umowa zlecenie,
- własna działalność gospodarcza.
Każde z nich rządzi się swoimi prawami, więc warto przyjrzeć im się bliżej.
Zacznijmy od tego, że pracownica przebywająca na urlopie macierzyńskim nie może pracować w ramach dotychczasowej umowy o pracę w firmie, która jej tego urlopu udziela. Musiałaby najpierw wykorzystać obowiązkowe 20 tygodni wolnego. Czas ten skraca się do 14 tygodni, jeśli pozostałe 6 kobieta przeniesie na pracownika-ojca wychowującego dziecko (to tzw. urlop tacierzyński).
Oznacza to, że w ramach obecnego stosunku pracy kobieta może zacząć pracować dopiero na urlopie rodzicielskim. Nawet w takiej sytuacji musi jednak liczyć się z pewnymi ograniczeniami. Po pierwsze obowiązuje ją niepełny wymiar czasu pracy, który wynosi maksymalnie ½ etatu. Po drugie jej zasiłek macierzyński z tytułu urlopu rodzicielskiego ulega obniżeniu. Wszystko to sprawia, że szybszy powrót do pracy w ramach dotychczasowego zatrudnienia nie jest szczególnie opłacalny dla pracownicy po urlopie macierzyńskim.
Za alternatywę dla tego rozwiązania można uznać podpisanie nowej umowy o pracę z dotychczasowym pracodawcą. Niestety taka decyzja wydaje się jeszcze mniej korzystna, a to przede wszystkim z uwagi na obowiązek opłacania dodatkowych składek ZUS za pracownicę. Warto też podkreślić, że taki stosunek pracy musiałby być związany z wykonywaniem nowych zadań (innych niż te, które wynikają z obecnej umowy).
Praca na macierzyńskim w ramach etatu jest jednak w pełni możliwa, jeśli aktywna zawodowo mama podpisze umowę z innym pracodawcą. W takiej sytuacji nie dochodzi do żadnych ograniczeń – kobieta może świadczyć pracę w pełnym wymiarze godzin, a jej zasiłek macierzyński nie jest z tego tytułu pomniejszany. Trzeba jednak pamiętać, że nowa firma ma obowiązek opłacania pełnych składek ZUS za pracownicę. Nic nie zmienia w tej kwestii fakt, że posiada już ona inny tytuł do ubezpieczeń społecznych.
Trudno się więc dziwić, że z myślą o dodatkowym zarobku wiele kobiet wybiera umowę-zlecenie na urlopie macierzyńskim. Można podpisać ją zarówno z obecnym, jak i z nowym pracodawcą. Nie trzeba się przy tym przejmować ani ograniczeniem wymiaru czasu pracy, ani redukcją zasiłku macierzyńskiego, ani dodatkowymi składkami ZUS. Zagadnienia te dokładniej opisuję w kolejnych akapitach.
W tym miejscu warto jeszcze poruszyć temat prowadzenia własnej działalności gospodarczej na urlopie macierzyńskim. Przepisy dopuszczają oczywiście takie rozwiązanie, ale jednocześnie nakładają na przedsiębiorczynię obowiązek opłacania ubezpieczenia zdrowotnego w ZUS. Dobra wiadomość jest taka, że nie musi ona dodatkowo odprowadzać składki społecznej.
Umowa-zlecenie na urlopie macierzyńskim a składki ZUS
Ogromnym plusem zasiłku macierzyńskiego na umowie-zleceniu jest wynikający z niego tytuł do ubezpieczeń emerytalno-rentowych. Oznacza to, że w okresie pobierania świadczenia przez pracującą mamę zleceniodawca musi odprowadzać za nią wyłącznie składkę na ubezpieczenie zdrowotne. Kobieta może jednak dobrowolnie zgłosić się także do składek społecznych z tytułu umowy-zlecenia, co uprawni ją dodatkowo do ubezpieczenia wypadkowego.
Zupełnie inaczej wygląda sytuacja przy umowie-zleceniu na urlopie wychowawczym. W przeciwieństwie do zasiłku macierzyńskiego nie ma on pierwszeństwa przed zleceniem. Sprawia to, że zleceniodawca musi opłacać za zleceniobiorcę wychowującego dziecko zarówno składki zdrowotne, jak i społeczne.
Umowa-zlecenie na macierzyńskim u tego samego pracodawcy
Umowa-zlecenie nie rozwiązuje wszystkich problemów w zakresie dodatkowego zatrudnienia w okresie urlopu macierzyńskiego. Z jednej strony pozwala uniknąć podwójnego oskładkowania w ZUS (przynajmniej w kwestii ubezpieczenia społecznego) i nie powoduje obniżenia zasiłku macierzyńskiego. Z drugiej jednak nie powinna nosić znamion stosunku pracy. To z kolei może być trudne do osiągnięcia dla pracodawcy, który zawiera umowę-zlecenie z własną pracownicą na macierzyńskim.
Prawo dopuszcza umowę-zlecenie na macierzyńskim z własnym pracodawcą, pod warunkiem że zakres obowiązków zleceniobiorczyni różni się od tych wynikających z etatu. Porozumienie nie powinno też zakładać podporządkowania służbowego, określonych godzin pracy czy stałego miejsca jej wykonywania. W przeciwnym razie umowa-zlecenie posiadałaby cechy stosunku pracy i mogłaby być interpretowana jako próba obejścia przepisów.
Jeśli pracodawca znajdzie sposób na podpisanie legalnej umowy-zlecenia z pracownicą przebywającą na urlopie macierzyńskim, będzie tylko musiał zgłosić ją do dodatkowego ubezpieczenia zdrowotnego na formularzu ZUS ZZA. W przypadku, gdy zlecenie miałoby trwać dalej po zakończeniu macierzyńskiego, byłoby już traktowane tak jak umowa o pracę. Zleceniodawca miałby więc obowiązek wyrejestrować zleceniobiorczynię z ubezpieczenia zdrowotnego na druku ZUS ZWUA, ale nie musiałby jej ponownie zgłaszać do obowiązkowych ubezpieczeń.
Umowa-zlecenie na macierzyńskim u innego pracodawcy
Zależność między umową-zleceniem a urlopem macierzyńskim sprawia, że najprostszym rozwiązaniem w tym zakresie wydaje się podpisanie porozumienia z innym pracodawcą. W ten sposób unika się dodatkowych składek ZUS, a jednocześnie nie ryzykuje się sytuacji, w której zlecenie mogłoby być traktowane jako niezgodne z prawem zastąpienie umowy o pracę.
Zawierając taką umowę-zlecenie na zasiłku macierzyńskim, należy uważać jedynie na to, aby nie prowadziła ona do przerwania urlopu przez kobietę i nie zmuszała jej do rezygnacji z opieki nad dzieckiem. Dzięki temu pracująca mama będzie mogła wygodnie połączyć życie rodzinne z zawodowym, nie rezygnując jednocześnie z pełnej wysokości pobieranego zasiłku macierzyńskiego.
Zleceniodawca w takiej sytuacji zobowiąże się jedynie do opłacania zdrowotnych składek ZUS za zleceniobiorczynię. Jak już wiesz, tytułem do jej ubezpieczenia społecznego jest sam zasiłek macierzyński.
Czy na macierzyńskim można pracować na zlecenie? Podsumowanie
Powyższy artykuł powinien dostarczyć Ci odpowiedzi na wszystkie najważniejsze pytania w kontekście zależności między urlopem macierzyńskim a umową-zleceniem.:
Czy można pracować na urlopie macierzyńskim?
Tak, kobieta na urlopie macierzyńskim ma możliwość pracy między innymi w ramach umów cywilnoprawnych i własnej działalności gospodarczej. Może też podpisać umowę o pracę, pod warunkiem że zawrze ją z innym pracodawcą niż ten, który udziela jej urlopu.
Czy na macierzyńskim można pracować u innego pracodawcy?
Tak, przepisy sprawiają wręcz, że w przypadku nowego pracodawcy zawarcie umowy na urlopie macierzyńskim jest łatwiejsze i bardziej opłacalne niż w przypadku dotychczasowego. Dotyczy to przede wszystkim umowy o pracę, ale w pewnym sensie także umowy-zlecenia.
Czy na urlopie wychowawczym można pracować na umowę-zlecenie?
Tak, ale zależność między urlopem wychowawczym a umową-zleceniem sprawia, że zleceniodawca musi odprowadzać za pracującą mamę wszystkie składki ZUS. Opłaca więc nie tylko jej ubezpieczenie zdrowotne, ale także społeczne.
Zrozumienie związku pomiędzy zasiłkiem macierzyńskim a umową-zleceniem powinno być jednym z kluczowych kroków w przypadku pracowników planujących rodzicielstwo. Dzięki temu każda świeżo upieczona mama będzie wiedziała, czy opłaca jej się zawierać umowę-zlecenie z własnym pracodawcą, czy z nową firmą. To podstawa efektywnego i satysfakcjonującego łączenia życia rodzinnego z zawodowym!
