Czym jest a czym nie jest coaching
Wokół coachingu narosło w Polsce wiele mitów. Wydatnie przyczynili się do tego różnej maści motywacyjni guru i eksperci od życia, którzy przekonują w fimikach na Youtube, że każdy może wszystko, co oczywiście jest wierutną bzdurą. Niektórym osobom coaching kojarzy się też z psychoterapią i w związku z tym obawiają się “grzebania w przeszłości”. Tymczasem coaching – czy to biznesowy, czy dotyczący tematów prywatnych – tzw. life coaching – jest czymś zupełnie innym. To krótkoterminowa, bazująca na relacji, forma wsparcia, skutkująca zaktywizowaniem potencjału osoby, która dzięki coachigowi sprawniej i w bardziej twórczy sposób realizuje swoje cele. Coaching zwiększa możliwości twórczego stawiania czoła wyzwaniom, przynosi więc pożytek zarówno pracownikom jak i organizacji. Staje się to coraz bardziej istotne w kontekście współczesnego otoczenia biznesowego.
Coaching jako katalizator kreatywności
Napędzana samo-uczącymi się algorytmami rewolucja technologiczna, przemiany demograficzne i społeczne, kryzys klimatyczny, próbujące za nimi wszystkimi nadążyć regulacje prawne – jeżeli ktoś jeszcze nie zauważył, czasy mamy raczej dynamiczne. A dynamiczne czasy wymagają szybkiego reagowania, nieustannego dostosowywania kursu, zwinności. Liderzy są w trudnej sytuacji, ponieważ każdy, najświetniej nawet wykształcony i doświadczony człowiek, ma do dyspozycji wyłącznie jedną perspektywę – własną. Jeśli do tego dochodzi syndrom najmądrzejszego w pokoju, a inni pracownicy obawiają się mówić głośno swoje zdanie, łatwo o kosztowne pomyłki.
Wdrożenie coachingu w organizacji pozwala wypracować kulturę feedbacku i ciągłego uczenia się i dzięki temu szybsze zwinniejsze reagowanie na kryzysy i problemy. Daje też szansę na skorzystanie z zasobów większej liczby osób niż tylko te na wyższych stanowiskach.
W jaki sposób coaching wzmacnia wewnętrzną motywację
Praktyki zarządzania opierające się na pokazywaniu palcem zadań do wykonania i ścisłej kontroli ich realizacji, zwane popularnie micromanagementem, to wspaniały sposób na odarcie ludzi ze sprawczości i odebranie im radości z pracy. Dlaczego? Zgodnie z niezwykle popularną teorią opracowaną przez psychologów Richarda M. Ryana i Edward L. Deciego, żeby czuć się wewnętrznie zmotywowanym, każdy z nas potrzebuje trzech rzeczy – poczucia kompetencji, autonomii i relacji. Micromanagement i motywowanie przy pomocy kija i marchewki do pewnego stopnia działało, gdy na rynku dominowały pokolenia boomersów i millenialsów, nawykłe do zaciskania zębów, żeby osiągać swoje cele. Wraz ze zmianą pokoleniową tolerancja na takie praktyki gwałtownie maleje. Zetki i alfy oczekują partnerstwa, poczucia sensu i dbania o ich wewnętrzną motywację tak, jak rekomendują Ryan i Deci. Jak coaching może w tym pomóc?
Coaching a kompetencje
Szkolenia i warsztaty kompetencyjne to użyteczne narzędzia rozwojowe, pod warunkiem, że wiedza, którą pracownicy na nich pozyskują, zostanie wdrożona w praktyce. Coaching pozwala rozwijać kompetencje właśnie w taki praktyczny sposób – poprzez ustalanie konkretnych planów działania, zasobów do ich realizacji, a potem ewaluowania wdrożenia.
Coaching a autonomia
Coaching, w przeciwieństwie na przykład do mentoringu, gdzie bardziej doświadczona osoba udziela rad i wskazówek, zakłada partnerstwo. Odbiorca coachingu – coachee – zachowuje autonomię wyboru celu i sposobu jego realizacji, coach wspiera go w wyznaczaniu optymalnych ścieżek osiągania tych celów i kamieni milowych a także odkrywaniu, wzmacnianiu i budowaniu zasobów do ich realizacji.
Coaching a relacja
Coaching to relacja. Coach buduje z coachee celowe partnerstwo, nakierowane na osiąganie jego lub jej celów, ale aspekt ludzki jest niezwykle istotny. Relację w coachingu pomagają budować zadawanie celnych pytań, aktywne słuchanie i odzwierciedlanie, dzięki którym coachee ma szansę na głęboką refleksję, dostrzeżenie i docenienie swoich zasobów i zbudowanie konkretnego planu realizacji ważnych dla siebie celów.
Jak wprowadzić coaching do organizacji
Coaching można wprowadzać do organizacji na kilka sposobów. Przyjrzyjmy się tym najpopularniejszym.
Coach wewnętrzny
Organizacja może utworzyć stanowisko coacha wewnętrznego i zrekrutować na nie osobę spoza organizacji lub otworzyć rekrutację wewnętrzną. Rolę coacha wewnętrznego może też pełnić na przykład osoba z działu HR – jest spora szansa, że skoro wybrała pracę z ludźmi, ma już predyspozycje w tym kierunku. Warto jednak pamiętać, że coaching wymaga specyficznych umiejętności i przygotowania, nie wystarczy po prostu “umieć rozmawiać”. Dobrym rozwiązaniem może okazać się odpowiednie szkolenie, które pozwoli uzupełnić kompetencje.
Menedżer – coach
Liderki i menedżerowie mogą budować relacje z podwładnymi na różne sposob. Powiedzieliśmy już, że mikrozarządzanie ma duży koszt i coraz mniejszą skuteczność. Na drugim biegunie leży coachingowy styl zarządzania. Nie sprawdzi się w każdym przypadku, czasem potrzebne będą konkretne rady i wskazówki, ale osoby z większymi zasobami i ambicjami docenią partnerskie coachingowe podejście. Podobnie jak w przypadku wewnętrznego coacha, najprawdopodobniej konieczna będzie inwestycja w uzupełnienie kompetencji liderów, którzy chcą rozszerzyć paletę swoich stylów zarządzania.
Coach zewnętrzny
Zamiast podejmować ryzyko inwestowania w rozwój pracowników, organizacja może również w bezpieczny sposób sprawdzić, czy coaching będzie w tym przypadku pomocny, zatrudniając zewnętrznego coacha, który wesprze pracowników w realizacji celów wymagających użycia różnorodnych zasobów. Często takie zewnętrzne, neutralne wsparcie okazuje się bardzo skuteczne.
Coaching odpowiedzią na wyzwania współczesnego biznesu
Dzisiejszy turbulentny rynek stawia przed organizacjami wyzwania, które wymagają nowatorskiego i twórczego podejścia. Bezprecedensowe zmiany otoczenia biznesowego sprawiają, że coraz rzadziej można korzystać ze starych sprawdzonych sposobów działania, a tym, czego potrzebujemy, jest kreatywność w szukaniu rozwiązań i optymalne wykorzystanie zasobów. Coaching jest narzędziem, które może w tym pomóc.
Dzięki skoncentrowaniu na wydobywaniu z ludzi potencjału, wzmacnianiu ich autonomii i budowaniu relacji, coaching nie tylko wspiera pracowników w osiąganiu coraz bardziej ambitnych celów, ale przy okazji pomaga im również budować głęboką, wewnętrzną motywację. Wszystko to sprawia, że biznes coraz częściej decyduje się na skorzystanie z coachingu, szkoląc osoby wewnątrz do takiej roli, uzupełniając kompetencje menadżerów o te związane z coachingiem lub zatrudniając zewnętrznych coachów.
