Oddelegowanie pracownika – czym jest?
Oddelegowanie pracownika oznacza przeniesienie go do innej pracy niż określona w umowie o pracę, na czas nieprzekraczający trzech miesięcy i tylko w przypadkach uzasadnionych potrzebami pracodawcy.
Zgodnie z art. 42 Kodeksu pracy w takich sytuacjach nie trzeba podpisywać wypowiedzenia dotychczasowych warunków pracy, o ile oddelegowanie nie powoduje obniżenia wynagrodzenia, a stanowisko odpowiada kwalifikacjom pracownika.
A to oznacza, że nowa praca nie może być ośmieszająca albo poniżająca dla oddelegowanego, ponieważ może to być uznane za szykanę, a w niektórych przypadkach za mobbing. Pracodawca nie powinien też oddelegowywać podwładnego na stanowisko, wymagające znacznie wyższych kompetencji niż ten posiada.
Pracownika można oddelegować:
- na inne stanowisko;
- do oddziału w innej miejscowości;
- do oddziału firmy za granicę;
- do innej firmy w ramach tzw. leasingu pracowniczego.
Oddelegowanie pracownika na inne stanowisko
Najczęściej pracownicy są przenoszeni na inne stanowiska albo do innego działu w okresach, kiedy spływają duże zamówienia, trzeba wykonać inwentaryzację lub obsłużyć znaczną liczbę klientów.
Oddelegowanie pracownika do innej miejscowości
Przeniesienie pracownika do innego oddziału w innej miejscowości ma miejsce zwykle z tych samych powodów co oddelegowanie na inne stanowisko. Pracodawca w takich przypadkach zapewnia podwładnemu zakwaterowanie i zwraca koszty podroży.
Oddelegowanie pracownika do innej firmy
Oddelegowanie pracownika do innego pracodawcy, nazywane jest leasingiem pracowniczym. W tym przypadku konieczne jest podpisanie trójstronnej umowy pomiędzy pracownikiem, stałym pracodawcą a firmą wynajmująca pracownika. Oddelegowanie podwładnego do innej firmy jest praktykowane, np. kiedy przedsiębiorstwo wdraża nowe oprogramowanie u klienta i niezbędne jest stałe wsparcie, lub też dany zakład potrzebuje specjalistów z konkretnej dziedziny do wykonania jednorazowego zlecenia.
Oddelegowanie pracownika za granicę
Oddelegowanie pracownika do innego miejsca pracy za granicą zdarza się dość rzadko, ponieważ pracodawca powinien w takim przypadku zapewnić przenoszonej osobie podobne warunki jak w domu. Oddelegowany musi też otrzymywać wynagrodzenie w wysokości co najmniej pensji minimalnej w danym kraju.
Ile trwa oddelegowanie pracownika?
Oddelegowanie pracownika na inne stanowisko albo miejsce pracy może trwać łącznie do trzech miesięcy w ciągu roku kałamarzowego. Przy czym ten czas pracodawca ma prawo podzielić na krótsze okresy.
Oddelegowanie pracownika na inne stanowisko powyżej trzech miesięcy jest możliwe jedynie w sytuacji kiedy, to zatrudniony w wyniku usprawiedliwionej nieobecności nie świadczył pracy. Wtedy to przesunięcie przedłuża się o czas owej nieobecności.
Zgoda pracownika na oddelegowanie. Czy może odmówić?
Zasadniczo, jeśli oddelegowanie odbyło się zgodnie z przepisami kodeksu pracy, pracownik nie może odmówić wykonania polecenia służbowego. W tej sytuacji nie jest też wymagana zgoda zatrudnionego, czyli jest to tzw. jednostronne polecenie. Jeśli pracownik nie będzie chciał wykonać polecenia, pracodawca ma prawo wypowiedzieć mu umowę o pracę ze skutkiem natychmiastowym. Będzie to zwolnienie w trybie dyscyplinarnym, a powód wypowiedzenia, czyli odmowa wykonania polecenia służbowego będzie odnotowana na świadectwie pracy.
Jak uniknąć oddelegowania? Odmówić delegowania można jedynie, kiedy pracodawca wydał polecenie niezgodnie z przepisami lub też warunki pracy w nowym miejscu nie spełniają wymogów BHP i zagrażają zdrowiu albo życiu przeniesionego pracownika.
Kiedy pracodawca nie może oddelegować pracownika?
Pracodawca nie może oddelegować pracownika, kiedy nie jest to podyktowane uzasadnioną przyczyną. Przy czym powodem przeniesienie zatrudnionego nie może być likwidacja dotychczasowego stanowiska. W takiej sytuacji pracownik i pracodawca muszą podpisać porozumienie zmieniające warunki pracy.
Co więcej, jeśli w nowym miejscu pracy lub na nowym stanowisku panują zgoła odmienne warunki, zanim pracownik rozpocznie realizowanie swoich obowiązków, pracodawca powinien skierować go na badania wstępne oraz na szkolenie stanowiskowe BHP.
Czy wynagrodzenie może zmienić się po oddelegowaniu?
Oddelegowanie pracownika do innej pracy nie powinno pogarszać jego wynagrodzenia. A to oznacza, że pensja nie może zostać obniżona, nawet kiedy współpracownicy zarabiają mniej. W tym przypadku nie obowiązuje zasada równości.
Oczywiście pracodawca ma prawo wypłacić oddelegowanemu pracownikowi dodatkowe pieniądze w formie np. premii uznaniowej.
Delegacja a oddelegowanie – czym się różnią?
Mimo że oba słowa brzmią podobnie, to znaczą zupełnie co innego. Czasowe oddelegowanie pracownika polega na przeniesieniu go do pracy np. w innym oddziale w kraju albo za granią lub też innemu pracodawcy.
Z kolei delegacja to zgodnie z kodeksem pracy wykonywanie przez pracownika na polecenie pracodawcy zadania służbowego poza miejscowością, w której znajduje się siedziba pracodawcy, bądź stałe miejsce pracy zatrudnionego. Podróż służbowa musi mieć charakter okazjonalny, a nie stały, wynikający bezpośrednio z zakresu obowiązków określonych w umowie.
W przeciwieństwie do oddelegowania pracownikowi z tytułu podróży służbowej przysługuje dieta oraz zwroty kosztów przejazdu środkami komunikacji miejskiej, noclegów i innych niezbędnych udokumentowanych wydatków, określonych i uznanych przez pracodawcę do uzasadnionych potrzeb.
Podsumowanie
Oddelegowanie pracownika, czyli czasowe przeniesienie go na inne stanowisko albo miejsce pracy zdarza się dość często. W ten sposób pracodawca w sytuacjach obiektywnie uzasadnionych nie musi szukać tymczasowych pracowników, tylko korzysta z własnych zasobów kadrowych. Aby jednak odbyło się to zgodnie z przepisami i bez podpisywania porozumienia zmieniającego oddelegowana osoba nie może otrzymywać niższego wynagrodzenia, a praca musi odpowiadać jej kwalifikacjom i trwać maksymalnie trzy miesiące w roku. Co istotne pracownik nie może odmówić wykonania polecenia służbowego, którym jest oddelegowanie go w inne miejsce pracy.
