Według danych Deloitte (2023), 89% pracowników deklaruje, że chętniej angażuje się w działania firm, które wspierają społeczne inicjatywy, a ponad połowa kandydatów zwraca uwagę na to, czy firma umożliwia im robienie czegoś dobrego dla świata.
W Polsce, jak pokazuje badanie „Wolontariat w Polsce 2022” realizowane przez Stowarzyszenie Klon/Jawor, tylko 13% pracowników miało możliwość udziału w zorganizowanym wolontariacie pracowniczym, mimo że ponad 40% deklarowałoby chęć zaangażowania, gdyby firma je do tego zachęcała. To pokazuje ogromny, niewykorzystany potencjał.
Czym właściwie jest wolontariat pracowniczy?
To inicjatywa, w której firma umożliwia (i zachęca) swoich pracowników do angażowania się w działania społeczne – indywidualnie lub zespołowo – w czasie pracy, po pracy lub w ramach specjalnych programów. W praktyce można wyróżnić trzy główne formy wolontariatu pracowniczego:
Wolontariat zespołowy
Wspólne akcje w terenie – np. pomoc w domach dziecka, sadzenie drzew, sprzątanie lasu, renowacja szkół czy wsparcie organizacji lokalnych. Świetny sposób na budowanie relacji i zespołowej integracji.
Wolontariat kompetencyjny
Pracownicy dzielą się swoją wiedzą i umiejętnościami – np. specjaliści IT pomagają fundacji zbudować stronę, księgowy wspiera NGO w rozliczeniach, HR-owiec prowadzi warsztaty z rekrutacji dla organizacji non-profit. To forma, która przynosi ogromną wartość obu stronom.
E-wolontariat
Działania prowadzone zdalnie – np. mentoring online, korepetycje, tłumaczenia, grafika, wsparcie w social mediach. Świetna opcja dla firm rozproszonych geograficznie lub z pracą zdalną jako standardem.
Dlaczego warto wdrożyć wolontariat pracowniczy?
Wbrew pozorom – nie tylko dla wizerunku. Dobrze zaplanowany program to konkretne korzyści dla firmy i zespołów:
Budowanie zaangażowania i poczucia sensu – ludzie chcą wiedzieć, że ich praca i firma mają pozytywny wpływ na świat.
Wzmacnianie zespołów – wspólne działanie na rzecz ważnego celu buduje relacje i zaufanie.
Rozwój kompetencji – pracownicy uczą się pracy zespołowej, komunikacji, zarządzania projektami i empatii.
Employer branding – coraz więcej kandydatów wybiera pracodawców, którzy wspierają wartości społeczne i środowiskowe. Taka postawa jest szczególnie popularna wśród przedstawicieli młodszych pokoleń.
Jak zacząć? 6 praktycznych kroków
Wdrażanie wolontariatu pracowniczego nie musi być trudne. Ważne, by robić to mądrze i wspólnie z zespołem. Oto jak:
-
Zacznij od rozmowy z pracownikami
Spytaj, jakie tematy są im bliskie – może to edukacja, prawa kobiet, klimat albo zwierzęta? Zaangażowanie będzie większe, jeśli działania wynikają z autentycznych wartości zespołu. -
Ustal zasady i ramy czasowe
Czy wolontariat odbywa się w godzinach pracy? Ile godzin rocznie można na niego poświęcić? Czy udział jest obowiązkowy? (Podpowiedź: nie powinien być!) -
Znajdź partnerów społecznych
Nie musisz robić wszystkiego samodzielnie. Współpracuj z fundacjami, szkołami, domami dziecka, NGO-sami. Wspólnie możecie przygotować działania skrojone na możliwości i kompetencje Twojej firmy. -
Doceniaj zaangażowanie
Nie chodzi o premie – wystarczy podziękowanie, post wewnętrzny, dyplom, firmowe wyróżnienie. Chodzi o to, żeby wysłać jasny sygnał: to, co robisz poza Excelem, też ma znaczenie. -
Włącz liderów i menedżerów
Najlepiej działające programy to te, w których szefowie nie tylko „zgadzają się”, ale sami dają przykład. -
Mierz i opowiadaj o efektach
Ile godzin przeznaczono na działania? Ilu osobom pomogliście? Jakie kompetencje zyskali pracownicy? Te dane przydadzą się nie tylko w raporcie ESG, ale też w budowaniu poczucia sensu.
Jak zachęcić swojego pracodawcę do zorganizowania wolontariatu?
Nie musisz pracować w dziale HR, żeby zainicjować zmiany. Jeśli Twoja firma nie ma jeszcze programu wolontariatu pracowniczego, możesz być osobą, która da impuls do działania. Od czego zacząć?
Zbierz grupę chętnych osób – pokazanie, że temat nie dotyczy tylko jednej osoby, zwiększa szanse, że pracodawca potraktuje to poważnie.
Zaproponuj mały pilotaż – np. jednodniową akcję zespołową lub współpracę z wybraną fundacją. Mniejsze działania łatwiej zatwierdzić i zorganizować.
Pokaż korzyści – dla zespołu (integracja, motywacja), dla firmy (wizerunek, employer branding) i dla społeczności lokalnej. Możesz powołać się na dane z tego tekstu lub przytoczyć konkretne historie sukcesu z innych firm.
Zaproponuj prosty plan – np. ile godzin wolontariatu, w jakiej formie, jak mierzyć efekty. Im bardziej konkretna propozycja, tym łatwiej ją wdrożyć.
Zaproś do rozmowy dział HR lub CSR – jeśli są w Twojej firmie takie zespoły, to naturalni partnerzy do dalszego działania.
Wolontariat pracowniczy nie musi być od razu rozbudowanym programem – często zaczyna się od jednej osoby, która zada pytanie: „A może byśmy zrobili coś dobrego razem?”
Podsumowanie: wolontariat to nie fanaberia, to strategia
Wolontariat pracowniczy to nie koszt – to inwestycja. W ludzi, kulturę organizacyjną i zaufanie. To także narzędzie wspierające rozwój pracowników i budujące reputację firmy, która nie boi się brać odpowiedzialności za świat wokół niej.
Jeśli jeszcze nie masz programu wolontariatu w swojej organizacji – 1 kwietnia to świetny moment, by zacząć. Na serio.
