Jak długo można być na zwolnieniu lekarskim?
Maksymalna długość zwolnienia lekarskiego wynosi łącznie 182 dni w roku kalendarzowym. Może to być nieprzerwane 6 miesięcy choroby lub suma wielu krótszych okresów niezdolności do pracy. 1 stycznia każdego roku limit się odnawia.
W niektórych przypadkach zwolnienie lekarskie może obowiązywać dłużej, bo aż 270 dni. Prawo do tak długiej odpłatnej przerwy od pracy mają:
- osoby chore na gruźlicę,
- kobiety w ciąży.
Warto wspomnieć także o nauczycielach, którzy zamiast L4 mogą zdecydować się na tak zwany urlop dla poratowania zdrowia.
Przepisy nie przewidują innych wyjątków od reguły 182 dni. Jeśli zastanawiasz się na przykład, ile można być na zwolnieniu lekarskim na kręgosłup, odpowiedź będzie taka sama jak w pozostałych przypadkach – łącznie 6 miesięcy.
Po operacji
Wyjątkiem od reguły nie jest też zwolnienie lekarskie po zabiegu chirurgicznym. Podobnie jak w większości sytuacji, tak i w tym przypadku pacjent może przebywać na L4 przez 182 dni. Jeżeli po tym czasie nadal nie jest on w stanie wykonywać swoich obowiązków zawodowych, może jednak starać się o świadczenie rehabilitacyjne.
Od psychiatry
Zwolnienie od psychiatry działa w taki sam sposób jak L4 od każdego innego lekarza. Jego długość może więc wynosić maksymalnie 182 dni. Różnica polega jedynie na tym, że podejrzenie określonych zaburzeń u pacjenta uniemożliwia zwolnienie go z pracy z datą wsteczną. W innych okolicznościach lekarz może wystawić L4 do 3 dni poprzedzających wizytę.
Świadczenie chorobowe – ile wynosi?
Kiedy pracownik jest niezdolny do pracy z powodu choroby przysługują mu dwa rodzaje świadczeń:
- Wynagrodzenie chorobowe – jest wypłacane w pierwszej kolejności, aż do 33. dnia choroby (lub do 14. dnia w przypadku pracowników powyżej 50. roku życia). Koszty ponosi pracodawca.
- Zasiłek chorobowy – jest wypłacany po 33. dniu choroby (lub po 14.), a jego koszty ponosi ZUS.
Oba świadczenia wynoszą tyle samo. Zazwyczaj jest to 80% stałej pensji pracownika. Wyjątek stanowią sytuacje, w których zwolnienie lekarskie wynika z ciąży lub wypadku w drodze do/z pracy. W takich przypadkach zatrudnionym należy się 100% wynagrodzenia.
Kontrola długich zwolnień lekarskich
Bez względu na to, ile można być na zwolnieniu lekarskim, pracodawca ma prawo skontrolować pracownika. W takim przypadku zgłasza swoje wątpliwości do ZUS-u, który przeprowadza właściwe postępowanie. Co istotne, zakład może też przeprowadzić kontrolę z własnej inicjatywy.
Kontroler z ZUS-u sprawdza, czy pracownik nie wykonuje pracy zarobkowej podczas zwolnienia lekarskiego lub nie wykorzystuje go w inny, niezgodny z prawem sposób. Dotyczy to również przerwy od pracy, wynikającej z konieczności opieki nad dzieckiem lub chorym członkiem rodziny. W tym przypadku ZUS może zweryfikować, czy w domu nie ma innej osoby, która byłaby w stanie sprawować taką opiekę.
Jeżeli ZUS udowodni, że pracownik wykorzystuje L4 niezgodnie z przeznaczeniem, może pozbawić go wypłacanych świadczeń. Taki efekt kontroli uprawnia też pracodawcę do dyscyplinarnego zwolnienia zatrudnionej osoby. Od decyzji ZUS-u można odwołać się do sądu w terminie 1 miesiąca od jej otrzymania.
Długotrwałe zwolnienie lekarskie – czy grozi wtedy zwolnienie z pracy?
Ile można chorować w ciągu roku, zanim pracodawca podejmie decyzję o zwolnieniu pracownika? Choć samo L4 wynosi maksymalnie 182 dni, to ochrona zatrudnionego na umowie o pracę trwa jeszcze dłużej. Wynika to z zasady mówiącej, że nie wolno wręczyć wypowiedzenia osobie, która choruje.
Jeśli nieobecność pracownika wyniesie ponad 182 dni, powinien on postarać się o świadczenie rehabilitacyjne. Wydłuży w ten sposób okres ochrony przed zwolnieniem o 3 miesiące. Dopiero wtedy pracodawca będzie mógł zwolnić go bez wypowiedzenia z powodu długotrwałej nieobecności w pracy.
Świadczenie rehabilitacyjne – kiedy jest przyznawane?
Jak już wiesz, ponowne zwolnienie lekarskie po 182 dniach choroby nie jest możliwe. Limit odświeża się dopiero w kolejnym roku kalendarzowym. Pracownik ma jednak prawo do świadczenia rehabilitacyjnego, które może trwać nawet przez 12 miesięcy. Orzeczenie o jego przyznaniu wydaje lekarz orzecznik ZUS. Aby je otrzymać, chory musi spełniać następujące warunki:
- wyczerpać okres pobierania zasiłku chorobowego,
- nadal wykazywać niezdolność do pracy,
- rokować odzyskanie zdolności do pracy w przypadku dalszego leczenia lub rehabilitacji.
Chory może liczyć na zasiłek w wysokości 90% lub 75% wynagrodzenia. Wyższa kwota wypłacana jest tylko do końca 3. miesiąca świadczenia. Nie dotyczy to jednak okresu ciąży, kiedy pracownicy przysługuje 100% podstawy wymiaru.
Jak długo można chorować i ile L4 w roku przysługuje pracownikowi? Podsumowanie
To, ile dni można chorować w pracy, zależy przede wszystkim od kodu choroby. W większości przypadków limit wynosi 182 dni w roku kalendarzowym. Wyjątek stanowi zwolnienie z powodu ciąży lub gruźlicy, które może trwać do 270 dni. Nawet po tym czasie – pod pewnymi warunkami – chory zachowuje prawo do świadczenia rehabilitacyjnego, które wydłuża okres zwolnienia o kolejne 12 miesięcy.
