Nowe miejsce pracy to nowe środowisko, ludzie, zasady i obyczaje. Praktycznie każdej osobie rozpoczynającej nową pracę towarzyszą uczucie niepewności i swego rodzaju wyobcowania. Kiedy do wymienionych czynników dołożymy jeszcze obcy język, kulturę, odmienny system prawny, traumatyczne doświadczenia związane z wojną można sobie jedynie wyobrazić, jak ogromny stres towarzyszy takiemu pracownikowi. Zarówno pracodawcy, jak i pracownicy mogą jednak pomóc w procesie wdrażania osób z Ukrainy, by w nowym miejscu poczuli się komfortowo.
Więcej informacji na temat zatrudniania pracowników z Ukrainy zgodnie z nowymi przepisami znajdziesz TUTAJ.
1. Empatia i wyrozumiałość
Przede wszystkim warto zacząć od przygotowania zespołu i rozmowy z pracownikami o wyrozumiałości względem pracowników z Ukrainy. Nie tylko tych, którzy dołączą do firmy, ale również wobec pracujących już osób. Każdy pracownik z Ukrainy jest dotknięty piętnem wojny. Warto pamiętać, że nawet jeżeli dana osoba już od dawna mieszka i pracuje w Polsce, to jego bliscy mogą przebywać i walczyć za wschodnią granicą.
Wyrozumiałość i empatia to postawy będące kluczowymi w tej sytuacji. Dla osób znajdujących się w niezwykle trudnym momencie, mających za sobą traumatyczne przeżycia, nawet niewielkie gesty wsparcia i zrozumienia będą pomocne w asymilacji w nowym miejscu pracy. Oprócz przygotowania zespołu firma może przede wszystkim pomóc w legalizacji pobytu i dopełnieniu wszystkich niezbędnych formalności.
2. Wsparcie z formalnościami, zatrudnienie tłumacza
Formalności, wizyty w urzędach, niepokój. Pracownicy z Ukrainy mogą martwić się, czy zrozumieją obowiązujące przepisy prawa i czy będą legalnie pracować. Warto już w ogłoszeniu nadmienić, że firma zajmie się formalnościami, pomoże nowemu pracownikowi i będzie dla niego wsparciem w obszarze prawa pracy, podatków czy też rozliczeń.
Jednym ze sposobów jest zatrudnienie tłumacza, który pomoże w przełożeniu na język ukraiński polskich przepisów. Jeśli firma zatrudnia dużą liczbę osób, to można zorganizować grupowe spotkania z prawnikiem, kadrową i tłumaczem, podczas których zostaną wyjaśnione najważniejsze kwestie związane z legalizacją i prawem pracy. W przypadku kiedy firma zatrudnia wielu pracowników z Ukrainy pracownik znający język ukraiński może również pomóc w aklimatyzacji nowej osoby.
3. Firmowa ulotka
Niezależnie od wielkości przedsiębiorstwa firma może przygotować ulotkę lub materiał PDF w języku ukraińskim z najważniejszymi informacjami dotyczącymi pracy, takimi jak:
- rodzaje umów i różnice między nimi,
- informacje dotyczące systemu czasu pracy, który obowiązuje w organizacji,
- rodzaje urlopów czy też sposoby dokonywania rozliczeń podatkowych,
- kultura organizacyjna w firmie.
Pierwsze kroki w firmie są trudne, a takie gesty mogą być kluczowe w szybkiej aklimatyzacji pracowników z Ukrainy.
4. Nauka języka polskiego
Choć język ukraiński jest w wielu aspektach nieco podobny do naszego, początek nauki języka polskiego nie musi być wcale taki łatwy dla obcokrajowców. Stres związany z nowym miejscem pracy może być jeszcze większy przez problemy związane z utrudnioną komunikacją. Firma może zaproponować pracownikom udział w lekcjach nauki języka polskiego, co może spowodować, że w bardzo szybkim tempie pracownicy z Ukrainy będą mogli porozumiewać się w języku polskim.
Pracodawcy zauważają, że choć jest wiele prac, które pracownicy z Ukrainy mogą bez problemu wykonywać, nie znając dobrze języka polskiego, to jednak niektóre branże tego oczekują – szczególnie, jeśli w grę wchodzi kontakt z klientami – np. w gastronomii. Naukę języka polskiego mogą ułatwić krótkie broszury z polskimi zwrotami czy choćby nazwy pomieszczeń opisane zarówno po polsku, jak i po ukraińsku.
5. Opieka nad dzieckiem
Z Ukrainy do Polski przyjechały w większości kobiety z dziećmi. Mogę one potrzebować pomocy w zakresie opieki nad dzieckiem, znalezienia przedszkola lub żłobka. Aby zaktywizować ukraińskie matki, firma może zaproponować im pomoc w postaci elastycznych godzin pracy, możliwości pracy zdalnej.
Może także pomóc znaleźć placówkę, która zapewni opiekę nad dzieckiem w trakcie pracy lub okaże wsparcie w postaci dofinansowania opłat za przedszkole czy żłobek. Większe firmy szukają też rozwiązań w ich własnych biurach, aby tam przygotować bezpieczne miejsce, w którym wykwalifikowana osoba mogłaby sprawować opiekę dla dziećmi.
6. Opieka psychologiczna
Jeszcze inną formą wsparcia, która bardzo zyskała na znaczeniu w trakcie trwania pandemii jest opieka psychologiczna. Wiele firm zaczęło zauważać, że zdrowie psychiczne pracowników jest równie ważne jak fizyczne. W tak szczególnie trudnej sytuacji dla naszych wschodnich sąsiadów wsparcie w tym zakresie jest niezwykle ważne. Do Polski przyjechało wielu psychologów z Ukrainy i firmy mogą zatrudnić część z nich, aby pomogli ukraińskim pracownikom odnaleźć się nie tylko w nowej firmie, ale przede wszystkim w nowej sytuacji życiowej.
Pracodawcy mają wiele możliwości wsparcia swoich pracowników. W tej konkretnej sytuacji ważne jest jednak, aby spojrzeć na sytuację pracownika z Ukrainy z nieco innej perspektywy. Nikt, kto nie przeżył wojny, nie jest w stanie w pełni zrozumieć, co czuje osoba, która została nią dotknięta, ale zdecydowanie może okazać jej empatię i wyrozumiałość.
O tym, jak zatrudnić pracowników z Ukrainy, dowiesz się również z webinarów: Specustawa – omówienie najważniejszych zmian. Webinar z Piotrem Płońskim oraz Specustawa dotycząca zatrudniania obcokrajowców – omówienie najnowszych zmian
