Zasiłek wychowawczy – ile wynosi? Komu przysługuje dodatek z tytułu opieki nad dzieckiem?

Zasiłek wychowawczy – ile wynosi?

Zasiłek wychowawczy wynosi 400 zł miesięcznie niezależnie od liczby dzieci. Można pobierać go przez okres:

• 24 miesięcy kalendarzowych,
• 36 miesięcy kalendarzowych – przy opiece nad więcej niż jednym dzieckiem urodzonym podczas jednego porodu,
• 72 miesięcy kalendarzowych – przy opiece nad dzieckiem z orzeczeniem o niepełnosprawności.

Zasiłek wychowawczy – dla kogo? Komu przysługuje?

Zasiłek wychowawczy to dodatek z tytułu opieki nad dzieckiem, wypłacany rodzicom w okresie korzystania z urlopu wychowawczego. W zdecydowanej większości przypadków taka przerwa od pracy nie jest płatna. Pracownicy nie mogą więc liczyć na żadne świadczenia pieniężne z wyjątkiem pokrywanych z budżetu państwa składek na ZUS.

Wyjątkiem od tej reguły jest zasiłek wychowawczy, wypłacany wyłącznie tym pracownikom, którzy pobierają zasiłek rodzinny. Aby go uzyskać, trzeba więc spełniać między innymi kryteria dochodowe. Świadczenie to przysługuje tylko najbiedniejszym rodzinom, których dochód w przeliczeniu na osobę nie przekracza 674 zł. W przypadku rodzin dzieci niepełnosprawnych obowiązuje natomiast kwota 764 zł.

O zasiłek wychowawczy może ubiegać się:

• matka lub ojciec dziecka,
• opiekun prawny dziecka,
• opiekun faktyczny dziecka.

Świadczenie nie przysługuje jednak osobom, które:

• bezpośrednio przed uzyskaniem prawa do urlopu wychowawczego pozostawały w stosunku pracy przez okres krótszy niż 6 miesięcy,
• podjęły lub kontynuują zatrudnienie bądź inną pracę zarobkową, które uniemożliwiają sprawowanie osobistej opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego,
• w okresie urlopu wychowawczego korzystają z zasiłku macierzyńskiego,
• korzystają ze świadczenia rodzicielskiego.

Świadczenia nie można uzyskać także wtedy, gdy dziecko zostało umieszczone w ośrodku zapewniającym całodobową opiekę i korzysta z niej przez więcej niż 5 dni w tygodniu, a także w innych przypadkach zaprzestania sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem.

Warto pamiętać, że z urlopu wychowawczego (a więc i z zasiłku wypłacanego z jego tytułu) mogą korzystać tylko rodzice dzieci do 6. roku życia.

Zasiłek wychowawczy – jakie dokumenty? Wniosek o zasiłek wychowawczy

Aby ubiegać się o świadczenie na urlopie wychowawczym, należy złożyć wniosek o ustalenie prawa do zasiłku rodzinnego oraz dodatków do zasiłku rodzinnego. Dołączyć trzeba do niego:

• skrócony odpis aktu urodzenia dziecka lub inny dokument urzędowy, który potwierdza jego wiek,
• zaświadczenie o dochodzie rodziny,
• zaświadczenie o udzieleniu urlopu wychowawczego i okresie, na jaki został on udzielony,
• zaświadczenie o co najmniej 6-miesięcznym okresie pozostawania w stosunku pracy bezpośrednio przed uzyskaniem prawa do urlopu wychowawczego,
• zaświadczenie potwierdzające zgłoszenie do ubezpieczeń społecznych – kopię imiennego raportu miesięcznego osoby ubezpieczonej, potwierdzającą odprowadzanie składek na ubezpieczenie społeczne z miesiąca poprzedzającego miesiąc złożenia wniosku o dodatek.

Jak uzyskać zasiłek wychowawczy?

Aby otrzymać zasiłek wychowawczy, należy najpierw uzyskać prawo do urlopu wychowawczego. Przysługuje on rodzicom, którzy zatrudnieni są przez co najmniej 6 miesięcy. Trwa maksymalnie 36 tygodni, ale nie trzeba wykorzystać go w całości. Matka i ojciec dziecka mogą go też dowolnie podzielić między sobą, przy czym obowiązują ich ograniczenia:

• maksymalnie 5 części urlopu,
• maksymalnie 35 tygodni urlopu na osobę.

Prawo do urlopu wychowawczego przepada w momencie ukończenia przez dziecko 6. roku życia. Wyjątek stanowią dzieci z orzeczeniem o niepełnosprawności, których rodzice mogą korzystać ze świadczenia do chwili osiągnięcia przez nie 18 lat. Pracodawca udziela urlopu wychowawczego na wniosek pracownika, złożony w terminie nie krótszym niż 21 dni przed rozpoczęciem opieki nad dzieckiem. Nie może odmówić.

Drugi warunek przyznania dodatku wychowawczego to prawo do zasiłku rodzinnego. W związku z tym rodzic lub opiekun starający się o świadczenie musi złożyć wspomniany już wniosek w urzędzie gminy lub miasta właściwym ze względu na miejsce zamieszkania. Można go także dostarczyć do ośrodka pomocy społecznej lub innej jednostki organizacyjnej gminy, jeśli to właśnie one odpowiadają za realizację świadczeń rodzinnych.

Kto wypłaca zasiłek wychowawczy?

Zasiłek na wychowawczym wypłacany jest przez ośrodek pomocy społecznej, urząd gminy lub miasta. Świadczenie wpływa na wskazane we wniosku konto wraz z zasiłkiem rodzinnym.

Zasiłek na urlopie wychowawczym – podsumowanie

Choć dla większości rodziców urlop wychowawczy jest bezpłatny, najubożsi z nich mają prawo do specjalnego zasiłku wypłacanego w jego trakcie. Świadczenie to wynosi 400 zł niezależnie od liczby dzieci i stanowi dodatek do zasiłku rodzinnego. Warunkiem jego przyznania jest więc dochód nieprzekraczający 674 zł na osobę (764 w przypadku rodzin dzieci niepełnosprawnych). Ze świadczenia można korzystać przez 24, 36 lub 72 miesiące, ale tylko do momentu, gdy dziecko ukończy 6. rok życia (18. przy orzeczeniu o niepełnosprawności).

Wniosek o zasiłek wychowawczy należy złożyć w urzędzie gminy lub miasta bądź też w ośrodku pomocy społecznej, jeśli to właśnie on zajmuje się realizacją świadczeń rodzinnych. Dołączyć do niego trzeba dokumenty potwierdzające między innymi wiek dziecka, dochód rodziny i fakt udzielenia rodzicowi lub opiekunowi urlopu wychowawczego. Pamiętaj, że nawet jeśli matka i ojciec jednocześnie sprawują opiekę nad pociechą, przysługuje im tylko jeden zasiłek wychowawczy w wysokości 400 zł.