Polki zarabiają przeciętnie o 18,5 proc. mniej od Polaków, co przekłada się na ponad 700 zł mniej każdego miesiąca w portfelu – podaje GUS. I choć nieco lepiej wypadamy jako kraj pod względem europejskiego wskaźnika Gender Pay Gap, który dla Polski wyniósł 7,2 proc., wciąż daleko nam do takich krajów jak Islandia, Norwegia, Finlandia i Szwecja.
Historia współczesna
Luka płacowa (ang. gender pay gap), czyli różnica pomiędzy zarobkami mężczyzn i kobiet, jest tematem dyskusji społecznych na całym świecie. Różnice w wynagrodzeniach ze względu na płeć są znaczne w większości państw.
Jak podaje Organizacja Współpracy Gospodarczej i Rozwoju dzięki coraz większej liczbie podejmowanych działań politycznych i inicjatyw społecznych, gender pay gap maleje z roku na rok.
„Lepsza” połowa rankingu?
Już jedenasty rok z rzędu państwem najbardziej sprawiedliwym pod względem równości płac obu płci ogłoszono Islandię. Norwegia, Finlandia, Szwecja, a także Nikaragua zamknęły pierwszą piątkę. Polska znalazła się na 40. miejscu wśród 153 państw, poprawiając swoje notowania o dwa miejsca. Co ciekawe Stany Zjednoczone spadły o dwa miejsca w stosunku do 2018 r. i zajęły 53. miejsce na liście. Stawkę zamknął Jemen. Blisko 100 ocenianych krajów zwiększyło swoje wyniki w stosunku do roku poprzedniego.
Jak znaleźliśmy się w pierwszej połowie raportu? W dziedzinach, takich jak zdrowie czy edukacja, Polska notuje najmniejsze różnice między kobietami a mężczyznami w kwestiach wynagrodzeniowych. Jeśli chodzi o politykę, reprezentacja kobiet jest mniejsza, ale to także światowa tendencja, która z roku na rok drga, lecz nieznacznie. Problem pojawia się w segmencie ekonomii. Biorąc pod uwagę wyłącznie ten parametr, spadamy na 112. miejsce w rankingu! To palący problem w Polsce, który sprawia, że nasza pozycja w rankingu gender pay gap jest niższa niż byłaby bez uwzględniania kwestii finansowych.
Co wpływa na gender pay gap?
Raport World Economic Forum wymienia kilka czynników wpływających na globalne różnice gospodarczej nierówności płac. Automatyzacja i zmiana specyfiki stanowisk, np. w handlu detalicznym, niewielka liczba kobiet rozpoczynająca pracę w zawodach, w których najbardziej zauważalny jest wzrost płac (branża budowlana, transportowa, drogowa, ciężkie prace fizyczne, itp.), brak odpowiedniej infrastruktury socjalnej (opieka nad dziećmi czy osobami starszymi), powodują, że kobiety powstrzymywane są przed pełnią możliwości aktywności zawodowej.
Chociaż płace wszędzie zależą od branży, regionu czy stażu pracy, w Polsce bez względu na te czynniki różnica w płacach istnieje także z innych powodów. Uogólnić je można jednak do dwóch: tradycja społeczna oraz brak świadomości i edukacji w tym zakresie. W naszym kraju wciąż powtarzamy kulturowe przyzwyczajenia z XVIII-wiecznej rewolucji przemysłowej, która przyzwyczaiła wszystkich do tego, że kobiety zarabiają mniej.
Pokłosiem takiego stanu jest brak świadomości i edukacji współczesnych kobiet. Utarło się, że przyjmują one pierwszą propozycję, jaką otrzymają. Na pytanie o to, ile chciałyby zarabiać, nie podają własnej propozycji wyjściowej. Nie negocjują, a nawet nie stawiają warunków finansowych przy zatrudnieniu. Wiele z nich cieszy się, że w ogóle dostało pracę.
Specjaliści podkreślają, że kobiety rzadziej niż mężczyźni proszą o podwyżkę i nie negocjują umów w trakcie okresu zatrudnienia.
Nie stawiają oczekiwań, więc pracodawcy nie są zainteresowani przyznawaniem im podwyżek. Osiągnięcia, wykształcenie, doświadczenie czy pasje są ich atutem, ale często nie potrafią tego wykorzystać. To oczywiście ogólna tendencja, ale warto podkreślać, że różnice gender gap pay będą zależne od świadomości tego zjawiska. Dlatego im wyższe stanowiska, bardziej świadome swoich atutów kandydatki, tym różnica w wynagrodzeniu będzie mniejsza, a statystyki naszego kraju na tle innych będą się poprawiać.
Zmiany społeczne zachodzą powoli, dlatego najskuteczniejszymi narzędziami napędzającymi je są zmiany w prawie. Rada doradcza G7 ds. równości płci zaapelowała na ostatnim szczycie o kasację zapisów dyskryminujących ze względu na płeć z krajowych ustaw. Najlepiej radzą sobie z tym kraje skandynawskie, które powinny być wzorem do naśladowania. Pozostałe państwa mają jeszcze dużo do nadrobienia.
W innym tekście przeczytasz o wynagrodzeniach i potrzebach pracownika.
Źródła
