W jaki sposób pracownicy powinni rozwijać inteligencję emocjonalną?

16.05.22
clock 4 min.
Marlena Charlińska Marlena Charlińska

O istocie zdrowia psychicznego mówi się w ostatnich latach sporo, również w kontekście środowiska pracy. Zdolność do rozumienia i zarządzania własnymi emocjami jest umiejętnością mogącą pomóc stać się lepszym pracownikiem czy lepszych liderem. A skoro umiejętności miękkie u pracowników są dla pracodawców coraz istotniejsze, warto wiedzieć więcej o inteligencji emocjonalnej.

Ostatnie lata pokazują, że zarówno w percepcji pracodawców, jak i pracowników coraz większą rolę odgrywają umiejętności miękkie. Liczą się nie tylko kompetencje i kwalifikacje dziedzinowe, ale również umiejętność współpracy, komunikacji oraz empatia. Pracodawcy rozumieją, że sama wiedza pracowników może nie wystarczyć, aby dopiąć projekt, odpowiednio zintegrować zespół, gdy w grę wchodzą emocje i radzenie sobie ze stresem.

Potwierdzają to wyniki badań przeprowadzone przez OLX w ramach opracowania „Prognozy Przyszłości – OLX Praca. Know How 2021”, w którym zapytano pracodawców, jakie kompetencje pracowników będą najbardziej cenione po okresie pandemii. Aż 87% wskazań uzyskała umiejętność współpracy, 78% zdolności interpersonalne, a 74% empatia. Przykłady umiejętności twardych (np. specjalizacja dziedzinowa, kompetencje cyfrowe czy też wiedza z zakresu IT) znalazły się niżej na liście oczekiwań pracodawców.

Inteligencja emocjonalna Golemana

Według Daniela Golemana, który spopularyzował pojęcie inteligencji emocjonalnej, jest to przede wszystkim umiejętność poświęcania uwagi innym oraz sobie, to także zdolność do zarządzania emocjami naszymi i innych osób oraz do samodoskonalenia się. W tym ujęciu na inteligencję emocjonalną składa się pięć wymiarów:

  • samoświadomość – zrozumienie własnych emocji, uczuć;
  • samoregulacja – panowanie nad własnymi emocjami, umiejętność ich kontroli;
  • motywacja – umiejętność znajdowania wewnętrznej motywacji do działania, pokonywania trudności;
  • empatia – umiejętność rozumienia uczuć i potrzeb nie tylko swoich własnych, ale również innych osób;
  • umiejętności społeczne – umiejętność budowania i zarządzania relacjami z innymi, a więc wzbudzania zaufania, zaangażowania, rozwiązywania konfliktów.

Współczesna teoria inteligencji emocjonalnej nieco różni się definicji Golemana i zaznacza trzy obszary:

  • Percepcja emocji – pojawia się, gdy jesteśmy zarówno świadomi własnych cech, zachowań i uczuć, jak i uczuć innych. Ten obszar obejmuje zdolność wyczuwania tego, co mogą czuć inni, nawet jeśli nie zgadzamy się z tymi uczuciami.
  • Rozumienie emocji – ma miejsce wtedy, gdy potrafimy rozpoznać złożone, często sprzeczne emocje. Obejmuje także rozpoznanie i rozumienie, że emocje mogą ewoluować w czasie.
  • Regulacja emocji – może być traktowana także jako forma samozarządzania. Oznacza to, że jesteśmy w stanie zintegrować rozumienie emocji z naszymi interakcjami z innymi, tak aby osiągnąć pozytywne wyniki.

Inteligencja emocjonalna i jej korzyści

Zdolność rozpoznawania uczuć naszych oraz innych osób może pomóc w budowaniu dobrych relacji. Kiedy członkowie zespołu, jak i menedżerowie wiedzą, jak się komunikować, potrafią rozumieć siebie nawzajem, to praca w takim środowisku sprzyja większemu zaangażowaniu, kreatywności i efektywności.

Wysoki poziom inteligencji emocjonalnej pozwala też na umiejętne rozwiązywanie konfliktów oraz radzenie sobie w sytuacjach stresujących. Wiele aspektów projektowych wymaga często przegadania, wymiany myśli w zespole, a do nich nie wystarczą już tylko umiejętności twarde. Umiejętności miękkie oraz dojrzałość emocjonalna są niezmiernie ważne.

Nawet jeśli dana osoba będzie świetnym specjalistą w swojej dziedzinie, ale nie będzie potrafiła komunikować się z innymi i kontrolować swoich emocji, może nie tylko nie zrealizować założonych celów, ale również negatywnie wpływać na pracę całego zespołu i organizacji.

Według danych wskazanych w opracowaniu Emotional Intelligence at Work istnieje związek pomiędzy współczynnikiem inteligencji emocjonalnej a wydajnością pracy:

  • o 19% wyższa ocena w inteligencji emocjonalnej przyczyniła się u pracowników do wykonywania większej liczby zadań niż oczekiwano;
  • o 18% wyższa ocena w inteligencji emocjonalnej pokazywała, że pracownicy zachowują większy spokój podczas pracy pod presją;
  • o 26% niższa ocena w inteligencji emocjonalnej sygnalizowała niechęć pracownika do uczenia się nowych umiejętności.

Jak rozwijać inteligencję emocjonalną?

Dzisiejsza rzeczywistość zmienia się i pracodawcy coraz częściej poszukują pracowników, którzy łatwo adaptują się do nowych sytuacji, potrafią zarządzać swoimi emocjami i zachować spokój w trudnych okolicznościach.

Pracodawcy mogą wesprzeć edukację emocjonalną pracowników na wiele sposobów. W tym celu mogą organizować szkolenia z umiejętności miękkich, komunikacji, rozpoznawania stylów behawioralnych, organizować spotkania z trenerem i konsultacje. Szkolenia nie są jedyną drogą do pogłębiania samorozwoju pracowników. Firma może także zadbać o udzielanie pracownikowi ciągłego feedbacku, omawianie poszczególnych sytuacji i zachowań, dzięki temu będzie wspierać pracownika w rozwijaniu jego inteligencji emocjonalnej. Pogłębianie świadomości emocjonalnej to nie jednorazowy, ale ciągły proces, który wymaga czasu i zaangażowania.

Źródło: