Czym jest turkusowa organizacja? Skąd wywodzi się jej nazwa?
Turkusowa organizacja nawiązuje do koloru turkusowego, który jest symbolem równowagi, odpowiedzialności, tolerancji i wzajemnego szacunku.
Źródeł koncepcji upatruje się w modelu organizacji stworzonym w książce „Pracować inaczej. Nowatorski model organizacji inspirowany kolejnym etapem ludzkiej świadomości”, której autorem jest Frederic Laloux. Twórca specjalizuje się w budowaniu innowacyjnie zarządzanych przedsiębiorstw. W swojej książce podzielił typy organizacji ze względu na różne poziomy ludzkiej świadomości. Najlepiej pod kątem tego aspektu zarządzania wypadła właśnie turkusowa organizacja.
Zarządzanie turkusowe opiera się na współpracy i braku hierarchii. Pracownicy są równi i wspólnie angażują się w realizację firmowych przedsięwzięć. Zespół wyróżnia wysoka świadomość swoich umiejętności i odpowiedzialność. Dzięki temu jego członkowie sami wyznaczają sobie zadania, pracują elastycznie i mają większą motywację do wykonywania zadań. Jednocześnie czują się ważnym elementem organizacji.
Turkusowy model sprawia, że pracownicy czują się w pracy swobodnie. Atmosfera w biurze jest przyjacielska i opiera się na wspólnocie. Decyzje są podejmowane zespołowo. Współpracownicy ufają sobie i są wobec siebie uczciwi. W zespole nie ma miejsca na konkurencję między indywidualnymi jednostkami. Pracownicy skupiają się na tym, aby poprzez wspólne zaangażowanie uzyskać efekt synergii i zrealizować wyznaczone cele.
Turkusowy model zarządzania – przykład
Trudno Ci wyobrazić sobie turkusową firmę w praktyce rynku pracy? Już teraz funkcjonują przedsiębiorstwa, które dążą do równowagi między osiąganiem celów biznesowych i założonych zysków oraz dobrostanem pracowników.
Przykładowa turkusowa organizacja może działać w przemyśle kosmetycznym. W planowaniu działalności stosuje holistyczne podejście, biorąc pod uwagę nie tylko aspekty ekonomiczne, ale również etyczne, ekologiczne czy społeczne. Dba o to, aby produkowane przez nią kosmetyki były organiczne i przyjazne dla środowiska. Ma jasno wyznaczone cele, które są realne do spełnienia. W zarządzaniu stawia na brak hierarchii i zaufanie do współpracowników. Nie ma jasno wyznaczonych stanowisk, więc odpowiedzialność za podejmowane działania ponoszą poszczególni zatrudnieni, a nie liderzy.
Komunikacja w tym nowatorskim modelu organizacji wdrożonym w przedsiębiorstwie produkującym kosmetyki jest otwarta i sprzyja wymianie pomysłów. W firmie regularnie dochodzi do spotkań obejmujących burzę mózgów. Członkowie zespołów mogą jasno wyrażać swoje opinie i wspólnie podejmują najważniejsze decyzje. Razem pracują na sukces, nie myślą o awansach ani swoich korzyściach. Ich celem jest osiągnięcie założonego planu, dlatego mocno angażują się w przedsięwzięcie zgodnie ze swoimi kwalifikacjami i umiejętnościami, nie wchodząc w kompetencje innych.
Filary turkusowej organizacji
Idea turkusowej organizacji opiera się na trzech filarach.
Samozarządzanie
Członkowie zespołu sami zarządzają swoją pracą. Na bieżąco analizują sytuację i elastycznie dostosowują do niej swoje działania. Ponoszą odpowiedzialność za siebie samych, ponieważ w turkusowej organizacji nie ma liderów. Każdy pracownik wykonuje swoje zadania w przeświadczeniu, że jest ważnym czynnikiem końcowego sukcesu.
Dążenie do pełni
Zatrudnieni mogą czerpać satysfakcję z pracy i pozostać sobą w czasie wykonywania obowiązków służbowych. Mają możliwość zachowania work-life balance. W razie pojawienia się problemów współpracownicy rozwiązują je wspólnie.
Cel ewolucyjny
Podstawą turkusowej firmy jest wyznaczony cel, którego realizacja przebiega według cyklu. Proces można porównać do żyjącego organizmu, który na bieżąco ulega zmianom. Każdy pracownik ma w nim swoje miejsce i jego praca bezpośrednio przyczynia się do realizacji założeń.
Turkusowa organizacja – wady i zalety
Turkusowa organizacja ma wiele zalet, nie jest jednak również wolna od wad.
Dobrze działająca turkusowa firma jest bardziej efektywna. Dzięki nieistnieniu hierarchii obniżają się koszty realizacji projektów. Wysoka motywacja po stronie pracowników sprawia, że ich produktywność utrzymuje się na wysokim poziomie. Jednocześnie zatrudnionych nie dotyka problem wypalenia zawodowego. Zachowują równowagę między życiem prywatnym a zawodowym i czują się potrzebni w organizacji.
Założenia zarządzania turkusowego są bardzo ciekawe. Wyzwaniem dla pracodawców może być jednak ich wdrożenie do swojego przedsiębiorstwa. Wszystko dlatego, że sukces w tym zakresie wymaga odpowiedniego podejścia ze strony pracowników. Proces nie jest łatwy i wymaga zmiany podejścia wśród zatrudnionych. Aby czerpać korzyści z turkusowego modelu zarządzania, pracodawca musi przekonać ich do zalet, które z niego płyną.
Jakie perspektywy czekają na pracownika w turkusowej organizacji?
Nie powinno to być trudne, ponieważ na pracownika w turkusowej organizacji czekają ciekawe perspektywy. Proces naturalnie wymaga jednak trochę czasu.
Zarządzanie turkusowe to dla pracownika:
- szybszy rozwój – dzięki nastawieniu na pracownika zatrudnieni mogą liczyć na liczne szkolenia oraz wsparcie bardziej doświadczonych pracowników. Wszystko dlatego, że każda jednostka jest ważna w procesie realizacji wyznaczonych celów.
- realny wpływ na działanie przedsiębiorstwa – w turkusowej firmie liczy się zdanie każdego członka zespołu. Każdy jest równy, więc masz szansę wpływać na funkcjonowanie organizacji już od początku zatrudnienia.
- nauka współpracy zespołowej – zarządzanie turkusowe opiera się na współpracy. Dzięki temu zatrudnieni szybko uczą się wypracowywania korzyści z synergii.
- work-life balance – pracownik w organizacji turkusowej nie musi się martwić o zachowanie równowagi między życiem prywatnym a zawodowym. W jej osiągnięciu pomoże mu zarówno pracodawca, jak i współpracownicy.
- bezpieczne środowisko pracy – w turkusowej firmie można pozostać sobą i nie martwić się o bezpieczeństwo. Przyjazne środowisko pracy sprzyja utrzymaniu zdrowia psychicznego.
Kolory organizacji – jakie są inne modele zarządzania?
Wspomniany Frederic Laloux w swojej książce ocenił, że to turkusowa firma wyróżnia się największym poziomem świadomości. Porównał ją z czterema innymi kolorami organizacji, obrazując w ten sposób etapy ich rozwoju.
Zielona organizacja
Zielona organizacja obejmuje demokrację i wolność wśród pracowników. Zatrudnieni mają większą decyzyjność, ale obowiązuje określona struktura. Praca jednostek ma się przyczyniać do osiągania wspólnych celów. Jako przykład zielonej organizacji można wskazać spółdzielnie.
Pomarańczowa organizacja
Organizacja pomarańczowa opiera się o dynamiczną hierarchię. Ma jasno wyznaczone cele. Przy wyborze pracowników bierze się pod uwagę ich kompetencje. Przedsiębiorstwo docenia innowacyjność i skuteczność działania. Głównym celem działalności jest zysk. Pomarańczowe organizacje to m.in. korporacje.
Bursztynowa organizacja
W bursztynowej organizacji funkcjonuje hierarchiczna struktura. Zarządzanie odbywa się odgórnie, a jej członkowie trzymają się jasnych zasad. Perspektywa działania jest długoterminowa. Do bursztynowych organizacji można zaliczyć np. policję.
Czerwona organizacja
Czerwona organizacja opiera się o władzę sprawowaną przez przywódcę, który budzi respekt wśród podwładnych. Większość celów ma charakter krótkoterminowy. Jako czerwone organizacje najczęściej wymienia się gangi czy mafie.
Jak wdrożyć turkusowe zarządzanie w Twojej firmie?
Turkusowe organizacje w Polsce cały czas należą do rzadkości. Wszystko ze względu na brak zaufania pracodawców do koncepcji. Przedsiębiorstwom wydaje się, że brak hierarchii i kontroli doprowadziłby do zamieszania i obniżenia produktywności.
W praktyce jednak sytuacja wygląda całkiem inaczej. Pracownicy są zmęczeni sztywnymi zasadami, które zabijają ich kreatywność. Hierarchia prowadzi do pogorszenia atmosfery i sprzyja realizacji indywidualnych celów.
Jeśli chcesz wdrożyć turkusowe zarządzanie w swojej organizacji, zacznij od małych kroków. Na bieżąco zwiększaj świadomość podwładnych w zakresie korzyści, które wiążą się dla nich z takim modelem organizacji. Stwórz atmosferę zaufania i usprawnij komunikację. Z czasem – przy wsparciu wszystkich członków zespołu – będziesz mógł usunąć kolejne niepotrzebne elementy struktury i skutecznie wdrożyć do swojego biznesu ten nowatorski model organizacji.
