Z pewnością pojawienie się pandemii uzmysłowiło wielu przedsiębiorcom, że kluczem do sukcesu i bycia konkurencyjnym na rynku zarówno dzisiaj, jak i w nadchodzącej przyszłości, będzie zwinność organizacji. Siłą przedsiębiorstw będzie ich umiejętność szybkiego reagowania na zmiany i dostosowywanie się do nich. Nie chodzi tutaj tylko o bycie przygotowanym na tak trudne sytuacje, jak pandemia, ale podążanie za dynamicznym rozwojem chociażby technologii, która będzie wpływać na gospodarkę i rynek pracy.
Uelastycznianie organizacji wymaga więc zmian na wielu poziomach, w tym w podejściu do planowania. Układanie długofalowych, wieloletnich strategii będzie niepraktyczne. Bardziej liczyć się będzie trzon działań, a więc kultura organizacyjna, filozofia działania i wartości firmy, natomiast same cele i plany będą musiały być krótkoterminowe i elastyczne. Zwinność organizacji będzie osiągana również poprzez zwiększone korzystanie z outsourcingu pracowniczego, np. w zakresie księgowości i kadr.
Dynamiczność rynku będzie też skutkować większą ostrożnością w podejmowaniu decyzji o zatrudnieniu. Można liczyć, że rekrutacje będą bardziej przemyślane. Uelastycznianie przedsiębiorstwa będzie też przyczyniać się do spłaszczania struktur organizacyjnych. Nastąpi również zmiana w sposobie zarządzania procesami z sekwencyjnego na holistyczny. Co to oznacza? Ważna będzie znajomość całego procesu, a nie wyłącznie wybranych odcinków, co w praktyce zwiększy możliwość zastępowalności stanowisk i zachowania ciągłości pracy.
Partnerskie relacje
Uelastycznianie przedsiębiorstw wpłynie również na zmianę relacji na poziomie pracodawca–pracownik. Przyczyniać się do tego będzie także zmiana sposobu pracy, co obserwujemy już teraz.
Możliwość pracy w domu, uelastycznianie godzin pracy, upowszechnianie się pracy w systemie zadaniowym będą powodować, że wzrośnie znaczenie zaufania względem pracownika. Będzie to skutkować większą autonomią i samodzielnością w wykonywaniu zadań. Tym samym można liczyć, że w przyszłości nasilą się trendy zapoczątkowane jeszcze przed pandemią, a więc wzrośnie rola: odpowiedzialności pracodawcy za zdrowie i bezpieczeństwo pracowników; pracodawcy jako źródła wsparcia, a więc takiego, który będzie szanował ludzi, który zapewnieni im warunki umożliwiające bezpieczne i zdrowe funkcjonowanie, który zadba o przyjazne środowisko zarówno w sensie psychicznym, jak i fizycznym, który będzie dbał o pracownika oraz o jego rodzinę, który będzie dostosowywać program do rzeczywistych potrzeb pracowników i uwzględniać preferencje różnych pokoleń.
Slow-life i work-life balance
Obecnie pracownicy w większym stopniu są skłonni do poświęceń i bardziej liczy się dla nich stabilność zatrudnienia niż aspekty związane z work-life balance. Jednak pracodawcy biorący udział w badaniu na potrzeby raportu „Prognozy przyszłości – OLX Praca. Know How 2021” uważają, że jest to przejściowy trend.
W perspektywie długoterminowej należy spodziewać się wzrostu znaczenia work-life balance, well-beingu oraz sensu pracy. Tendencji tej będą sprzyjać postawy młodego pokolenia, które zacznie wchodzić na rynek pracy. Dla nich idea slow-life będzie ważniejsza niż korporacyjny wyścig. Możemy się jednak spodziewać, że work-life balance ulegnie w przyszłości pewnej redefinicji. Nie będzie on oparty na sztywnym podziale, ale bardziej na elastycznym przenikaniu się dwóch światów: prywatnego i zawodowego przy jednoczesnym zachowaniu równowagi pomiędzy nimi. Czynnikiem, który będzie sprzyjać przenikaniu się tych sfer będzie również zmiana modelu zatrudnienia i rozliczania pracowników.
W przyszłości stopniowo będzie zanikać system pracy „od–do”, a częściej pojawiać się będzie system zadaniowy i elastyczny czas pracy. Wraz z rosnącym znaczeniem idei slow-life i work-life balance będzie rozwijać się jeszcze jedno zjawisko. Wrośnie potrzeba i chęć pracy w firmie, z której misją można się utożsamiać, w której pracownik może mieć realny wpływ na działania przedsiębiorstwa. Kandydaci będą poszukiwać w większym stopniu możliwości pracy w mniejszych, elastycznych i bardziej przyjaznych pracownikom firmach aniżeli dużych korporacjach.
Przyszłość różnych grup zawodowych
W ramach raportu OLX Praca zapytano pracodawców również o to, jak widzą przyszłość różnych grup zawodowych. Jakich tendencji możemy się spodziewać w tym obszarze? Jeśli chodzi o młode pokolenie, to z pewnością będzie ono motorem różnych transformacji, gdyż z łatwością adaptuje się do zmian, rozumie cyfrowy świat znacznie lepiej niż starsze pokolenia, jest również otwarte na różnorodność kulturową, więc z łatwością odnajdzie się w środowisku międzynarodowym, które za sprawą możliwości pracy zdalnej stanie się czymś bardziej powszechnym.
Jeśli chodzi o grupę 50+, to mogą oni mieć większe trudności z adaptacją do zmian i do postępującej digitalizacji, a więc ich sytuacja na rynku pracy może być trudna. Jednak niż demograficzny będzie zmuszał pracodawców do wykorzystywania potencjału tego pokolenia, a zatem ich znaczenie będzie rosło, szczególnie w obszarach, w których luka na rynku pracy wynika z zaniedbania szkolnictwa zawodowego.
Jeśli natomiast chodzi o sytuację kobiet na rynku pracy, to pracodawcy przewidują, że hybrydowy model pracy ułatwi im realizowanie się w roli matki, jak i spełnianie swoich ambicji zawodowych. Pracodawcy podkreślają również, że zwiększa się rola kobiet na stanowiskach specjalistycznych i kierowniczych – cieszą się one coraz większym zaufaniem i uznaniem.
Pandemia wywołała lawinę zmian i przyspieszyła wdrożenie rozwiązań, na które być może niektóre organizacje jeszcze przez dług czas nie byłyby gotowe. A o tym, jakie zjawiska przybiorą na sile, tak naprawdę przekonamy się w nadchodzącej przyszłości, na razie możemy jedynie prognozować.
