Start-up – co to jest i jak go założyć? Zalety i ryzyko prowadzenia

Start-up – co to? Definicja

Start-up to młode i dynamiczne przedsiębiorstwo, które wyróżnia się innowacyjnością i dąży do wprowadzenia na rynek swoich nowych produktów lub usług. Od tradycyjnego przedsiębiorstwa różni je przede wszystkim poziom ryzyka i szybkość wzrostu. O ile przy osiągnięciu założeń sukces przyjdzie szybko, to proporcjonalnie wysokie jest ryzyko niepowodzenia. 

Start-up to tym samym dobry sposób na stworzenie wartościowych rozwiązań i podjęcie próby wprowadzenia ich na rynek. W sfinansowaniu przedsięwzięcia mogą pomóc zewnętrzni inwestorzy, tzw. anioły biznesu. 

Charakterystyczne cechy start-upu

Wiesz już, na czym polega start-up. Takie przedsiębiorstwo wyróżniają konkretne cechy, które sprawiają, że można je odróżnić od innych podmiotów działających na rynku. 

Najważniejsze cechy start-upów to: 

• innowacyjność – start-up to przedsiębiorstwo, które tworzy nowe produkty i usługi mające wyróżnić się na rynku; 
• ryzyko – z prowadzeniem działalności w formie start-upu wiąże się wyższe ryzyko, ponieważ wprowadzany pomysł nie jest jeszcze zweryfikowany; 
• skalowalność – z drugiej strony wyższy poziom ryzyka rekompensuje szansa na znacznie większe zyski, ponieważ start-up ma potencjał do szybkiego wzrostu; 
• elastyczność – start-upy potrafią szybko dostosować się do nowych realiów; 
• wielkość – zespół start-upu najczęściej jest niewielki, ale tworzą go osoby zaangażowane i wykwalifikowane. 

Rodzaje start-upów

Start-up to pojęcie szerokie, dlatego w obiegu funkcjonuje wiele podziałów na jego rodzaje. 

Ze względu na cel założenia start-upy można podzielić na: 

• małe i średnie start-upy – działają w celu realizacji projektu stworzonego przez założycieli;
• duże start-upy – zostały powołane, aby wprowadzać innowacje; 
• start-upy przeznaczone na sprzedaż – firmy, które założono w celu sprzedaży z zyskiem; 
• skalowalne start-upy – umożliwiające osiągnięcie wysokich zysków; 
• start-upy lifestylowe – są zakładane, aby umożliwić założycielowi realizację swoich pasji; 
• start-upy przedsiębiorczości społecznej – tworzone w celu wprowadzenia realnej zmiany. 

Zalety pracy w start-upie

Praca w start-upie ma liczne zalety. 

Najważniejsza to większy wpływ na funkcjonowanie przedsiębiorstwa niż w przypadku tradycyjnego przedsiębiorstwa. Struktura start-upów jest zazwyczaj płaska, dlatego każdy z pracowników ma możliwość przedstawiania swoich pomysłów i wdrażania ich w życie. Dzięki temu masz poczucie realnego wpływu na końcowy produkt lub usługę i zwiększa się Twoja satysfakcja z wykonywanych zadań. Możesz realizować swoją kreatywność i jesteś samodzielny w czasie wykonywania zadań. 

Start-up to świetne miejsce na szybki rozwój zawodowy i zdobycie wartościowego doświadczenia. Praca może okazać się wymagająca, jednak warto się zaangażować, tak aby wyciągnąć z pracy tak dużo, jak to możliwe. Start-upy często operują na rozwiązaniach interdyscyplinarnych, dlatego obok podstawowego przedmiotu swojej działalności poznasz też wiele obszarów powiązanych. Takie doświadczenie z pewnością przyniesie efekty w przyszłości i da Ci szansę na szybkie wspięcie się po szczeblach kariery. 

W start-upie nie będziesz się nudzić. Pracownicy takiego przedsiębiorstwa zazwyczaj są odpowiedzialni za różne zadania. Nie ma tu mowy o monotonii, a szybko zmieniające się realia gospodarcze wymagają elastyczności. Dzięki temu czujesz, że jesteś potrzebny i masz więcej chęci do działania. 

Pracownicy start-upów chwalą też atmosferę. Niewielki zespół sprzyja utrzymaniu dobrych relacji ze współpracownikami. To bezpośrednio przekłada się na lepsze wyniki, ale również dobre samopoczucie w pracy. Pracownicy start-upów chętniej przychodzą do pracy i są mniej narażeni na ryzyko wypalenia zawodowego. Luźna atmosfera sprzyja wyrażaniu siebie i wzmacnia inwencję. 

W start-upach łatwiej o elastyczne warunki pracy. Jeśli jesteś zmęczony staroświeckim podejściem do obowiązków pracowniczych i szukasz miejsca, gdzie w zamian za zaangażowanie otrzymasz takie benefity jak np. możliwość pracy zdalnej czy elastyczne godziny pracy, start-up to dobry kierunek. 

Start-up – przykłady firm w Polsce i na świecie, które odniosły sukces

Start-upy są formą prowadzenia działalności gospodarczej, od której zaczynało wiele przedsiębiorstw dziś będących liderami biznesu na skalę światową. 

W Polsce na szczególne docenienie zasługuje InPost, który swoją działalność rozpoczął w 2006 roku w czasie strajków listonoszy zatrudnionych w Poczcie Polskiej. To ona miała w tamtym okresie monopol na usługi pocztowe. Mimo to InPost odważnie wszedł na polski rynek przesyłek i sukcesywnie się rozwijał. Dziś wprowadzone przez przedsiębiorstwo paczkomaty są cenionym przez Polaków sposobem na nadawanie i odbiór przesyłek. 

Omawiając polskie start-upy, które odniosły sukces, nie sposób nie wspomnieć również o CD Projekt. Przedsiębiorstwo założyli koledzy z liceum, którzy chcieli przekazać swoją pasję do gier komputerowych innym. W latach 90. nawiązywali kontakty z graczami w Polsce i za granicą. Już po kilku latach start-up zaczął wydawać gry z polskimi instrukcjami, co było prawdziwą rewolucją na rynku. Dziś jest spółką notowaną na giełdzie, a na swoim koncie ma takie tytuły jak Wiedźmin czy Cyberpunk. 

Jako przykład start-upu z sukcesem z rynku światowego można wskazać z kolei np. Airbnb. To platforma przeznaczona do wynajmu nieruchomości, która dziś jest dostępna w większości miejsc na świecie. Początki start-upu były niepozorne. W 2007 roku przyjaciele wynajmujący mieszkanie zdecydowali się na podnajem materacu w salonie, tak aby łatwiej im było ponosić koszty czynszu. Później rozwinęli działalność, tworząc dedykowaną stronę. Dziś kapitalizacja firmy dobija do 100 miliardów dolarów. 

Finansowanie start-upów – jakie może mieć źródło?

Zaletą start-upów jest też duża liczba możliwości w zakresie finansowania. 

Pierwszy to oczywiście środki własne. Taki kapitał może pochodzić z oszczędności założycieli lub pożyczek. Eksperci zalecają korzystanie z niego na początku funkcjonowania start-upu. W późniejszym okresie, gdy pojawią się nowe potrzeby, niezbędne mogą być większe nakłady. Wtedy przydatne będzie zewnętrzne finansowanie. 

W rozwijający się biznes mogą się zaangażować zewnętrzni inwestorzy. Motywacją będzie nadzieja na zysk w przyszłości. Inwestorzy zewnętrzni dzielą się na: 

• aniołów biznesu – przedsiębiorców, którzy mają już na swoim koncie sukcesy w biznesie i chcą wesprzeć początkujących w branży. Takie osoby wspierają założycieli start-upu nie tylko środkami, ale też wiedzą i doświadczeniem. 
• fundusze venture capital – które nabywają udziały lub akcje start-upów w celu ich późniejszej odsprzedaży z zyskiem. Najczęściej wspierają biznes przez trzy do siedmiu lat. 
• fundusze private equity – działają podobnie jak VC, jednak inwestują w podmioty prywatne, które nie są notowane na giełdzie. Włączają się w finansowanie podmiotu później niż aniołowie biznesu i fundusze venture capital. 

Zewnętrznym źródłem finansowania start-upu może być też kredyt bankowy. Warto jedynie pamiętać, że wydanie pozytywnej decyzji kredytowej zależy od oceny zdolności podmiotu. 

Jak założyć start-up?

Aby otworzyć start-up w Polsce, nie trzeba przechodzić przez skomplikowane procedury. Każdy przedsiębiorca powinien jednak pamiętać o poniższych krokach. 

1. Zweryfikuj pomysł biznesowy i swoje kwalifikacje – poproś o opinię na temat projektu osoby z doświadczeniem i przeprowadź szczegółową analizę pomysłu. Upewnij się, że masz odpowiednią wiedzę i umiejętności do jego realizacji. 
2. Przygotuj model biznesowy – przedsięwzięcie szczegółowo zaplanuj. Uwzględnij nie tylko założenia projektu, ale również kwestie organizacyjne. Model podziel na etapy. Po rozpoczęciu działalności będzie on przydatny pod kątem weryfikacji planu. 
3. Przeprowadź analizę konkurencji – upewnij się, że Twój pomysł jest unikalny albo ma cechy, które pozwolą Ci na wypracowanie przewagi nad konkurencją. Analiza rynku pozwoli upewnić się, że przedsięwzięcie ma szanse odnieść sukces. 
4. Znajdź inwestorów – nie rozpoczynaj działalności przed upewnieniem się, że będziesz mieć środki na realizację przedsięwzięcia. Najpierw znajdź inwestorów i zainteresuj ich swoim pomysłem, a dopiero później zarejestruj działalność. 

W dalszej kolejności zajmij się dopełnieniem formalności prawnych związanych z otworzeniem start-upu i wdrażaniem w życie realizacji pomysłu. 

Ryzyko i zagrożenia związane z prowadzeniem start-upu

Start-up to świetny sposób na realizację swoich pomysłów. Przedsiębiorców przyciąga perspektywa wysokich zysków. Trzeba jednak pamiętać, że taki biznes wiąże się również z zagrożeniami. 

Najważniejsze ryzyko stanowi wysoki poziom niepewności. Weryfikacja pomysłu na biznes będzie miała miejsce w praktyce. Jeśli okaże się, że przedsięwzięcie nie spotka się z pozytywnym odbiorem, możesz stracić zainwestowane środki. 

Z tego powodu trzeba przyłożyć szczególną uwagę do weryfikacji modelu biznesowego przed otwarciem start-upu. Błędne założenia to ryzyko niepowodzenia pomysłu. Proces weryfikacji trzeba przeprowadzać cyklicznie i w razie potrzeby wdrażać niezbędne zmiany. 

Zagrożeniem związanym z założeniem start-upu jest również problem z pozyskaniem finansowania na rozwój oraz trudności organizacyjne. Pamiętaj, że wypracowanie pierwszych zysków może zająć wiele miesięcy. Z tego powodu przed otworzeniem biznesu upewnij się, że masz na ten cel środki. Przyłóż też odpowiednią wagę do zarządzania. Zwłaszcza w początkowym okresie działalności do start-upu może wkraść się zamęt, dlatego dbaj o odpowiedni podział ról. 

Prowadzenie start-upu to perspektywa wysokich dochodów i wdrożenia w życie ciekawych pomysłów. Trzeba jednak mieć świadomość ryzyk, które się z tym wiążą. Przed otworzeniem start-upu zadbaj o dobry biznesplan oraz finansowanie. Po rozpoczęciu działalności na bieżąco weryfikuj założenia biznesowe i w razie potrzeby wdrażaj niezbędne zmiany.