Czym jest społeczna odpowiedzialność biznesu?

CSR – społeczna odpowiedzialność biznesu – nie ma jednej, wiążącej definicji. Najczęściej przedstawia się ją jako strategię zarządzania, w której przedsiębiorstwa uwzględniają w swojej działalności interesy społeczne, aspekty środowiskowe czy dobrobyt pracowników

Corporate Social Responsibility zakłada, że inwestuje się nie tylko bezpośrednio w te obszary, które zapewnią zysk bezpośredni, ale w tym samym czasie angażuje się również w rozwój zasobów ludzkich, relację z dalszymi interesariuszami oraz prowadzi działania w duchu ochrony środowiska. 

CSR to strategia, która bezpośrednio przyczynia się do wzrostu konkurencyjności firmy w obrocie gospodarczym. Kampanie społeczne poprawiają wizerunek firmy na rynku i pomagają podnosić prestiż przedsiębiorstwa. 

Społeczna odpowiedzialność biznesu - jaka powinna być?

Social responsibility nie jest jedynie pojęciem potocznym. CSR porządkuje norma ISO 26000 stworzona w 2010 roku przez Międzynarodową Organizację Standaryzacyjną. W prace nad jej powstaniem zaangażowali się eksperci z całego świata. Jaka powinna być społeczna odpowiedzialność biznesu? 

CSR to odpowiedzialność przedsiębiorstw za wpływ ich działań na społeczeństwo i środowisko. Powinna obejmować transparentne i etyczne postępowanie, które: 

  • zapewnia zrównoważony rozwój, pod którym rozumie się zdrowie i dobrobyt społeczeństwa; 
  • jest zgodne z prawem; 
  • uwzględnia oczekiwania otoczenia; 
  • jest połączone z działaniami biznesowymi organizacji. 

Obszary społecznej odpowiedzialności biznesu

Społeczna odpowiedzialność biznesu dotyczy aż siedmiu obszarów. 

Działania w ramach CSR powinny obejmować: 

  • ład organizacyjny – organizację działalności oraz podejmowanie decyzji w zgodzie z dobrem społeczeństwa i środowiska; 
  • prawa człowieka – udzielanie pomocy w przypadku ich łamania, wykrywanie sytuacji zagrożeń, ich ochrona w prawie pracy; 
  • prawo pracy – zatrudnienie, warunki pracy, BPH, rozwój w pracy czy dialog społeczny; 
  • środowisko – zrównoważone wykorzystanie zasobów, łagodzenie skutków zmian klimatu, przywracanie siedlisk przyrodniczych; 
  • praktyki operacyjne – zachowanie uczciwej konkurencji, przeciwdziałanie korupcji, poszanowanie własności; 
  • zagadnienia konsumenckie – prawdziwe informacje, uczciwy marketing, ochrona konsumentów, reklamacje i rozstrzyganie sporów; 
  • zaangażowanie społeczne, w tym w ramach społeczności lokalnej – tworzenie miejsc pracy, poszanowanie kultury, inwestycje społeczne. 

Te przykładowe zagadnienia, które obejmuje społeczna odpowiedzialność biznesu, pokazują, jak szeroki obszar wchodzi w zakres CSR. Dla przedsiębiorstw to ogromne wyzwanie. 

Jakimi narzędziami posługuje się CSR?

Cele społecznej odpowiedzialności biznesu przedsiębiorstwa osiągają, korzystając z różnych narzędzi. 

Do najpopularniejszych w realiach polskich firm należą: 

  • inicjatywy ekologiczne – to wszelkie działania i inwestycje, które obniżają wpływ działalności operacyjnej na środowisko. Mogą obejmować nawet tak proste zmiany, jak segregacja śmieci czy rezygnacja z zakupu napojów w plastikowych butelkach. Często dotyczą też innowacji specjalistycznych, które ograniczają produkcję zanieczyszczeń. 
  • Programy pracownicze – dedykowane pracownikom inicjatywy, które mają wspomóc ich rozwój i zwiększyć możliwości. Najczęściej to szkolenia czy programy wyrównujące szanse. 
  • Wolontariat i inicjatywy pracownicze – firmy coraz częściej angażują swoich podwładnych w działania oparte na zasadach wolontariatu i akcje prospołeczne. Coraz więcej przedsiębiorstw zachęca do takich przedsięwzięć, udzielając na ten okres zwolnienia z pracy. W ten sposób organizacje nie tylko przyczyniają się do realizacji celów dobroczynnych, ale również integrują pracowników. 
  • Kampanie społeczne – przedsiębiorstwa mogą wpływać na różne obszary społecznej odpowiedzialności biznesu poprzez wykorzystanie swoich zasięgów i budżetu. 

Narzędzia CSR powinny być dostosowane do branży, w której działa przedsiębiorstwo oraz do wielkości podmiotu. 

Społeczna odpowiedzialność biznesu - przykłady

Przykłady przedsiębiorstw, które przestrzegają społecznej odpowiedzialności biznesu, można mnożyć. Działania są podejmowane zarówno przez ogólnoświatowe korporacje, jak i mniejsze firmy z różnych branż. Obejmują różne obszary. 

Na rynku światowym na szczególną uwagę zasługuje Microsoft. Korporacja angażuje się w cyfryzację społeczeństwa, zapewniając szkolenia oraz zapewniając dostęp do internetu dla ponad 50 milionów osób zamieszkujących tereny wiejskie. Podobnie jak Google, Apple czy Adobe, Microsoft wdrożył również ideę biura bez papieru – dokumenty są przechowywane w chmurze w trosce o środowisko. 

Disney, Ford, Starbucks, Intel czy Boening wspierają kształcenie swoich pracowników. Jako przykład działań można wskazać chociażby opłacenie studiów czy dofinansowania do nauki i szkoleń. 

Dostawcy żywności i napojów, w tym np. Nestle i Coca Cola, wprowadzają do swojej działalności produkcyjnej innowacje, które realnie przyczyniają się do ochrony środowiska. Dla przykładu Coca Cola w ciągu ostatnich 10 lat ograniczyła emisję CO2 o 1,8 miliona tony na całym łańcuchu dostaw. 

Burger King prowadzi akcje profilaktyczne skierowane do mężczyzn, które mają zachęcić ich do badań lekarskich. W programie wykorzystuje swoją maskotkę, którą włączył do akcji golenia wąsów i brody „Movember”. 

Empik organizuje regularnie akcje charytatywne, których celem jest zebranie środków dla potrzebujących. Pieniądze są przeznaczane np. na zakup wyprawek szkolnych dla dzieci, które są podopiecznymi Stowarzyszenia SOS Wioski Dziecięce. 

Społeczna odpowiedzialność biznesu - przykłady w czasie kryzysu

Społeczna odpowiedzialność biznesu nabiera szczególnego znaczenia w czasie kryzysu. Dobitnie pokazała to pandemia koronawirusa oraz wojna w Ukrainie. 

Akcje CSR w dobie pandemii nie ograniczały się tylko do pomocy finansowej. W ramach działań charytatywnych dostarczano niezbędne materiały służbom ratunkowym (np. maseczki ochronne, środki dezynfekujące), wspomagano biznesy lokalne zagrożone zamknięciem i wspierano osoby starsze. Konieczność pozostania w domach doprowadziła do popularyzacji pracy zdalnej. Pracodawcy stanęli na wysokości zadania, podejmując działania integrujące pracowników i dostosowując swoje biznesy do nowych warunków. 

W obliczu wojny za naszą wschodnią granicą powstała z kolei akcja #SolidarniZUkrainą. Ataki doprowadziły dziesiątki tysięcy osób do konieczności ewakuacji. Uchodźcy skierowali się w stronę Polski, gdzie bardzo szybko otrzymali pomoc ze strony obywateli i działających na terenie naszego kraju przedsiębiorstw. Dzięki temu udało się opanować kryzys i udzielić odpowiedniej pomocy poszkodowanym. 

Społeczna odpowiedzialność biznesu - przykłady firm zaangażowane w akcje w czasach kryzysu

W czasie pandemii finansowe wsparcie na rzecz ochrony zdrowia zapewniły m.in. firmy takie jak Orlen, Lotos, Bank Pekao, Żabka, Totalizator Sportowy czy Agata Meble. Do tego doszła pomoc rzeczowa. W produkcję płynu do dezynfekcji zaangażował się np. KGHM czy PLN Orlen. Dostawcy jedzenia oferowali bezpłatne posiłki medykom. W takie działania zaangażował się m.in. MaczFit, McDonald’s czy Colian, ale w programie wzięły udział w praktyce również restauracje, dostawczy cateringów czy piekarnie na terenie całego kraju. 

Po wybuchu wojny w Ukrainie przedsiębiorstwa znowu stanęły na wysokości zadania i udzieliły  natychmiastowego wsparcia uchodźcom. Środki finansowe przekazała np. Biedronka. Ciekawe pomysły pomocy wdrożyła w życie m.in. Ergo Hestia (sfinansowanie krótkoterminowego OC dla uchodźców) czy T-Mobile (darmowe połączenia do Ukrainy). Grupa CCC zbierała buty i zajmowała się ich odświeżaniem, a Amica przekazała sprzęt do ośrodków pomocowych. 

Przykłady można mnożyć, a ich ogromna liczba pokazuje, że społeczna odpowiedzialność biznesu jest realizowana przez polskich przedsiębiorców nie tylko na papierze. 

Społeczna odpowiedzialność biznesu - jakie korzyści przynosi dla marki?

W akcje wpisujące się w ideę CSR angażują się tysiące podmiotów na całym świecie. Nic dziwnego, ponieważ tego typu działania przynoszą realne korzyści dla firm. Co marki dostają w zamian za społeczne zaangażowanie? 

Działania społeczne bezpośrednio wpływają na pozytywny wizerunek firmy. Kolejne akcje poprawiają relacje z konsumentami. Inne przedsiębiorstwa są bardziej skore do nawiązania współpracy biznesowej z takimi podmiotami. To swego rodzaju marketing społeczny czy etyczny marketing, który oprócz skutków promocyjnych przynosi korzyści dla społeczeństwa. 

W dłuższej perspektywie strategia CSR może poprawić wizerunek firmy jako pracodawcy. W ten sposób więcej wykwalifikowanych pracowników będzie zainteresowanych pracą w przedsiębiorstwie, co bezpośrednio przyczyni się do utrzymania wysokiej efektywności działania. 

Społeczna odpowiedzialność biznesu - wnioski

Społeczna odpowiedzialność biznesu to ważna strategia w działalności dzisiejszych przedsiębiorstw. Firmy nie mogą skupiać się tylko na swoich zyskach. Zaangażowanie w sprawy społeczne i ochronę klimatu to obowiązek, który może być realizowany na wielu płaszczyznach. Działania organizacji w ramach CSR poprawiają wizerunek przedsiębiorstwa i zwiększają jego prestiż.