Kim jest rzeczoznawca majątkowy?
Rzeczoznawca majątkowy jest specjalistą, który zajmuje się określaniem wartości nieruchomości i innych dóbr materialnych. Zakres jego obowiązków obejmuje również sporządzanie ekspertyz na potrzeby instytucji bankowych lub inwestorów. Takie opracowania mogą dotyczyć:
- rynku nieruchomości i doradztwa w tym zakresie,
- rozwoju nieruchomości i efektywności inwestowania,
- zmiany planów miejscowych lub skutków finansowych uchwał,
- wyceny nieruchomości na potrzeby indywidualnego inwestora,
- oznaczania przedmiotu odrębnej własności lokali,
- określania bankowo-hipotecznej wartości nieruchomości,
- wyceny nieruchomości w rozumieniu przepisów o rachunkowości.
Przygotowywane przez rzeczoznawcę ekspertyzy mogą mieć wpływ na decyzje inwestorów i właścicieli nieruchomości. Swoje usługi specjaliści świadczą zarówno na potrzeby klientów indywidualnych, jak i na zlecenie sądów czy organów egzekucyjnych (wówczas pracują jako biegli sądowi).
Jakie wymagania należy spełniać, żeby zostać rzeczoznawcą majątkowym?
Rzeczoznawca majątkowy to zawód zaufania publicznego, w związku z czym nie każdy może go wykonywać. Należy spełnić w tym celu szereg ściśle określonych wymagań, wśród których znalazły się studia wyższe, praktyki, postępowanie kwalifikacyjne i egzamin. Jeśli kandydat zdobędzie wykształcenie niezwiązane z finansami, konieczne okaże się też ukończenie studiów podyplomowych w zakresie szacowania nieruchomości.
Co więcej, rzeczoznawcą majątkowym może zostać wyłącznie osoba, która nie była karana za przestępstwa:
- przeciwko działalności instytucji państwowych oraz samorządu terytorialnego,
- przeciwko wymiarowi sprawiedliwości,
- przeciwko wiarygodności dokumentów,
- przeciwko mieniu,
- przeciwko obrotowi gospodarczemu,
- przeciwko obrotowi pieniędzmi i papierami wartościowymi,
- skarbowe.
Pamiętaj, że zgodnie z prawem każdy, kto zajmuje się wycenianiem nieruchomości bez uprawnień zawodowych, podlega karze grzywny.
Jak zdobyć uprawnienia rzeczoznawcy majątkowego?
Ścieżka do zdobycia licencji rzeczoznawcy majątkowego jest dość długa i wymagająca. W pierwszej kolejności kandydat powinien zdobyć niezbędne wykształcenie, najlepiej w zakresie finansów. Kolejny ważny krok to przynajmniej 6-miesięczne praktyki lub inne doświadczenie zawodowe na stanowisku związanym z wyceną nieruchomości. Osoba spełniająca wszystkie powyższe warunki może podejść do postępowania kwalifikacyjnego, w wyniku którego otrzyma odpowiednie uprawnienia od Ministra Rozwoju i Technologii.
Podsumowując, ścieżka do uzyskania uprawnień zawodowych rzeczoznawcy majątkowego składa się z następujących etapów:
- ukończenie studiów wyższych na kierunku finansowym lub podyplomowych w zakresie wyceny nieruchomości,
- udział w min. 6-miesięcznych praktykach lub uzyskanie innego doświadczenia zawodowego na stanowisku związanym z wyceną nieruchomości,
- udział w postępowaniu kwalifikacyjnym i podejście do egzaminu.
Egzamin i licencja rzeczoznawcy majątkowego
Do wykonywania zawodu rzeczoznawcy majątkowego konieczne jest uzyskanie specjalnych uprawnień nadawanych przez Ministerstwo Rozwoju i Technologii. W tym celu kandydat musi wziąć udział w postępowaniu kwalifikacyjnym, prowadzonym przez Państwową Komisję Kwalifikacyjną. Składa się ono z dwóch etapów:
- Weryfikacji – podczas której komisja sprawdza, czy kandydat złożył wszystkie niezbędne dokumenty.
- Egzaminu – który obejmuje część pisemną i ustną.
Egzamin pisemny składa się z 90 pytań, na które należy odpowiedzieć w ciągu 90 minut. Jego wynik zostanie uznany za pozytywny, jeżeli kandydat zdobędzie przynajmniej 65 punktów. Część ustna sprawdza natomiast przygotowanie praktyczne i może przyjąć formę prezentacji autorskich projektów lub odpowiedzi na wylosowane pytania. Oceny dokonuje komisja składająca się z 5 członków: 3 przedstawicieli ministra i 2 rzeczoznawców wskazanych przez organizacje zawodowe.
Przykładowe pytania na egzaminie mogą brzmieć w taki sposób:
- Czym jest użytkowanie wieczyste?
- Co stanowi najwyższe prawo Rzeczypospolitej Polskiej?
- Jak ustala się udział w częściach wspólnych nieruchomości?
- Czy darowizna może zostać odwołana w razie rażącej niewdzięczności?
- Co to jest hipoteka łączna?
- Jakie dane można uzyskać ze spółdzielni mieszkaniowych?
- Kiedy stosuje się metodę zysków, a kiedy inwestycyjną?
- Czym się różni kapitalizacja prosta od dyskontowania?
- Jakie są zasady przy aktualizacji opłat za użytkowanie wieczyste?
Kiedy kandydat zda egzamin, zostanie wpisany przez ministra do Centralnego Rejestru Rzeczoznawców Majątkowych. Otrzyma też świadectwo nadania uprawnień zawodowych, czyli dokument potwierdzający jego prawo do wykonywania pracy polegającej na szacowaniu nieruchomości.
Ile zarabia rzeczoznawca majątkowy?
Przeciętne wynagrodzenie rzeczoznawcy majątkowego wynosi 8 480 zł brutto miesięcznie. 25% specjalistów deklaruje zarobki niższe niż 6 600 zł, a 25% wyższe niż 10 210 zł. Osoby zaczynające pracę na tym stanowisku nie mogą oczywiście liczyć na tak duże przychody. Z drugiej strony doświadczeni rzeczoznawcy, realizujący stałe zlecenia i przygotowujący np. 10 operatów szacunkowych miesięcznie, zarabiają nawet 20 tys. zł.
Wysokość wynagrodzeń rzeczoznawców majątkowych zależy nie tylko od zdobytego doświadczenia, ale także od formy zatrudnienia. Jeśli specjalista zdecyduje się na rejestrację działalności gospodarczej i pracę na własny rachunek, będzie mógł zarobić więcej niż na etacie w banku.
Zalety i wady zawodu rzeczoznawcy majątkowego
Wykonywanie zawodu rzeczoznawcy majątkowego ma swoje jasne i ciemne strony. Do jego zalet bez wątpienia zaliczyć można stosunkowo wysokie wynagrodzenia i duże zapotrzebowanie na usługi tego typu. Jest to również profesja o bardzo prestiżowym charakterze, wzbudzająca powszechny szacunek. Praca rzeczoznawcy majątkowego stawia specjalistę w obliczu ciekawych wyzwań i gwarantuje szerokie możliwości rozwoju.
Poważny minus zawodu rzeczoznawcy majątkowego stanowi natomiast długa i wymagająca ścieżka prowadząca do zdobycia uprawnień. Edukacja i udział w postępowaniu kwalifikacyjnym mogą okazać się bardzo stresującymi doświadczeniami dla wielu kandydatów. Sama praca – ze względu na dużą odpowiedzialność – również nie należy do prostych i beztroskich zajęć.
Wady zawodu rzeczoznawcy majątkowego wynikają bezpośrednio z wymagającego charakteru tej pracy. Takie wyzwania jak wyczerpująca edukacja, stresujące egzaminy i duża odpowiedzialność wynagradzane są jednak przez zalety w postaci wysokich zarobków i społecznego prestiżu. Osoby o odpowiednich predyspozycjach nie powinny więc długo zastanawiać się nad tym, czy jest to cena, którą warto zapłacić.