Czym są prace interwencyjne?
Prace interwencyjne są jedną z form pomocy skierowanych do osób bezrobotnych, którym grozi wykluczenie społeczne. Takie rozwiązanie ma ich przede wszystkim zaktywizować i ułatwić im wejście lub powrót na rynek. Przedsiębiorcy zatrudniają ich za pośrednictwem urzędu pracy, z którym podpisują właściwe umowy i od których uzyskują częściową refundację ponoszonych kosztów.
Osoby podejmujące się prac interwencyjnych mogą wykonywać różne obowiązki. Przedsiębiorcy zatrudniają je zarówno w charakterze pracowników umysłowych, jak i fizycznych. Wszystko zależy więc od charakteru działalności i specjalizacji danej firmy. Najczęściej jednak bezrobotni kierowani są do prac związanych z utrzymaniem porządku czy pielęgnacją terenów zielonych (np. odśnieżania, koszenia, zamiatania chodników itd.).
Prace interwencyjne – dlaczego warto? Co zyskują pracodawcy?
Podjęcie prac interwencyjnych zapewnia bezrobotnym nie tylko tymczasowy dochód, ale też wszystkie inne korzyści związane z podpisaniem umowy o pracę. Mają więc oni prawo do zwolnień lekarskich, płatnego urlopu wypoczynkowego, a w niektórych przypadkach – nawet do szczególnej ochrony. Co więcej, czas prac interwencyjnych wlicza się do emerytury.
Wszystko to sprawia, że dzięki pracom interwencyjnym osoby bezrobotne mogą uniknąć wykluczenia społecznego. Zdobycie świadectwa pracy i doświadczenia zawodowego pozwala im też szybciej znaleźć stałe zatrudnienie.
Warto przy tym zauważyć, że prace interwencyjne niosą ze sobą szereg korzyści nie tylko dla pracowników, ale także dla pracodawców. Mogą oni mianowicie liczyć na dotacje z urzędu pracy na zatrudnienie bezrobotnych. W ten sposób przedsiębiorcy redukują swoje wydatki, a jednocześnie wysyłają sygnał, że los osób zagrożonych wykluczeniem społecznym nie jest im obojętny.
Jak zorganizować prace interwencyjne?
Aby zatrudnić w swojej firmie pracowników interwencyjnych, należy złożyć do urzędu pracy odpowiedni wniosek. Przedsiębiorca musi wskazać w nim między innymi rodzaj pracy, jaki będą wykonywać bezrobotni. Powinien też udowodnić, że nie zalega z wypłatą wynagrodzeń i składek ZUS za swoich pracowników.
Kiedy wniosek o organizację prac interwencyjnych zostanie złożony, urząd zajmie się jego rozpatrzeniem. O swojej decyzji poinformuje przedsiębiorcę pisemnie. Jeśli będzie ona pozytywna, pracodawca podpisze z urzędem umowę cywilnoprawną, w której określone zostaną warunki wykonywania pracy przez bezrobotnych oraz terminy refundacji wynagrodzeń i składek ZUS.
Na podstawie porozumienia urząd skieruje wybrane osoby bezrobotne na prace interwencyjne. Przedsiębiorca podpisze natomiast umowy z przydzielonymi pracownikami, a następnie będzie mógł złożyć wniosek o refundację części poniesionych kosztów.
Jak otrzymać jednorazową refundację wynagrodzenia?
Zatrudniając osoby bezrobotne w ramach prac interwencyjnych, pracodawca zyskuje prawo do jednorazowej refundacji części poniesionych kosztów. Jej wysokość zależy od tego, jakie kryteria spełniają pracownicy (m.in. pod kątem wieku i długości pracy). Dotacja obejmuje określony procent minimalnego wynagrodzenia i składek zapłaconych na ubezpieczenia społeczne.
Aby otrzymać refundację, przedsiębiorca musi po prostu złożyć odpowiedni wniosek do PUP. Nie ma znaczenia, na jakim stanowisku pracy zatrudnieni zostaną bezrobotni – urząd zwróci pracodawcy jedynie:
- 80% minimalnego wynagrodzenia i składek na ZUS – w przypadku osób spełniających warunki do uzyskania świadczenia przedemerytalnego,
- 50% minimalnego wynagrodzenia i składek na ZUS – w przypadku pozostałych osób.
Kto może zostać skierowany na prace interwencyjne?
Teoretycznie do prac interwencyjnych może zostać skierowany każdy bezrobotny, zarejestrowany w powiatowym urzędzie pracy. W praktyce jednak pierwszeństwo mają osoby będące w wyjątkowo trudnej sytuacji, które mogą mieć trudności z samodzielnym znalezieniem pracy. PUP zalicza do nich na przykład:
- uczniów i studentów do 25. roku życia, którzy nie mają doświadczenia zawodowego,
- osoby długotrwale bezrobotne,
- bezrobotnych bez kwalifikacji zawodowych i średniego wykształcenia,
- osoby bezrobotne powyżej 50. roku życia,
- bezrobotnych samotnie wychowujących dziecko,
- niepełnosprawne osoby bezrobotne,
- osoby, które nie podjęły zatrudnienia po odbyciu kary pozbawienia wolności.
Obowiązki i uprawnienia pracownika interwencyjnego
Kiedy bezrobotny podejmuje prace interwencyjne, podpisuje tradycyjną umowę o pracę. Uprawnia go ona do korzystania ze wszystkich przywilejów, które wiążą się z tą formą porozumienia. Pracownik może więc korzystać m.in. z ubezpieczenia zdrowotnego i urlopów, a za cały ten okres zatrudnienia pracodawca i PUP odprowadzają za niego składki emerytalne.
Obowiązki pracownika interwencyjnego wynikają natomiast z charakteru działalności zatrudniającej go firmy. Przeważnie powinien on być jednak gotowy zarówno do wykonywania ciężkiej pracy fizycznej, jak i do nauki nowych umiejętności. W myśl umowy o pracę, zatrudniony musi wykonywać swoje obowiązki sumiennie i uczciwie.
Jakie są zarobki dla pracowników interwencyjnych?
Wysokość wynagrodzenia za prace interwencyjne leży wyłącznie w gestii pracodawcy. Jako że dostaje on częściową refundację poniesionych kosztów, może zapewnić zatrudnionym stosunkowo atrakcyjne zarobki. W praktyce przedsiębiorcy często ograniczają się jednak do pensji minimalnej. Aktualnie (kwiecień 2024) wynosi ona 4242 zł brutto.
Ile trwają prace interwencyjne?
Prace interwencyjne trwają zazwyczaj od 6 do 18 miesięcy. W niektórych przypadkach mogą jednak zostać wydłużone aż do 4 lat. Pracodawca powinien też mieć na uwadze, że po upływie okresu refundacji musi dalej zatrudniać osobę skierowaną do niego z urzędu pracy. Umowę może rozwiązać z nią dopiero po:
- 3 miesiącach – jeśli prace interwencyjne trwały do 6 miesięcy,
- 6 miesiącach – jeśli prace interwencyjne trwały 12 miesięcy lub dłużej.
Warto też pamiętać, że rezygnacja pracownika z zatrudnienia może pozbawić go statusu osoby bezrobotnej, a pracodawcę zmusić do zwrotu refundacji otrzymanych z Funduszu Pracy.
Podsumowanie – wady i zalety prac interwencyjnych
Wiedząc, co to są prace interwencyjne i jakie są ich kluczowe wady oraz zalety, możesz łatwo odpowiedzieć sobie na pytanie, czy interesuje Cię taka forma zatrudnienia. Zauważ, że jest to rozwiązanie opłacalne zarówno dla osób bezrobotnych, jak i dla pracodawców. Niezależnie więc od tego, do której grupy należysz, postaraj się wykorzystać pełen potencjał prac interwencyjnych!
