Pokolenie Z na rynku pracy – charakterystyka
Pokolenie Z albo gen Z to ludzie urodzeni po 1995 roku, ale przed 2012. Zatem w 2024 r. mają od 12 do 29 lat.
Jest to pierwsza generacja, która dorastała w pełni scyfryzowanym społeczeństwie. Od dziecka korzystali z internetu i mediów społecznościowych. Stąd z jednej strony doskonale się w nim odnajdują, potrafią błyskawicznie wyszukać informacje, bez uprzedzeń rozmawiają z ludźmi z całego świata, natomiast z drugiej ze względu na dużą ilość czasu spędzanego w wirtualnym świecie, mogą mieć znikome umiejętności społeczne.
Zetki dopiero stawiają pierwsze kroki na ścieżce kariery albo wyłącznie się uczą, z tego powodu wiele z nich nie ma jeszcze sprecyzowanego pomysłu na siebie. Dlatego ciągle pokolenie Z na rynku pracy stanowi pewną niewiadomą, aczkolwiek pracodawcy już zauważyli, że młodzi łatwiej zmieniają pracodawcę, jeśli nie odpowiadają im warunki, stanowisko albo atmosfera.
Cechy pokolenia Z na rynku pracy
Patrząc na rodziców i efekty ich ciężkiej pracy, zetki nie chcą poświęcać się dla pracy. Uważają ją tylko za jeden z aspektów swojego życia. Stąd nie będą zostawać po godzinach, nie chcą też, by praca była stresująca albo negatywnie wpływała na ich zdrowie psychiczne.
Unikalną cechą tego pokolenia jest biegła znajomość nowych technologii i umiejętność ich wykorzystywania w życiu prywatnym i zawodowym. Odnajdą się więc, w firmach, w których większość procesów jest poddana cyfryzacji. Pokolenie Z jest też otwarte na świat, nowych ludzi i idee, łatwo rozwiązuje niestandardowe problemy i chętnie dzieli się wiedzą.
Pokolenie Z śmiało też otwiera własne firmy albo prowadzi działalność freelancerską. To oni rozpoczęli modny trend workation, czyli łączenia pracy z wakacjami i podróżami.
Niestety młode pokolenia na rynku pracy wyróżnia się również tym, że wielu jego przedstawicieli ma problemy z koncentracją i skupieniem uwagi na dłużej, brakuje im umiejętności pracy w grupie oraz niechętnie dostosowują się do ścisłych wytycznych.
Pokolenie Z na rynku pracy – jakie ma oczekiwania?
Wbrew pozorom ludzie z gen Z nie są roszczeniowi, po prostu jasno komunikują swoje potrzeby i dążą do tego, aby były zaspokojone. Czego chcą?
- Transparentność. Już na etapie poszukiwania pracy zetki oczekują, że w ofertach będą sprecyzowane nie tylko zakres obowiązków i wymagania, ale też zarobki. A te powinny być konkurencyjne już na samym początku i oczywiście zwiększać się w perspektywie czasu.
- Work-life balance, czyli równowaga między życiem prywatnym a zawodowym. Zetki nie chcą zostawać po godzinach i robić tzw. nadgodziny – nie będą poświęcać się dla pracy. Dla nich liczą się relacje towarzystwie, odpoczynek i własne pasje. Od pracodawców oczekują elastycznych godzin pracy oraz możliwości samodzielnego zarządzania czasem, tak aby pogodzić pracę z zainteresowaniami.
- Możliwość ciągłego doskonalenia. Pokolenie Z w pracy chce nie tylko wykonywać powierzone im obowiązki, ale też rozwijać swoje kompetencje. Stąd oczekują dofinansowania kursów, szkoleń, a nawet studiów podyplomowych.
- Konsekwentna i otwarta komunikacja oraz konstruktywny feedback. Przedstawiciele generacji Z nastawiają się na otrzymywanie konkretnych, krótkich przekazów – bez zbędnego rozwodzenia się nad mało ważnymi sprawami, które mogą rozpraszać. Młode osoby cenią sobie udzielanie feedbacku na bieżącą, najlepiej poprzez komunikatory i media społecznościowe.
- Praca zdalna. Generacja Z nie chce tracić czasu na dojazdy do biura, dlatego jak tylko będą mieli wybór, to zdecydują się na firmę, która zapewnia im opcje pracy zdalnej. Takie rozwiązanie zaspokaja też ich potrzebę niezależności.
- Inkluzywność w miejscu pracy to kolejna ważna kwestia dla pokolenia zet. Różnorodność powinna dotyczyć każdego aspektu w tym wieku, płci, poglądów i narodowości. Młodzi chcą pracować w zespołach złożonych z osób mających różne doświadczenia i umiejętności.
- Poczucie sensu. Pokolenie zetek chce wykonywać zadania, które coś znaczą dla organizacji, w której są zatrudnieni, jak i dla społeczeństwa. Nie będą więc pracować na stanowisku, na którym praca polega na przygotowywaniu raportów i prezentacji, których nikt nie czytać. Młodzi szukają też firm, które wyznają podobne wartości, np. w sprawie ochrony środowiska oraz interesów społecznych.
Jak skutecznie zarządzać pokoleniem Z w pracy?
Pokolenie Z ma bardzo wiele do zaoferowania. Jest kreatywne, obeznane z technologią, zaangażowane w sprawy, w które wierzy, ale jednocześnie ma wyższe oczekiwania niż poprzednie generacje. Skuteczne zarządzanie pokoleniem Z wymaga od pracodawcy elastyczności i dobrego zrozumienia ich indywidualnych potrzeb.
Na pewno generacja zet odnajdzie się w firmie, gdzie istnieje kultura organizacyjna oparta na dialogu, uwzględniająca głos pracowników i doceniająca ich zaangażowanie. Młodzi chcą być nagradzani za wyniki i wkład w sukces firmy, informowani o wdrażanych strategiach, ale też oczekują, że szefowie wysłuchają ich pomysłów i opinii.
Ponieważ zetki mogą mieć problem z koncentracją i zaangażowaniem, warto przydzielać im rozwijające wyzwania, oferować szkolenia i stawiać jasne profile rozwoju ścieżki kariery.
Osoby z pokolenia Z doceniają różnorodne środowisko pracy, dlatego dobry pomysłem będzie łączenie pokoleń w jednym dziale. Dzięki temu młodzi będą mieli okazję skorzystać z doświadczenia i wiedzy starszych, i jednocześnie nauczyć ich posługiwać się najnowszą technologią. W efekcie skorzystają na tym wszyscy: pracownicy, jak i pracodawca.
Podsumowanie
Pokolenie Z w pracy jest asertywne i jasno stawia granice. Oczekuje od firmy dobrego wynagrodzenia, elastycznych godzin pracy, możliwości rozwoju i awansu, ciekawych wyzwań oraz dobrej atmosfery. W zamian oferuje otwartość, zaangażowanie oraz doskonałą znajomość najnowszych technologii.
