Co to jest wywiad behawioralny?
Wywiad behawioralny to narzędzie, które pozwala przewidywać, jak dana osoba będzie zachowywała się w przyszłości na podstawie podobnych zachowań z przeszłości. Jest wykorzystywany m.in. w czasie rekrutacji. Wywiad może przybierać różne formy i warianty, w tym m.in. być standaryzowany, czyli taki sam dla wszystkich kandydatów czy nieustrukturyzowany – czyli bez ustalonego zestawu pytań.
Struktura wywiadu behawioralnego opiera się na jednym z dwóch modeli. „Lejek” zakłada odpowiedzi w pierwszej kolejności na pytania sformułowane ogólnie. Dopiero później ich zakres staje się bardziej szczegółowy. Alternatywą dla niego jest model STAR.
Co to jest metoda STAR?
Metoda STAR to sposób na przedstawienie swoich umiejętności miękkich. Jest akronimem, w którym każda z liter odnosi się do prostych kroków, które pozwolą zrobić wrażenie na rekruterze czy przełożonym.
S – Sytuacja (Situation)
Pierwszy krok to wybór sytuacji, którą przytoczysz w odpowiedzi na zadane pytanie. Kluczowe, abyś nakreślił ją krótko i rzeczowo. Unikaj lania wody – powiedz, co się stało, kiedy i z jakiego powodu.
T – Zadanie (Task)
Po wyborze sytuacji przedstaw strategię, która pozwoliła rozwiązać problem. Możesz wskazać, jakie zadania postawiłeś przed sobą, aby osiągnąć założony cel.
A – Działanie (Action)
Jednym z najważniejszych elementów metody STAR jest „akcja”. Opisz szczegółowo podjęte działania. Możesz wskazać kolejne kroki, które doprowadziły Cię do osiągnięcia zamierzonego rezultatu. Warto też wskazać pomoce, z których skorzystałeś.
R – Wyniki (Results)
Podsumowaniem wypowiedzi powinien być opis osiągniętego rezultatu. Ważne, aby poprzednie kroki do niego prowadziły.
Kiedy metoda STAR jest przydatna?
Model STAR przyda się szczególnie w czasie rozmowy o pracę. Dzięki niemu będziesz w stanie w sposób oryginalny przedstawić swoje sposoby na wyjście z trudnych sytuacji.
Metoda STAR w rekrutacji umożliwia prezentację umiejętności miękkich kandydata. Dzięki jej wykorzystaniu wypowiedź jest konkretna i ustrukturyzowana. Warto pamiętać, że do zadań rekrutacyjnych trzeba dobrze się przygotować. Z tego powodu pomysły na wykorzystanie modelu STAR w czasie rekrutacji należy przemyśleć wcześniej.
Metoda STAR – zalety
Wywiad behawioralny to podstawa do sprawdzenia kompetencji miękkich kandydata. W odróżnieniu od certyfikatów, doświadczenia czy ukończonych studiów umiejętności trudno rzetelnie zweryfikować. Techniki rekrutacji wykorzystują model STAR, dlatego warto odpowiednio się w tym kierunku przygotować.
Dzięki odpowiedziom udzielonym na zadane pytania z wykorzystaniem metody STAR rekruter powinien się przekonać, że wpisane w CV kompetencje miękkie nie były przypadkowe. Jeśli zadbasz o atrakcyjne przedstawienie swojej historii, zwiększysz szanse na późniejsze zatrudnienie.
Metoda STAR – przykładowe pytania
Pytania behawioralne na rozmowie kwalifikacyjnej mogą dotyczyć różnych aspektów. Celem każdego z nich jest weryfikacja, czy kandydat ma określone cechy, które będą przydatne w pracy na danym stanowisku. Poniżej przedstawiamy przykładowe pytania oparte o metodę STAR.
Decyzyjność
W pracy w wielu branżach bardzo ważną rolę pełni decyzyjność. Z tego powodu możesz spotkać się z pytaniem typu „Jaką decyzję i dlaczego podjąłby Pan/Pani w sytuacji X?”. W ten sposób rekruter chce sprawdzić Twoją pewność siebie i decyzyjność oraz logikę myślenia.
Stres
Natłok zadań zawodowych generuje stres. Rekruterzy w procesie rekrutacji chcą sprawdzić, czy i jak sobie z nim radzisz. Zadaniem z zakresu metody STAR, które może się pojawić na rozmowie o pracę, będzie np. „Proszę przytoczyć sytuację, w której Pan/Pani wykazał/a się umiejętnością radzenia sobie ze stresem”.
Przywództwo
Aby zweryfikować Twoje zdolności przywódcze, rekruter może zapytać np. o predyspozycje kierownicze. Ciekawe pytanie w tym zakresie to chociażby „Czy jest Pan/Pani typem lidera?”. Dobra odpowiedź na nie pozwoli wykazać, że lubisz przejmować inicjatywę i nie boisz się brać na siebie odpowiedzialności.
Samoświadomość
Dla rekrutera bardzo istotna będzie również kwestia Twojej samoświadomości. W czasie rekrutacji może próbować zweryfikować, czy znasz swoje mocne strony i wykorzystujesz je w codziennej pracy. Pytanie, które pomoże to ustalić, to np. „Jakie są Pana/Pani trzy najważniejsze mocne strony?”
Metoda STAR – przykładowe odpowiedzi
Odpowiedzi na rozmowie rekrutacyjnej warto budować na podstawie metody STAR. Po usłyszeniu pytania zastanów się, jakich kompetencji miękkich ono dotyczy. Postaraj się tak skonstruować wypowiedź, aby przejść przez poszczególne kroki modelu, jednocześnie udowadniając, że Twoje działania wskazują na posiadanie tej umiejętności.
Dla przykładu, w zakresie odpowiedzi na pytanie o zdolności przywódcze, możesz opisać sytuację, w której w obliczu problemów przejąłeś na siebie ciężar koordynowania realizacją zadania (np. zastępowanie kierownika na ostatnim kroku realizacji projektu). Nie zapomnij wskazać, jakie etapy realizowałeś i z jakimi trudnościami się mierzyłeś. Dokładnie opisz rezultaty i podsumuj, które kompetencje miękkie były przydatne w procesie.
Kompetencje miękkie są w pracy nie mniej istotne niż kwalifikacje. Nie da się ich jednak łatwo zweryfikować w czasie rozmowy rekrutacyjnej, więc rekruterzy stosują metody takie jak np. wywiad behawioralny. Aby dostać wymarzoną pracę, pomyśl o przygotowaniu odpowiedzi na najpopularniejsze pytania pojawiające się na rozmowach o pracę w duchu metody STAR. Przemyślana wypowiedź zrobi wrażenie na rekruterze i zwiększy szansę na zatrudnienie.
