Zdrowie po 50. roku życia – jakie zmianą zachodzą w organizmie?
Wiele osób czuje, że wiek 50 lat jest pewnym przełomem w życiu. Choć w żadnym razie nie oznacza starości, to wiąże się jednak z pewnymi zmianami, które zaczynają ograniczać organizm. Najważniejsze mają charakter hormonalny i skutkują zakończeniem czasu płodności. Kobiety wchodzą w okres menopauzy, związany z różnymi uciążliwymi dolegliwościami, a mężczyźni stopniowo tracą testosteron.
To jednak nie jedyne zmiany, które zachodzą w organizmie po 50. roku życia. Warto wspomnieć również o:
- skórze – staje się bardziej sucha i traci elastyczność,
- włosach – spadek produkcji melaniny może powodować ich siwienie,
- układzie kostnym – redukcja zagęszczenia struktury kości może prowadzić do osteoporozy,
- masie mięśniowej – jej zmniejszenie negatywnie wpływa na siłę i sprawność fizyczną,
- układzie sercowo-naczyniowym – rośnie ryzyko nadciśnienia tętniczego i chorób serca,
- układzie pokarmowym – redukcja ilości enzymów utrudnia trawienie,
- układzie odpornościowym – organizm staje się bardziej podatny na infekcje,
- układzie nerwowym – dochodzi do pogorszenia koncentracji i pamięci,
- narządach zmysłów – zaczynają się problemy ze wzrokiem i słuchem,
- układzie moczowo-płciowym – może dochodzić do pierwszych problemów z kontrolą pęcherza, a u mężczyzn do przerostu gruczołu krokowego,
- zmianach psychicznych – coraz częstsze są wahania nastroju, depresje lub stany lękowe, ale z drugiej strony rośnie zdolność radzenia sobie ze stresem.
Regularne badania profilaktyczne po 50-tce – dlaczego są tak ważne?
Systematyczne badania 50 plus to podstawa profilaktyki. Dzięki nim niemal każdy może poprawić swój stan zdrowia i zapewnić sobie dłuższe życie. Ich głównym celem jest wykrywanie nieprawidłowości, które mogłyby świadczyć o poważniejszych chorobach. Wczesne rozpoznanie takich problemów pozwala bowiem na skuteczne leczenie, a często nawet na całkowity powrót do zdrowia. Mowa przede wszystkim o nowotworach i chorobach sercowo-naczyniowych.
Bardzo istotnym aspektem jest też monitorowanie czynników ryzyka. Dzięki badaniom profilaktycznym 50+ lekarze są w stanie ocenić na przykład poziom cholesterolu, ciśnienie krwi czy wskaźniki cukrzycowe i na ich podstawie zaproponować pacjentowi odpowiednie leczenie lub zmianę stylu życia. To daje mu z kolei szansę zachowania sprawności na dłużej.
Wydłużenie życia i poprawa jego jakości to kluczowe korzyści płynące z regularnych badań profilaktycznych po 50-tce. Warto jednak wspomnieć również o długoterminowej oszczędności kosztów. Dzięki wczesnym diagnozom ewentualne leczenie może być znacznie tańsze i łatwiejsze niż późniejsza hospitalizacja, zabiegi czy walka z powikłaniami.
Jeśli masz już ukończone 50 lat i chcesz żyć aktywnie, koniecznie dowiedz się, jakie badania kontrolne robić regularnie! Nie bagatelizuj ich znaczenia, nawet jeśli w tej chwili czujesz się znakomicie. Pamiętaj, że lepiej zapobiegać, niż leczyć!
Profilaktyka 50 plus – podstawowe badania dla każdego
Badania profilaktyczne nie powinny być kojarzone z seniorami – warto je robić w każdym wieku, choć po 50. roku życia ich znaczenie dodatkowo wzrasta. Zastanawiasz się, w jaki sposób kontrolować swój stan zdrowia? Zapoznaj się z poniższą listą:
Morfologia krwi
Morfologia stanowi jedno z absolutnie podstawowych badań, dzięki któremu możliwe jest wykrycie licznych niedoborów, a także stanów zapalnych, anemii, a nawet niektórych nowotworów. Jako że z wiekiem wzrasta ryzyko niedokrwistości, morfologia odgrywa szczególnie istotną rolę w przypadku osób starszych. Zestawienie jej wyników z innymi badaniami krwi pozwala uzyskać szeroki wgląd w stan organizmu.
Lipidogram
Badanie lipidogramu koncentruje się na cholesterolu. Pozwala na pomiar poziomu cholesterolu całkowitego, HDL (tzw. dobrego), LDL (tzw. złego) i trójglicerydów. Ogólnie stanowi on element wspierający funkcjonowanie mózgu i komórek nerwowych, ale gdy jest go za dużo, odkłada się w naczyniach krwionośnych i utrudnia przepływ tlenu. Mimo braku objawów takiego stanu, może to prowadzić do poważnych problemów z sercem. Po 50. roku życia warto więc wykonywać lipidogram raz w roku.
Próby wątrobowe
Wątroba człowieka przez całe jego życie poddawana jest działaniu takich czynników jak alkohol, wysokoprzetworzona żywność czy nadużywane leki i suplementy diety. Może prowadzić to do jej uszkodzenia, a nawet do marskości. Z tego względu warto systematycznie przeprowadzać próby wątrobowe, polegające na oznaczeniu stężenia właściwych enzymów. Takie badanie powinno robić się raz do roku.
Ogólne badanie moczu
Podobnie jak morfologia, badanie moczu dostarcza kompleksowych informacji na temat tego, jak funkcjonuje organizm. Pozwala między innymi na rozpoznanie chorób dróg moczowych, nerek, nadnerczy oraz wątroby. Wykorzystuje się je na potrzeby diagnozy żółtaczki i zapalenia trzustki.
Badania jelit
Po 50. roku życia wzrasta ryzyko zachorowania na raka jelita grubego. Co ciekawe, w Polsce jest to drugi najpowszechniejszy nowotwór. Każdy powinien więc poddawać się badaniom profilaktycznym w tym kierunku. Diagnozę należy zacząć od testów na krew utajoną w kale, które pozwalają wykryć krwawienia z przewodu pokarmowego. Wynik dodatni może prowadzić do kolonoskopii w celu wykluczenia raka, ale może też oznaczać na przykład stany zapalne jelit, hemoroidy czy celiakię. Po 50-tce testy powinno wykonywać się raz do roku, a samą kolonoskopię raz na 5 lat.
Pakiet badań po 50. roku życia – co jeszcze?
To oczywiście tylko kilka przykładów badań profilaktycznych, które należy wykonywać regularnie po 50. roku życia. W pakiecie powinny znaleźć się także:
- badanie stężenia glukozy – przynajmniej raz w roku, w kierunku cukrzycy,
- TSH – diagnostyka chorób i zaburzeń pracy tarczycy,
- kreatynina – w celu oceny pracy nerek,
- kwas moczowy – przynajmniej raz do roku, w kierunku takich chorób cywilizacyjnych jak cukrzyca, nadciśnienie, miażdżyca i niektóre nowotwory,
- pomiary ciśnienia krwi,
- EKG,
- kontrola stanu skóry,
- RTG klatki piersiowej,
- badania okulistyczne,
- test gęstości kości.
Badania profilaktyczne zalecane kobietom po 50. roku życia
Zastanawiając się nad składem pakietu badań profilaktycznych po 50. roku życia, warto zwrócić również uwagę na testy przeznaczone wyłącznie dla jednej z płci. Z uwagi na różnice biologiczne, kobiety po 50-tce powinny regularnie poddawać się takim badaniom jak:
Testy w kierunku osteoporozy
Większość kobiet w okolicach 50. roku życia zaczyna przechodzić menopauzę. W tym czasie zaburzony zostaje metabolizm wapnia i fosforu, co zwiększa ryzyko rozwoju osteoporozy. Jeśli kobieta nie podejmie wówczas żadnego leczenia, narazi się na silny ból, złamania kości i powikłania zatorowo-zakrzepowe. Właśnie dlatego każda pani powinna zainteresować się testami na poziom wapnia, fosforu i witaminy D.
Badanie miednicy i cytologia
Każda kobieta powinna przynajmniej raz na 2 lata odwiedzić ginekologia w celu zbadania miednicy i wykonania cytologii. Są to rozwiązania pozwalające wykryć raka szyjki macicy, który odpowiada za sporą część wszystkich nowotworów u pań. Jeśli zostanie wykryty odpowiednio wcześnie, może zostać całkowicie wyleczony.
Mammografia
Co 2 lata kobiety po 50-tce powinny również powtarzać badanie mammograficzne. z 95%-ową skutecznością wykrywa ono zmiany nowotworowe, co pozwala zareagować na ewentualnego raka piersi w początkowej fazie rozwoju.
Badania dla mężczyzn po 50-tce – jakie warto wykonać?
Panowie po 50. roku życia powinni zainteresować się przede wszystkim ogólną profilaktyką opisaną w pierwszej części tego artykułu. Pakiet badań dla mężczyzn po 50-tce powinien jednak uwzględniać także prowadzoną wyłącznie z myślą o nich diagnostykę w kierunku raka prostaty. Służą temu testy na poziom PSA, które należy powtarzać co roku. Jeśli w rodzinie pacjenta zdarzały się już przypadku tego nowotworu, badania warto rozpocząć nawet w wieku 40 lat.
Jakie badania robić regularnie? Podsumowanie
Jeśli cenisz sobie zdrowie i aktywny tryb życia, zadbaj o odpowiednią profilaktykę 50 plus! Dzięki temu wzmocnisz swoją odporność, zmniejszysz ryzyko zachorowania na bardzo niebezpieczne choroby i zapewnisz sobie dobre samopoczucie na długie lata. Postaraj się więc regularnie realizować cały pakiet badań opisany powyżej, a przede wszystkim skonsultuj się ze swoim lekarzem w celu dobrania profilaktyki dostosowanej do Twojej indywidualnej sytuacji!
