Jak badać poziom szczęścia pracowników

07.07.20
clock 6 min.
Marlena Charlińska Marlena Charlińska

Szczęście podobnie jak motywacja, jest terminem względnym i bardzo indywidualnym. Czy pracodawcy mogą w jakiś sposób sprawdzić czynniki, które powodują, że ich pracownicy są szczęśliwi? Od czego zależy poziom ich zadowolenia?

Zacznijmy od próby zdefiniowania, czym jest szczęście dla pracownika. W kontekście pracy pod tą kategorią może kryć się zadowolenie z wykonywania powierzonych obowiązków, satysfakcja z poziomu odpowiedzialności i wysokości wynagrodzenia, pozytywne relacje ze współpracownikami, ciekawe benefity i wiele innych.

Dla każdego z nas inny element będzie decydować o tym, czy jesteśmy szczęśliwi i jaki mamy nastrój. Trudno jest zdefiniować uniwersalne determinanty, które będą wszystkim jednakowo odpowiadać. Agencja zatrudnienia Jobhouse zdecydowała się jednak sprawdzić, co wpływa na poziom zadowolenia Polaków z ich pracy i jakie czynniki decydują o poziomie szczęścia.

Czy Polacy są szczęśliwi w pracy?

W badaniu Polacy ocenili poziom szczęścia w pracy jako umiarkowany. Okazało się, że 85% ankietowanych uważa, że wynagrodzenie jest czynnikiem, który pomaga w byciu szczęśliwym. Na drugim miejscu wskazano atmosferę pracy (77%), na trzecim relacje z przełożonym (76%). Dla 73% na bycie szczęśliwym wpływa też poczucie sensu z wykonywanej pracy.

Pozapłacowe benefity pracownicze, w których firmy niejednokrotnie się prześcigają i próbują za ich sprawą pozyskać kandydatów, otrzymały zaledwie 32%. A zatem nie wpływają one w tak dużym stopniu, jak niektórzy mogliby sądzić, na poziom szczęścia pracowników w pracy. Ten zaskakujący wynik świetnie obrazuje, że nie zawsze założenia pracodawcy idą w parze z oczekiwaniami zespołu. Jak w takim razie stworzyć miejsce pracy, w którym pracownicy będą szczęśliwi i z zaangażowaniem będą wykonywać swoje obowiązki?

Samodzielność w pracy czy jasno sprecyzowane zadania?

Istnieją opinie, że sposobem na zapewnienie szczęśliwego miejsca pracy jest oddanie pracownikom całkowitej autonomii w sposobie wykonywania pracy i zapewnienie pełnej samodzielności i odpowiedzialności za powierzone zadania. Jednak pełna autonomia i samodzielność w wykonywaniu zadań będzie idyllą dla pracownika, który potrafi sam organizować sobie pracę, który rzeczywiście potrafi autonomicznie zarządzać samym sobą. Są jednak osoby, którym taka samodzielność sprawia trudność i powoduje dodatkowy stres, które wolą mieć jasno sprecyzowane zadania i sposób ich wykonania, które liczą na wsparcie i instrukcje od swojego menedżera. Zatem nie przyczynimy się do ich szczęścia, kiedy dołożymy im dodatkowy czynnik stresogenny, jakim jest pełna samodzielność. Skoro więc nie możemy stworzyć uniwersalnego przepisu na szczęście, to co jako organizacja możemy zrobić?

Badanie poziomu satysfakcji

Przede wszystkim musimy komunikować się z zespołem, rozmawiać z pracownikami i zbierać feedback. Możemy w tym celu tradycyjnie skorzystać z badania satysfakcji, w którym poruszymy różne obszary działalności organizacji i zapytamy pracowników o ich poziom zadowolenia. Minusem tego rozwiązania jest jednak to, że zazwyczaj badanie przeprowadzane jest raz do roku. Drugim ujemnym aspektem tego rozwiązanie jest fakt, że ankiety są zazwyczaj długie, bo staramy się w nich otrzymać odpowiedzi na jak największą liczbę pytań. W ostatecznym rozrachunku pokazują nam bardzo generalny obraz organizacji.

Nie oznacza to, że badanie poziomu satysfakcji pracowników nie ma sensu, wręcz przeciwnie. Jest to narzędzie, które pozwala ocenić nam nasze działania w skali roku. Nie daje nam jednak możliwości zmierzenia bieżących nastrojów panujących w organizacji. Przedsiębiorstwo natomiast jest żywym i różnorodnym tworem, który nieustannie się zmienia.

Ciekawą formułą sprawdzania poziomu szczęścia w organizacji jest badanie pulse check.

Badaniem nie musimy obejmować całej organizacji, może ono dotyczyć tylko wybranego działu i konkretnego obszaru.

Z badania tego możemy skorzystać np. kiedy chcemy sprawdzić, czy pracownicy są zadowoleni z nowych funkcji intranetu albo kiedy chcemy dowiedzieć się, jak pracownicy oceniają nowy system do zarządzania benefitami itp.

Badania pulsowe mogą więc dotyczyć bardzo różnych obszarów i stanowić świetne uzupełnienie dla rocznego badania satysfakcji. Ważne jest, aby pamiętać, że niezależnie od wybranego rozwiązania musimy mieć jasno sprecyzowany cel i odpowiedzieć sobie na pytanie: co chcemy uzyskać za sprawą ankiety, czemu ma ona służyć.

Zanim przystąpimy do zbierania feedbacku powinniśmy przemyśleć, czy jesteśmy gotowi podjąć działania na podstawie zebranego wyniku. Jeśli przeprowadzimy ankietę, ale nie pójdą za tym żadne działania, możemy bardzo łatwo zdemotywować zespół i dać mu wyraźny sygnał, że badania nie niosą ze sobą żadnych wymiernych rezultatów. Nasz zespół zacznie wtedy zadawać sobie pytanie, po co ma w nich uczestniczyć i najprawdopodobniej przestanie dzielić się z nami cennymi informacjami. Jeżeli natomiast za badaniem pojawi się działanie i jeszcze dodatkowo w jego realizację zaangażujemy pracowników, to możemy liczyć, że nasz zespół będzie bardziej zmotywowany do pracy i z chęcią będzie udzielać nam informacji zwrotnych.

Jakie narzędzia do badania?

Samo badanie możemy przeprowadzić za pomocą ankiet, wywiadów indywidualnych lub grupowych. Ankieta jest najwygodniejszym rozwiązaniem, bo może być przeprowadzona anonimowo, w formie online i dla dużej grupy osób. Możemy do tego celu wykorzystać na przykład aplikację G Suite, która oferuje bardzo proste narzędzie do przygotowania ankiety lub skorzystać z innych darmowych rozwiązań dostępnych online, takich jak np. internakiety.pl Jeśli chcemy skorzystać z gotowych szablonów, to możemy również za dodatkową opłatą wykupić pakiet gotowych ankiet.

Ciekawą opcją, która może być pomocna dla firm produkcyjnych, gdzie pracownicy fizyczni nie zawsze mają dostęp do firmowego maila, jest skorzystanie z opcji ankiet sms. Tutaj firmy mogą w całości dokonać ankiety za pośrednictwem SMS lub wysłać wiadomość tekstową z zaproszeniem do strony, gdzie można wypełnić ankietę.

Pierwsze rozwiązanie może wymagać wykupienia odpowiedniego systemu do informatycznej obsługi całego przedsięwzięcia, a więc drugi sposób wydaje się być najlepszą opcją. Osoba otrzymuje za pośrednictwem SMS-a informację na jaką stronę ma wejść, aby wypełnić ankietę. Pracownik w dowolnym momencie, kiedy tylko będzie mieć dostęp do internetu, może uzupełnić kwestionariusz. Takie rozwiązania znajdziemy na przykład na stronie webankieta.pl.

W budowaniu szczęśliwej organizacji istotne jest również odpowiednie przeszkolenie kadry menedżerskiej. To ważne, aby kierownicy każdego szczebla potrafili zbierać feedback, rozmawiać z pracownikami i wykorzystywać informację zwrotną w celu poszukiwania najlepszych rozwiązań.