Luzowanie obostrzeń rozpoczęło się w maju i niewykluczone, że w wakacje – tak jak co roku – będzie ogromne zapotrzebowanie na pracowników tymczasowych np. w wielu nadmorskich miejscowościach. Praca dorywcza w branży gastronomicznej każdego lata jest dla wielu młodych osób sposobem na uzyskanie zarobków w trakcie przerwy od zajęć szkolnych czy na studiach.
Deficyt pracowników widać na przykładzie serwisów ogłoszeniowych. W podkategorii gastronomia na OLX Praca znaleźć można wiele ofert dotyczących stricte pracy sezonowej. Poszukiwani są m.in. kelnerzy, kucharze, pracownicy do pomocy w kuchni. Podobne ogłoszenia można znaleźć w podkategorii praca sezonowa – właściciele smażalni ryb, lodziarni i innych punktów gastronomicznych ulokowanych nad polskim morzem potrzebują rąk do pracy.
Dla większości pracodawców liczy się jedynie chęć do pracy i książeczka sanepidowska. Część z nich oferuje nocleg, darmowe posiłki, elastyczne godziny pracy i dobrą atmosferę. Ofert pracy będzie przybywać i choć praca nie należy do lekkich, to jednak często wiąże się z otrzymywaniem napiwków. A zdobyte doświadczenie również zaowocuje w przyszłości.
Gastronomia – spektrum możliwości
Współczesny kucharz może być nie tylko świetnym rzemieślnikiem, ale również influencerem, trendsetterem, jak i osobą publiczną, a nawet idolem. Rozwój mediów społecznościowych przyczynił się do zdobycia popularności przez wielu kucharzy na całym świecie – przykładem jest Nusret Gökçe, znany jako Salt Bae, który jest właścicielem sieci restauracji Nusr-Et. Turecki rzeźnik zdobył olbrzymią popularność na Instagramie, dodając filmy, na których przygotowuje i przyprawia steki.
Ponadto praca w kuchni to też szersze spektrum możliwości. Oferty pracy mogą dotyczyć pracy na stanowiskach:
- młodszego kucharza,
- pizzermana,
- przy food truckach,
- pomocnika baru sushi.
Poza tym w branży gastronomicznej poszukiwani są też menedżerowie, kelnerzy, bariści i barmani, pracownicy restauracji fast food oraz do pracy jako pomoc kuchenna.
Wady i zalety pracy kucharza
Pomimo rozwoju branży gastronomicznej praca w zawodzie kucharza niestety ma swoje blaski i cienie. Niewątpliwie do jej głównych wad należą warunki pracy i forma zatrudnienia. Kucharz w pracy spędza często więcej godzin niż przeciętna osoba i nierzadko pracuje na podstawie umowy zlecenie, zamiast umowy o pracę. Praca rozpoczyna się w godzinach porannych i trwa nawet do późnych godzin nocnych. A do tego należy do stresujących zawodów – w przypadku większej liczby klientów szybko wzrasta tempo pracy.
Do jej zalet natomiast z pewnością należy interdyscyplinarność. Jest to praca ciekawa, którą łączy w sobie różne dziedziny, gdzie można wykazać się nie tylko umiejętnościami technicznymi, kreatywnością, ale również artyzmem. Z pewnością dużo się w niej dzieje, a jej namacalny charakter przynosi niewątpliwą satysfakcję.
Praca na stanowisku kucharza
Kucharze pracujący w restauracjach często pracują na poszczególnych sekcjach, jak np. na kuchni zimnej, która odpowiada za dania podawane na zimno lub na kuchni ciepłej, która może być podzielona na podsekcje, jak: grill, przystawki ciepłe, dania główne czy dodatki. Oprócz tego osobną sekcję stanowią często desery. To, w jaki sposób sekcje są podzielone, zależy od organizacji pracy danej restauracji i serwowanego menu.
Najczęściej po przyjściu do pracy kucharze najpierw sprawdzają listę rzeczy do zrobienia oraz weryfikują stan magazynowy produktów, przyjmują towar i ustalają plan pracy. Następnie przechodzą do etapu przygotowawczego – mise en place, gdzie obrabiają produkty, przygotowują składowe poszczególnych dań, szykują przybory i naczynia potrzebne na serwis. W trakcie trwania serwisu następuje składanie i wydawanie dań.
Po zakończonym serwisie praca kucharza jeszcze się nie kończy. Do jego obowiązków należy również zabezpieczenie produktów spożywczych i sprzątanie kuchni. Dopiero po tych czynnościach kucharz może udać się do domu.
W przypadku szefa kuchni zakres obowiązków obejmuje również:
- podział pracy pomiędzy kucharzy,
- sporządzanie grafiku pracy,
- przygotowywanie receptur dań, zmianę menu,
- weryfikację stanu magazynowego produktów i sporządzanie zamówień według potrzeb,
- przestrzeganie zasad HAACP.
Cechy dobrego kucharza
Praca ta wymaga dużej odporności na stres, gdyż kucharz często pracuje pod presją czasu i w szybkim tempie. W takim środowisku pracy niezmiernie ważna jest dobra organizacja pracy, utrzymywanie porządku oraz wielozadaniowość. W jednym czasie wykonuje się kilka czynności, przygotowuje się wiele dań jednocześnie, co wymaga dobrego planowania i panowania nad czasem, a także umiejętności sprawnego komunikowania się z resztą zespołu. Kucharze z różnych sekcji muszą ze sobą rozmawiać, aby dania zamówione przez jeden stolik opuściły kuchnię w tym samym czasie. Bez odpowiednej komunikacji serwis nie ma szans na powodzenie.
W jednym czasie kucharz wykonuje kilka czynności, przygotowuje wiele dań jednocześnie, co wymaga dobrego planowania i panowania nad czasem, a także umiejętności sprawnego komunikowania się z resztą zespołu.
Nie da się ukryć, że w tej pracy ważna jest też kondycja fizyczna. Kucharz od rana do wieczora pracuje na nogach, przenosi ciężkie garnki, a po serwisie musi jeszcze mieć siłę na sprzątanie. Oprócz cech fizycznych, aby być dobrym kucharzem trzeba oczywiście posiadać zmysł smaku i węchu. Naturalne predyspozycje można rozwijać poprzez próbowanie jak największej liczby różnych produktów, potraw, przypraw i tu pojawia się kolejna pożądana cecha, jaką jest ciekawość kulinarna i znajomość bieżących trendów.
W pracy kucharza przydaje się również kreatywność, zmysł artystyczny oraz precyzja. Te cechy mają szczególne znaczenie w przypadku restauracji fine-dine, gdzie ogromną rolę odgrywa nie tylko technika obróbki produktu i wiedza na ich temat, ale również sposób podania, czyli plating. Gastronomia to branża, która niezwykle prężnie się rozwija, stąd chcąc być dobrym kucharzem trzeba być otwartym na nieustanną naukę.
Jak zostać kucharzem?
Istnieje kilka dróg, które pozwalają na zdobycie tego zawodu. Jedną z nich jest ukończenie branżowej szkoły I stopnia, w której zdobywa się kwalifikację w zawodzie. Szkoła trwa 3 lata. Absolwent takiej placówki może kontynuować naukę w liceum ogólnokształcącym dla dorosłych lub zdobyć kolejny stopień. Inną drogą jest odbycie nauki w technikum, przy czym okres nauki wynosi w tym wypadku 5 lat i oprócz egzaminu z kwalifikacji zawodowych kończy się również maturą. Ukończenie szkoły to oczywiście nie wszystko. Swoje umiejętności warto rozwijać w ramach stażów i praktyk.
Najlepsi kucharze, nawet ci z wieloletnim doświadczeniem, odbywają staże w różnych restauracjach, nierzadko za granicą. To pozwala im uczyć się nowych technik, zdobywać wiedzę i rozwijać swoje umiejętności. Brak ukończenia szkoły branżowej bądź technikum nie przekreśla możliwości rozwoju kariery w tym obszarze. Jeśli ktoś chce pracować w profesjonalnej restauracji, może rozwijać swoje umiejętności w ramach kursów gastronomicznych i samodzielnej nauki.
Warto śledzić literaturę w tym zakresie, profesjonalne platformy lub kanały w mediach społecznościowych i dołączyć do grup zawodowych, aby lepiej orientować się w branży i zasięgnąć ewentualnej wiedzy z zakresu dostępnych staży i doświadczeń innych osób.
Zarobki kucharza
Chcąc zweryfikować stawki wynagrodzeń na poszczególnych stanowiskach, warto zajrzeć do porównywarki wynagrodzeń OLX. Wysokość wynagrodzenia na stanowisku kucharza waha się od ok. 2800 zł do 4200 zł brutto. W Warszawie zarobki mogą oscylować pomiędzy minimalnym 3700 zł brutto, a maksymalnym 5400 zł brutto. Z kolei we Wrocławiu będą niższe – minimalna pensja może wynosić 3500 zł brutto a maksymalna 4800 zł brutto.
W przypadku szefa kuchni minimalne wynagrodzenie może wynieść ok. 4200 zł brutto, a maksymalne ok. 7400 zł brutto. W samej Warszawie szef kuchni może liczyć na zarobki zdecydowanie większe niż w skali całego kraju, mogą one wynosić nawet ponad 10 tysięcy zł. We Wrocławiu wysokość wynagrodzenia może wynosić od 4800 zł do 7900 zł brutto.
Zarobki w gastronomii mogą różnić się w zależności od rodzaju działalności restauracji, stażu pracy danej osoby i umiejętności, ale również od regionu i miasta, w jakim podejmuje się pracę. I co ważne, jak w przypadku większości zawodów, wynagrodzenie z reguły wzrasta wraz z nabywaniem nowych doświadczeń i dłuższym stażem pracy.
