Co to jest mindset? Założenia koncepcji Carol Dweck
Koncepcja fixed mindset vs. growth mindset swoje początki miała w latach 80tych XX wieku, kiedy to Carol Dwerk wyróżniła dwa rodzaje nastawienia pracowników – zakotwiczony i prorozwojowy. Swoje odkrycie oparła na podstawie badań przeprowadzonych wśród dzieci, studentów i pracowników.
Zgodnie z koncepcją fixed mindset vs. growth mindset to nie wrodzone cechy charakteru mają kluczowe znaczenie dla rozwoju, tylko nastawienie. To właśnie ono sprawia, że jedna osoba w obliczu problemów czy wyzwań wycofuje się, a druga wręcz przeciwnie – zwiększa wtedy swoje zaangażowanie i chętnie współpracuje.
Dziś koncepcja fixed mindset vs. growth mindset pomaga znaleźć źródło motywacji pracowników i zmienić podejście do wyzwań.
Co to jest fixed mindset?
Fixed mindset to inaczej nastawienie zakotwiczone. Taka osoba żyje w przeświadczeniu, że głównym składnikiem sukcesu jest talent. Wychodzi z założenia, że jeśli się go nie ma, to nie da się osiągnąć założonych celów.
W przełożeniu na realia działania zakładu pracy pracownik będący przedstawicielem koncepcji fixed mindset w sytuacji, gdy przy wykonaniu określonego zadania musi się wysilić, zakłada, że po prostu nie ma wrodzonych zdolności do tego typu wyzwań. Z tego powodu rezygnuje z ciężkiej pracy, a co za tym idzie – końcowego sukcesu.
Osoby reprezentujące fixed mindset są skupione na swoim wizerunku i boją się ośmieszyć. Ich zdaniem nieosiągnięcie sukcesu dowodziłoby ich braku kompetencji i umiejętności. Wolą zostać w bezpiecznym miejscu i nie brać na siebie nowych wyzwań. Zdecydowanie chętniej przyjmują zadania, które znają. Z jednej strony nie mają w ten sposób szansy na rozwój, ale z drugiej nie ryzykują i mają pewność, że wykonają je z łatwością.
Czym jest growth mindset?
Przeciwieństwem fixed mindset jest growth mindset. W tej wersji sposobu myślenia ważniejsze od wrodzonego talentu są motywacja do rozwoju kompetencji, ciężka praca i pozytywne nastawienie.
Podejście eliminuje bariery w postaci podporządkowania przeszkodom – zamiast poddać się i akceptować niepowodzenia, wyzwania można potraktować jako szansę na rozwój. Problemy to przede wszystkim szansa do przezwyciężenia swoich słabości i nauki.
Osoby reprezentujące growth mindset chętnie wybierają nowe zadania, które pozwalają im się rozwinąć – nauczyć nowych umiejętności i poszerzyć wiedzę. Mają dystans do siebie i wiedzą, że każdy kiedyś zaczynał. Akceptują swoje słabsze strony i nie traktują ich jako porażkę, o ile podejmą działania w celu ich eliminacji w przyszłości. Ewentualne potknięcia czy niedociągnięcia zaliczają do naturalnych elementów procesu rozwoju. Nie boją się ciężkiej pracy, a nawet wręcz przeciwnie – to ona jest dla nich narzędziem do realizacji swoich celów.
W koncepcji growth mindset ważniejszy od osiągnięć jest rozwój. Z tego powodu wrodzone zdolności są mniej istotne – przedstawiciele podejmują starania zarówno w zakresie realizacji celów, do których mają talent, jak i w tych obszarach, w których go brakuje. W tym drugim przypadku zwiększają zaangażowanie i wkładają w przedsięwzięcie jeszcze więcej pracy.
Jak fixed mindset i growth mindset wpływają na motywację pracowników?
Fixed mindset i growth mindset bezpośrednio wpływają na motywację pracowników. Warto jednak pamiętać, że obie koncepcje znajdują się w praktyce na dwóch przeciwległych biegunach i nie można do nich bezpośrednio zakwalifikować każdego z pracowników. Każdy z nas jest inny i znajduje się w innym miejscu skali między jedną a drugą postawą.
Pracownicy utożsamiający się bardziej z growth mindset mają większe predyspozycje do zrobienia kariery i osiągnięcia dużej efektywności swojej pracy. Są wysoko zmotywowani i nie boją się wyzwań. Stawiają na nieustanny rozwój, więc są otwarci na innowacje i nowe projekty. Chętnie działają i współpracują w zespole. Zawsze dają z siebie wszystko, a gdy widzą obszar, w którym brakuje im talentu czy wiedzy, pracują jeszcze ciężej, aby się w nim poprawić.
Przeciwieństwem wysokiej motywacji do pracy i rozwoju w koncepcji growth mindset jest koncepcja fixed mindset. Pracownicy, którzy myślą w ten sposób, nie chcą wychodzić poza granice swojego komfortu. Są nieufni i nieskorzy do ciężkiej pracy. Zamiast tego rywalizują i starają się ukryć swoje słabe strony. Dla zakładu pracy to realny problem, który może prowadzić do problemów z terminową realizacją projektów i pogorszenia atmosfery w zespole.
Wdrożenie myślenia growth mindset to wyzwanie dla osób zarządzających ludźmi. Jeśli uda się zrealizować ten cel, zespół będzie zmotywowany i efektywny. Warto pamiętać, że nie stanie się to naturalnie. Nie musisz też wymieniać zespołu. Jeśli w Twojej organizacji przeważa podejście fixed mindset, możesz przedsięwziąć działania, które poprawią tę sytuację.
Jak rozwijać growth mindset?
Growth mindset da się rozwijać. Jeśli widzisz, że w Twoich zespołach przeważa podejście fixed mindset albo czujesz, że zjawisko stało się Twoim osobistym problemem, nie poddawaj się – działaj.
Na poziomie jednostki warto zastanowić się nad swoim nastawieniem. Pomyśl, jak podchodzisz do swoich obowiązków zawodowych. Zestaw to z celami, które chciałbyś osiągnąć. Przeanalizuj też, od czego mógłbyś zacząć, aby stopniowo zmieniać swoje nastawienie na growth mindset.
Jako szef zadbaj o właściwe podejście do zespołu. Czy regularnie doceniasz swoich pracowników? Jak formułujesz pochwały, a jak przekazujesz uwagi? Pamiętaj, aby skupiać się na rzeczywistych wynikach, a nie nawiązywać jedynie do talentów. Chwal swoich podwładnych za ciężką pracę. Doceniaj inicjatywę, kreatywność i niestandardowe rozwiązania.
Zwróć uwagę na wysoką motywację i zaangażowanie, akceptując, że w trakcie procesu rozwoju błędy będą się pojawiać. Jeśli czujesz, że na własną rękę masz problem z rozwinięciem growth mindset wśród swojego zespołu, postaw na szkolenia albo pomyśl o zatrudnieniu dedykowanego specjalisty, który pomoże wypracować u pracowników poprawne postawy.
Fixed mindset i growth mindset to ważna koncepcja w zarządzaniu ludźmi. Wysoko zmotywowany zespół jest w stanie osiągać lepsze wyniki, co bezpośrednio przekład się na rozwój zakładu pracy. Jeśli czujesz, że w Twojej organizacji przeważa fixed mindset, nie czekaj – już dziś podejmij działania w celu poprawy sytuacji.
