Czy można zwolnić pracownika na L4?
Zgodnie z kodeksem pracy, osoba przebywająca na zwolnieniu chorobowym podlega okresowi ochronnemu. W efekcie pracodawca nie może wręczyć jej wypowiedzenia aż do czasu jej powrotu do pracy. Warto przyjrzeć się jednak konkretnym sytuacjom, ponieważ prawo przewiduje pewne wyjątki od reguły.
Kiedy pracodawca nie może zwolnić pracownika na L4? Okres ochronny
Okres zwolnienia chorobowego uznawany jest za usprawiedliwioną nieobecność w pracy. W związku z tym pracownik posiadający odpowiednie zaświadczenie lekarskie chroniony jest przed zwolnieniem. Przepis ten ma zapewnić mu stabilność zatrudnienia w czasie powrotu do zdrowia. Zasady te mają jednak ograniczenia – obowiązują tylko przez:
- 3 miesiące – jeśli niezdolność do pracy spowodowana została chorobą, a pracownik jest zatrudniony w danej firmie krócej niż 6 miesięcy,
- 272 dni (182 dni wynagrodzenia i zasiłku chorobowego oraz 90 dni świadczenia rehabilitacyjnego) – jeśli absencja spowodowana została chorobą, chorobą zawodową lub wypadkiem przy pracy, a pracownik jest zatrudniony w danej firmie co najmniej 6 miesięcy,
- 360 dni (270 dni wynagrodzenia i zasiłku chorobowego oraz 90 dni świadczenia rehabilitacyjnego) – jeśli nieobecność w pracy spowodowana została gruźlicą lub ciążą, a pracownik jest zatrudniony w danej firmie co najmniej 6 miesięcy,
- 1 miesiąc – jeśli zwolnienie lekarskie dotyczy innej przyczyny niż choroba, choroba zawodowa lub wypadek przy pracy.
Kiedy pracodawca może wypowiedzieć umowę pracownikowi na L4?
Już opisane wyżej regulacje dają pracodawcy pewną przestrzeń, aby zwolnić pracownika na L4. Wystarczy, że okres ochronny zatrudnionego dobiegnie końca. W niektórych przypadkach może to nastąpić dopiero po roku długotrwałego zwolnienia lekarskiego, ale w innych zajmie to jedynie miesiąc.
Kodeks pracy przewiduje też inne sytuacje, w których pracodawca może zwolnić pracownika na L4. Chodzi mianowicie o:
- Stan likwidacji firmy – jeśli pracodawca ogłasza upadłość lub likwiduje firmę, pracownik przestaje podlegać ochronie przed rozwiązaniem umowy. Jest to jedyny przypadek, w którym pracodawca może mu wypowiedzieć umowę o pracę na L4 z zachowaniem okresu wypowiedzenia.
- Podstawę do zwolnienia dyscyplinarnego – pracodawca zawsze może zdecydować się na rozwiązanie umowie w trybie natychmiastowym z winy pracownika. Musi mieć jednak ku temu odpowiednie przesłanki, takie jak na przykład:
- Utrata przez pracownika uprawnień do wykonywania zawodu.
- Popełnienie przez pracownika przestępstwa potwierdzonego wyrokiem sądowym.
- Rażące naruszenie przez zatrudnionego obowiązków pracowniczych.
- Korzystanie z L4 niezgodnie z przeznaczeniem – jeżeli pracodawca ma dowody na to, że pracownik nie wykorzystuje zwolnienia lekarskiego na kurację, tylko np. na aktywność zarobkową lub remont mieszkania, może zdecydować się na jego zwolnienie dyscyplinarne.
Czy można złożyć wypowiedzenie na L4?
Wiele osób może się też zastanawiać nad tym, czy pracownik ma prawo złożyć wypowiedzenie w trakcie L4. Na szczęście tutaj sytuacja jest jednoznaczna – może podjąć taką decyzję niezależnie od motywacji. Niezależnie więc od tego, czy na wykonywanie obowiązków zawodowych nie pozwala mu stan zdrowia, czy otrzymał lepszą ofertę pracy – nic nie stoi na przeszkodzie, aby złożył wypowiedzenie na L4.
Decydując się na wypowiedzenie w trakcie L4, pracownik nie musi dostarczać dokumentu osobiście. Może przesłać go przełożonemu listem poleconym lub drogą elektroniczną, jeśli tylko obie strony wyraziły wcześniej zgodę na taką formę komunikacji.
Czy będąc na L4, można złożyć wypowiedzenie za porozumieniem stron?
Nie powinno Cię też zaskoczyć, że będąc na L4, można złożyć wypowiedzenie za porozumieniem stron. To najbardziej elastyczna forma rozwiązania umowy o pracę, niepodlegająca takim ograniczeniom jak wypowiedzenie z zachowaniem okresu wypowiedzenia.
Sprawia to, że z inicjatywą rozwiązania stosunku pracy może wyjść nie tylko sam pracownik, ale także jego pracodawca. Ten ostatni powinien jednak uważać, aby jego propozycja nie przybrała znamion zastraszania. Porozumienie daje obu stronom szansę na polubowne rozwiązanie ewentualnych problemów i znalezienie kompromisu w trudnej sytuacji.
Rozwiązanie umowy na zwolnieniu lekarskim – podsumowanie
Pracownicy, którzy idą na L4, podlegają ochronie przed zwolnieniem podobnie jak kobiety w ciąży, osoby w wieku przedemerytalnym, zatrudnieni przebywający na urlopie rodzicielskim czy sprawujący opiekę nad dzieckiem. W niektórych sytuacjach pracodawca może jednak zwolnić pracownika na L4. Dzieje się tak m.in. w przypadku przewinień zatrudnionego lub wyczerpania się okresu ochronnego – przedsiębiorca ma wówczas prawo rozwiązać stosunek pracy bez zachowania okresu wypowiedzenia.
Nic nie stoi natomiast na przeszkodzie, aby to pracownik złożył wypowiedzenie na L4. Bez względu na to, czy wynika to z jego problemów zdrowotnych, czy motywuje go chęć zmiany kariery, zwolnienie lekarskie nie pozbawia go możliwości rezygnacji z obecnego zatrudnienia. Jedyną sytuacją, w której pracodawca może sięgnąć po wypowiedzenie w trakcie L4 pracownika, jest natomiast stan upadłości lub likwidacja zakładu pracy.
Podstawowe prawa pracownika podczas L4 warto znać nie tylko ze względu na troskę o stabilność zatrudnienia, ale też z uwagi na coraz częstsze kontrole zwolnień lekarskich przez ZUS. Zapamiętaj więc regulacje opisane w tym artykule i zadbaj o bezpieczny i satysfakcjonujący rozwój swojej kariery!
