Czy w trakcie urlopu wypoczynkowego można pracować?
Zgodnie z Kodeksem pracy, każdy pracownik ma prawo do corocznego, nieprzerwanego płatnego urlopu wypoczynkowego. Dopuszczalne jest wykorzystanie go w częściach, ale nie można się go zrzec. Udziela się go w wymiarze:
- 20 dni w roku – przy stażu pracy krótszym niż 10 lat,
- 26 dni w roku – przy stażu pracy dłuższym niż 10 lat.
Warto pamiętać, że do stażu pracy zaliczają się również lata edukacji. W przypadku pracowników zatrudnionych na niepełny etat wymiar urlopu ustala się natomiast proporcjonalnie do ich czasu pracy.
Głównym celem płatnego urlopu wypoczynkowego jest regeneracja sił, choć zatrudniony nie ma obowiązku spędzać go w ten sposób. Nic nie stoi na przeszkodzie, aby w trakcie urlopu wypoczynkowego zajmował się na przykład remontem mieszkania. Ma pełną swobodę w dysponowaniu tym czasem, ale nie może wykonywać obowiązków służbowych na rzecz pracodawcy, który urlopu mu udzielił.
Podjęcie pracy u tego samego pracodawcy – na dotychczasowym lub innym stanowisku – mogłoby zostać uznane za zrzeczenie się urlopu lub obejście przepisów prawa. Nie ma więc możliwości, aby przełożony zmusił pracownika do wykonywania pracy w czasie urlopu. Zatrudniony nie może natomiast zrezygnować z prawa do wypoczynku.
Jedyną sytuacją, w której zatrudniony mógłby świadczyć pracę w takich okolicznościach, jest odwołanie z urlopu. Taką możliwość daje pracodawcy art. 167 Kodeksu pracy. Stanowi on jednak, że pracownika można wezwać z urlopu wyłącznie wtedy, gdy jego obecności w zakładzie wymagają okoliczności nieprzewidziane w chwili rozpoczęcia przez niego wypoczynku.
W takim przypadku urlop zostaje oczywiście przerwany, a jego pozostała część musi zostać udzielona pracownikowi w późniejszym terminie. Co więcej, pracodawca ma obowiązek pokryć wszystkie koszty związane z odwołaniem go z urlopu. Chodzi między innymi o transport zatrudnionego i jego bliskich czy o opłacone z góry zakwaterowanie, którego nie mogli oni wykorzystać z powodu przerwania wypoczynku.
Czy w trakcie urlopu wypoczynkowego można pracować u innego pracodawcy?
Zupełnie inaczej wyglądają przepisy prawa pracy w przypadku zatrudnienia u innego pracodawcy. Czas wykonywania obowiązków służbowych i wymiar urlopu wypoczynkowego są bowiem rozliczane odrębnie w ramach każdego stosunku pracy. Oznacza to, że pracownik może wziąć wolne u jednego pracodawcy, a w tym samym czasie pracować u drugiego.
Na takie rozwiązanie powinni uważać jedynie pracownicy administracji publicznej i samorządowej. Podjęcie przez nich pracy w trakcie urlopu u innego pracodawcy może mianowicie wywoływać podejrzenia o stronniczość lub interesowność. Z tego względu osoby zatrudnione w takich miejscach muszą uzyskać zgodę kierownika urzędu na wykonywanie dodatkowej pracy w trakcie urlopu wypoczynkowego.
Czy na urlopie wychowawczym można pracować?
Urlop wychowawczy jest urlopem bezpłatnym, a przepisy prawa nie zabraniają wykonywania pracy w jego trakcie. Spełniony musi zostać tylko jeden warunek – nie może to kolidować ze sprawowaniem opieki nad dzieckiem. Pracownik ma więc możliwość zarówno podjęcia zatrudnienia w innej firmie, jak i pracy u tego samego pracodawcy. Zazwyczaj wiąże się to jednak z obniżeniem etatu przynajmniej do połowy pełnego wymiaru czasu pracy.
Czy na urlopie macierzyńskim można pracować?
Podczas trwającego przynajmniej 20 tygodni urlopu macierzyńskiego pracownica nie może wykonywać swoich obowiązków zawodowych na podstawie umowy o pracę u dotychczasowego pracodawcy. Nic nie stoi jednak na przeszkodzie, aby zatrudniła się w tym czasie w innej firmie. Wówczas będzie mogła świadczyć pracę w pełnym wymiarze, a jej zasiłek macierzyński nie zostanie pomniejszony.
Jeśli pracownicy zależy natomiast na jak najszybszym rozpoczęciu pracy u tego samego pracodawcy, może podpisać z nim umowę-zlecenie. Należy jednak pamiętać o tym, że zakres czynności podejmowanych na podstawie takiego porozumienia nie może być tożsamy z zadaniami wykonywanymi na umowie o pracę. W innym razie pracodawca musiałby się liczyć z zarzutem obejścia prawa.
Czy na urlopie rodzicielskim można pracować?
Praca na urlopie rodzicielskim jest dozwolona, ale podobnie jak w przypadku urlopu wychowawczego – nie na cały etat. Aby wykonywać obowiązki na rzecz dotychczasowego pracodawcy, należy najpierw złożyć wniosek o obniżenie etatu przynajmniej do połowy pełnego wymiaru. Otrzymywane zarobki będą natomiast proporcjonalnie pomniejszały wypłacany zasiłek.
Alternatywnym rozwiązaniem ponownie okaże się więc podjęcie zatrudnienia w innej firmie lub podpisanie umowy zlecenia z dowolnym pracodawcą. W tych przypadkach etat pracownika nie zostanie obniżony, a wynagrodzenie nie ograniczy zasiłku.
Praca w trakcie urlopu wypoczynkowego – podsumowanie
Żaden pracownik nie może zrzec się prawa do urlopu. Oznacza to, że nie powinien wykonywać obowiązków służbowych na rzecz tego samego pracodawcy, u którego wziął wolne. Nic nie stoi jednak na przeszkodzie, aby świadczył w tym czasie pracę w innej firmie. Podobnie wygląda to w przypadku pracy na urlopie macierzyńskim i rodzicielskim czy pracy na urlopie wychowawczym. Pracownik nie ma prawa wykonywać jej w tych okresach lub może robić to w ograniczonym stopniu. Wolno mu jednak w tym czasie podpisać umowę o pracę z inną firmą lub pracować na umowę-zlecenie.
