W Polsce nie ma urlopów tacierzyńskich

Niektórzy nazywają tak dwutygodniowy urlop ojcowski, inni mają na myśli część urlopu rodzicielskiego wykorzystywanego przez tatę. Gdy zapytamy o to prawników, powiedzą, że urlopem tacierzyńskim potocznie nazywa się część urlopu macierzyńskiego, którą mama może przekazać tacie. Uporządkujmy co przysługuje dziś ojcom.

Urlop ojcowski

Urlop ojcowski to dwutygodniowy 100% płatny urlop dla ojców, który obecnie należy wykorzystać do ukończenia przez dziecko 1 roku życia. Służy on przede wszystkim opiece nad mamą po porodzie oraz nad dzieckiem w czasie rekonwalescencji mamy po porodzie. 

Można go wykorzystać jednorazowo lub w dwóch 7-dniowych częściach. Wniosek o urlop należy złożyć w terminie nie krótszym niż 7 dni przed rozpoczęciem korzystania z urlopu. Pracodawca jest zobowiązany uwzględnić wniosek pracownika. Świadczenie zostało wprowadzone w 2011 roku. W 2023 roku 67% ojców wykorzystało urlop ojcowski.

Urlop rodzicielski

W kwietniu 2023 roku, wymiar urlopu rodzicielskiego został zwiększony do 41 tygodni (ciąża pojedyncza) i 43 tygodni (ciąża mnoga) z czego 9 tygodni jest zarezerwowane dla drugiego rodzica. To oznacza, że jeśli tata nie wykorzysta 9 tygodni, to urlop przepada.

Ale tata może skorzystać z większej części urlopu rodzicielskiego. Nadrzędna zasada jest taka, że cały urlop może być wykorzystany elastycznie przez obojga rodziców  maksymalnie  w pięciu  częściach  do  końca  roku  kalendarzowego,  w  którym  dziecko  ukończy 6 lat . 

Zasiłek macierzyński za okres  urlopu  rodzicielskiego  wynosi  70%  podstawy wynagrodzenia. Wniosek o urlop rodzicielski należy złożyć na 21 dni przed datą rozpoczęcia urlopu.

Co ważne, w ramach nowelizacji Kodeksu pracy, ojcowie uzyskali indywidualne prawo do urlopu rodzicielskiego. Indywidualne prawo oznacza, że jest ono niezależnie od uprawnień i zatrudnienia matki. To bardzo ważna zmiana, ponieważ traktuje ojca jako niezależnego opiekuna.

Urlop macierzyński

Choć mogłoby się wydawać, że urlop macierzyński przysługuje tylko mamie, to nie jest to prawdą. Urlop macierzyński trwa 20 tygodni, a mama jest zobowiązana wykorzystać 14 tygodni. Pozostałe 6 tygodni może przekazać tacie. Zasiłek macierzyński za okres tego urlopu wynosi 100% podstawy wymiaru zasiłku.

Znajomość prawa i używanie poprawnego nazewnictwa pomaga załatwić wszelkie procedury z pracodawcą i też wykorzystać zgodnie z prawem wszystkie świadczenia przysługujące tatom. A nie tylko 1 z nich.  Na wykorzystaniu przez tatę z urlopu ojcowskiego i rodzicielskiego korzysta on i cała rodzina. Korzystają też pracodawcy, bo szanowanie potrzeb pracowników oraz konieczność przestrzegania Kodeksu Pracy są dziś bezdyskusyjne.