Czy urlop wychowawczy przysługuje ojcu?
Urlop wychowawczy to bezpłatne wolne, które przysługuje rodzicom w celu umożliwienia im sprawowania opieki nad dzieckiem. Taka możliwość jest zapewniona po zakończeniu urlopu macierzyńskiego i rodzicielskiego. Urlop wychowawczy został wprowadzony, aby dać rodzicom prawo do dłuższego pozostania z dzieckiem w domu. Po zakończeniu wolnego zatrudniony może wrócić do pracy.
Urlop wychowawczy przysługuje łącznie mamie i tacie dziecka. Jednocześnie miesiąc takiego wolnego jest zarezerwowany dla każdego z rodziców. Urlop wychowawczy może więc przysługiwać tacie, a to, czy rodzice zdecydują się z niego korzystać i kto ewentualnie zostanie w domu z dzieckiem, zależy przede wszystkim od ich ustaleń.
Jakie warunki należy spełnić, aby otrzymać urlop wychowawczy?
Urlop wychowawczy dla ojca przysługuje pracownikom, czyli osobom zatrudnionym na podstawie umowy o pracę, powołania, mianowania czy spółdzielczej umowy o pracę, o ile mają staż pracy w wysokości co najmniej 6 miesięcy. W ten okres wlicza się również m.in. czas zatrudnienia u poprzedniego pracodawcy i urlop macierzyński. Z urlopu wychowawczego dla ojca nie skorzystają z kolei osoby zatrudnione m.in. na podstawie umowy o dzieło i umowy zlecenie oraz osoby bezrobotne.
Dodatkowy wymóg skorzystania z urlopu wychowawczego to złożenie podania o urlop. W praktyce to formalność, ponieważ pracodawca nie może go odmówić.
Urlop wychowawczy dla ojca – ile trwa?
Urlop wychowawczy wynosi maksymalnie 36 miesięcy. Przysługuje łącznie obojgu rodzicom lub opiekunom dziecka. Co do zasady mama i tata mogą dzięki temu sami zdecydować, które z nich będzie się zajmować pociechą. Trzeba jedynie pamiętać, że każdemu z rodziców lub opiekunów dziecka przysługuje wyłączne prawo do jednego miesiąca urlopu wychowawczego. Prawa tego nie można przenieść na drugiego z rodziców lub opiekunów dziecka. Urlop wychowawczy dla ojca może więc trwać maksymalnie 35 miesięcy. Rodzice mogą jednak korzystać z wolnego jednocześnie w ramach dostępnego limitu.
Jeden z rodziców dziecka ma prawo do urlopu wychowawczego w pełnym wymiarze, jeżeli:
- drugi rodzic dziecka nie żyje;
- drugiemu rodzicowi dziecka nie przysługuje władza rodzicielska,
- drugi rodzic dziecka został pozbawiony władzy rodzicielskiej albo taka władza uległa ograniczeniu lub zawieszeniu.
Do kiedy można wykorzystać urlop wychowawczy? Takie wolne jest udzielane na okres nie dłuższy niż do zakończenia roku kalendarzowego, w którym dziecko kończy 6 rok życia. Wyjątek przewiduje art. 186 § 3 kodeksu pracy, który stanowi, że jeżeli z powodu stanu zdrowia potwierdzonego orzeczeniem o niepełnosprawności lub stopniu niepełnosprawności dziecko wymaga osobistej opieki pracownika, niezależnie od zwykłego urlopu może być udzielony urlop wychowawczy w wymiarze do 36 miesięcy. Czas na wykorzystanie tego uprawnienia jest wydłużony do 18 roku życia.
Urlop wychowawczy dla ojca – czy jest płatny?
Wiesz już, ile jest urlopu wychowawczego. Wymiar wolnego wydaje się atrakcyjny z punktu widzenia rodziców, jednak nie można zapomnieć, że za czas opieki nad dzieckiem w takiej formie nie przysługuje ani wynagrodzenie od pracodawcy, ani zasiłek od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.
Na wsparcie mogą liczyć tylko rodziny o niskim statusie społecznym, czyli takie, w których dochód na jedną osobę wynosi maksymalnie 674 złote. W tym przypadku dostępny jest tzw. zasiłek wychowawczy. W praktyce to dodatek na dziecko z tytułu opieki nad nim w trakcie urlopu wychowawczego, który wynosi 400 złotych. Jeśli rodzic wychowuje jedno dziecko, ma prawo do zasiłku przez 24 miesiące. W przypadku większej liczby dzieci okres ten zostaje wydłużony do 36 miesięcy.
Wniosek o urlop wychowawczy dla ojca – kiedy należy złożyć?
Wniosek o urlop wychowawczy pracownik musi złożyć w postaci papierowej lub elektronicznej w terminie nie krótszym niż 21 dni przed rozpoczęciem korzystania z urlopu. Do wniosku dołącza się dokumenty określone w przepisach, w tym przede wszystkim oświadczenie co do wykorzystanego i planowanego urlopu rodzicielskiego oraz pisemne oświadczenie drugiego z rodziców o wykorzystaniu urlopu wychowawczego, a także akt urodzenia dziecka.
Pamiętaj, że pracodawca musi uwzględnić wniosek pracownika, ponieważ ma obowiązek udzielenia urlopu wychowawczego. Pracownik może wycofać wniosek o udzielenie takiego wolnego nie później niż na 7 dni przed rozpoczęciem korzystania z urlopu. W tym celu powinien złożyć pracodawcy w postaci papierowej lub elektronicznej oświadczenie w tej sprawie.
Urlop wychowawczy dla ojca – prawa pracownika
Urlop wychowawczy dla ojca wiąże się z szeregiem praw pracowniczych. Niezależnie od tego, czy z dzieckiem w domu zostanie mama czy tata, każdy pracownik będący rodzicem może w tym czasie liczyć na ochronę.
Idąc na urlop wychowawczy, masz prawo powrotu do pracy. W trakcie trwania wolnego możesz zrezygnować z jego dalszego wykorzystania. W tym celu zawiadom pracodawcę o swoich planach na co najmniej 30 dni przed planowaną datą podjęcia pracy. Po zakończeniu urlopu wychowawczego szef musi przywrócić Cię na wcześniej zajmowane stanowisko. Jeśli okaże się to niemożliwe z powodów organizacyjnych, dopuszczalna jest inna posada odpowiadająca Twoim kompetencjom. Nie ma możliwości obniżenia wynagrodzenia z tego tytułu.
W czasie urlopu wychowawczego możesz zwolnić się z pracy. Jednocześnie pracodawca nie ma prawa wypowiedzieć Ci umowy. Jedynym wyjątkiem jest zwolnienie dyscyplinarne. Dzięki temu możesz się skupić na dziecku bez martwienia się o swoją sytuację zawodową.
Ciekawe uprawnienie w czasie urlopu wychowawczego to również prawo do obniżenia wymiaru czasu pracy. Pracownik może złożyć do pracodawcy pisemny wniosek o obniżenie czasu pracy do maksymalnie pół etatu na czas korzystania z wolnego. Co istotne, zakład pracy musi uwzględnić taki wniosek. Dzięki temu rodzic – mama albo tata – mogą wrócić do pracy u swojego albo innego pracodawcy, o ile obowiązki zawodowe nie będą kolidowały z wychowaniem dziecka. W tym czasie pociecha może np. chodzić do żłobka albo przedszkola.
Skorzystaj z urlopu wychowawczego dla ojca!
Przepisy prawa pracy zapewniają liczne możliwości dla młodych rodziców. Urlop macierzyński i rodzicielski to niejedyne wolne, z którego mogą skorzystać pracownicy. Urlop wychowawczy nie daje prawa do wynagrodzenia ani zasiłku, jednak w niektórych przypadkach pomoże zorganizować opiekę nad dzieckiem i zapewni więcej czasu z pociechą. Rodzice mający status pracownika są w tym okresie chronieni przed zwolnieniem, a po powrocie do pracy pracodawca powinien ich przywrócić na to samo stanowisko.
