Staffing – co to?
Stosunki w pracy między podwładnymi a kierownictwem mogą być źródłem konfliktów. Niestety cały czas w firmach zdarzają się przypadki mobbingu, czyli długiego i uporczywego nękania, prześladowania, stosowania przemocy psychicznej czy zastraszania pracownika przez szefa. Prawo pracy stoi na straży interesów ofiar takich patologii i przewiduje surowe konsekwencje za naruszenia. Okazuje się jednak, że celem tego typu zachowań może się stać również kadra zarządzająca.
Staffing w pracy to sytuacja, w której długotrwałego i uporczywego nękania dopuszcza się pracownik w stosunku do przełożonego. Nazwa wywodzi się od angielskiego słowa „staff”, czyli kadry pracowniczej. Ofiarą staffingu mogą być m.in. kierownicy, managerowie, liderzy zespołów, a nawet dyrektorzy czy pracodawcy.
Nie mniej ważne niż wyjaśnienie, czym jest staffing, okazuje się w praktyce ustalenie powodów jego występowania. Najczęściej spotykane możliwe przyczyny staffingu to niechęć do pracodawcy, brak akceptacji spojrzenia szefa na realizowane projekty, niespełnione żądania pracowników, zazdrość czy zawiść. Niektórzy pracownicy, którzy dopuszczają się takich działań, po prostu boją się o swoją pozycję w firmie i obawiają się zwolnienia.
Przykłady staffingu w pracy
Staffing wobec przełożonego przyjmuje różne formy. Przykłady można mnożyć, a szczegółowe zachowania, których dopuszcza się podwładny, zależą m.in. od wielkości firmy czy specyfiki pracy zespołu.
Jak rozpoznać, czy szef stał się ofiarą staffingu? Szczególną uwagę powinny wzbudzić wszystkie zachowania takie jak podważanie kompetencji szefa, ignorowanie przez podwładnych, nieszanowanie, wyśmiewanie poleceń przełożonego czy niesubordynacja.
Najczęściej spotykane przykłady zjawiska staffingu to:
- poniżanie pracodawcy przez pracowników,
- wyśmiewanie przełożonego,
- podważanie umiejętności przełożonego,
- wypuszczanie plotek na temat przełożonego,
- lekceważenie poleceń,
- buntowanie innych pracowników przeciwko przełożonemu.
Nie ma wątpliwości, że pracownicy mają prawo do wyrażania własnych opinii, a czasy, w których lider zespołu był jedynie kierownikiem, który nie przyjmował krytyki, dawno minęły. Nie zmienia to jednak faktu, że na uporczywe nękanie przełożonych nie może być zgody, a poniżanie szefa czy podważanie jego kompetencji w pracy może być uznane za działanie na niekorzyść przedsiębiorstwa, a co gorsza prowadzić do uszczerbku na zdrowiu psychicznym ofiary. Z tego powodu zjawisko nękania w firmach trzeba piętnować, niezależnie od tego, kogo dotyczy.
Staffing a mobbing – czym się różnią?
Wiesz już, co to jest staffing. W skrócie można powiedzieć, że takie zjawisko to odwrotny mobbing. Trzeba jednak podkreślić, że definicji staffingu na próżno szukać w prawie pracy.
Art. 943 § 2 kodeksu pracy dotyczy działań skierowanych przeciwko pracownikowi. Zgodnie z ustawową definicją mobbingu, aby móc w ten sposób zakwalifikować określone zachowania, muszą one spełniać wszystkie przesłanki mobbingu, o których mowa w przepisie, czyli:
- wystąpienie działania lub zachowania dotyczącego pracownika lub skierowanego przeciwko pracownikowi,
- uporczywość nękania lub zastraszania pracownika,
- długotrwałość takiego zachowania,
- doprowadzenie do skutku w postaci wywołania u pracownika zaniżonej oceny przydatności zawodowej, próby albo doprowadzenia do poniżenia lub ośmieszenia pracownika, izolowania go lub wyeliminowania z zespołu współpracowników.
Brak ustawowego uregulowania uporczywego nękania szefa sprawia, że nie ma jasnych przesłanek kwalifikacji określonych zachowań jako staffing. Spora część specjalistów opowiada się przeciwko stosowaniu art. 943 § 2 kodeksu pracy przeciwko pracownikom. Z tego powodu udowodnienie staffingu w pracy i wyegzekwowanie odpowiedzialności jest trudne, ale nie niemożliwe.
Staffing w pracy – jak się przed nim bronić?
Kiedy pracownik podważa autorytet kierownika, szef nie powinien pozostać obojętny. Podstawa to efektywna komunikacja i jasne wskazanie, że określone zachowania są nieakceptowalne. Jeśli sytuacja nie jest poważna, warto omówić problem spokojnie i w atmosferze wzajemnego zaufania.
Staffing wobec pracodawcy najczęściej nie pojawia się z dnia na dzień. Jeśli nie można jeszcze mówić o tym zjawisku, ale widzisz, że stosunki w zespole uległy pogorszeniu, warto podjąć zdecydowane działania w celu poprawy sytuacji. W ten sposób zwiększysz szanse na uniknięcie problemów w przyszłości. Jak zapobiegać staffingowi?
Pracuj nad poprawą komunikacji wśród pracowników. Regularnie organizuj spotkania feedbackowe i przekazuj w ich trakcie zarówno pochwały, jak i zastrzeżenia dotyczące pracy podwładnego. Bądź otwarty na krytykę w stosunku do siebie i daj pracownikom poczucie, że mają wpływ na pracę zespołu. Umożliwiaj każdemu przekazywanie pomysłów w zakresie realizowanych projektów i planów rozwojowych.
Jak udowodnić staffing w pracy?
Wyciągnięcie konsekwencji ze staffingu wymaga udowodnienia, że doszło do naruszeń. Nie ma ustalonej formy, w której należy to zrobić. Warto mieć jednak twarde dowody wystąpienia takich zachowań.
Staffing można udowodnić m.in. na podstawie wiadomości mailowych czy tekstowych, ale również np. na podstawie zeznań pozostałych pracowników. Bardzo często współpracownicy widzą, że naruszenia mają miejsce chociażby w czasie zespołowych spotkań.
Kary za staffing w pracy
Tak jak zostało wcześniej wspomniane, staffing nie jest uregulowany w kodeksie pracy, dlatego nie istnieją konkretne kary za takie naruszenie. Uporczywe i długotrwałe nękanie, poniżanie w pracy czy sytuacje, w których pracownik buntuje innych pracowników przeciwko szefowi, mogą być jednak kwalifikowane jako ciężkie złamanie obowiązków pracowniczych. Stosunek pracy opiera się w końcu na podporządkowaniu pracodawcy, a zasady współpracy w firmie regulują m.in. regulaminy pracy, porozumienia czy układy zbiorowe.
Jeżeli kierownik jest w stanie udowodnić staffing, może m.in. przyznać pracownikowi upomnienie czy naganę, a w najpoważniejszych przypadkach wypowiedzieć umowę o pracę, wskazując przyczyny decyzji zgodne z kodeksem pracy, a nawet rozwiązać umowę bez wypowiedzenia wskazując na rażące naruszenie obowiązków pracowniczych.
Staffing to negatywne zjawisko, które nie tylko źle wpływa na atmosferę w pracy, ale również może wywoływać negatywne konsekwencje po stronie ofiary. Mimo że cały czas brakuje regulacji w tym zakresie w kodeksie pracy, kadra zarządzająca nie musi pozostawać bierna, gdy do niego dojdzie. Warto zapobiegać staffingowi poprzez tworzenie dobrej atmosfery w zespole i wszechstronne dbanie o pracowników.
