Podstawa prawna badań lekarskich do pracy
Podstawę prawną dotyczącą skierowania na badania lekarskie stanowi art. 229 Kodeksie pracy.
Skierowanie na badania lekarskie – wzór
Skierowanie to dwustronicowy dokument, w którym na pierwszej stronie widnieją luki, które trzeba wypełnić – dane osobowe, informację o miejscu zatrudnienia, określenie stanowiska, opis warunków pracy, miejsce na podpis, miejscowość oraz datę, a także oznaczenie pracodawcy. Na drugiej stronie jest objaśnienie punktów, które na stronie wcześniejszej były oznaczone przypisami / gwiazdkami.
Jak wypełnić skierowanie na badania lekarskie?
Za wypełnienie skierowania na badanie lekarskie odpowiada pracodawca. Na początku trzeba zaznaczyć rodzaj badań – czy są wstępne, okresowe czy kontrolne. Firma podaje miejsce pracy, stanowisko, dane osobowe pracownika (imię i nazwisko, PESEL, miejsce zamieszkania). Opisuje w skrócie rodzaj pracy, czyli podstawowe czynności, sposób i czas ich wykonywania.
Poniżej jest do wypełnienia opis warunków pracy. Tak, jak jest napisane na skierowaniu, uzupełniając tę rubrykę, pracodawca powinien uwzględnić informacje o występowaniu na stanowisku pracy czynników niebezpiecznych, szkodliwych dla zdrowia lub czynników uciążliwych i innych wynikających ze sposobu wykonywania pracy. Dodatkowo, jeśli czynniki niebezpieczne występują, trzeba podać wielkości narażenia oraz aktualne wyniki badań i pomiarów czynników szkodliwych dla zdrowia, wykonanych na tym stanowisku.
Jest pięć rodzajów zagrożeń – do każdego można należy wpisać nazwę czynnika, o ile takie występują podczas pracy:
- czynniki fizyczne,
- pyły,
- czynniki chemiczne,
- czynniki biologiczne,
- inne czynniki, w tym niebezpieczne.
Kto ma obowiązek wystawić skierowanie na badanie do pracy?
Obowiązek wystawienia skierowania na badanie lekarskie leży po stronie pracodawcy – to on ma przygotować dla pracownika dwa egzemplarze.
W ilu egzemplarzach wydawane jest skierowanie i orzeczenie?
Skierowanie na badania lekarskie jest wydawane w dwóch egzemplarzach, z których jeden otrzymuje osoba kierowana na badania. Podobnie jest z orzeczeniem lekarskim.
Rodzaje badań lekarskich do pracy
Wstępne
Dotyczą pracowników, którzy dołączyli właśnie do firmy oraz młodocianych przenoszonych na inne stanowiska pracy i innych pracowników przenoszonych na stanowiska pracy, na których występują czynniki szkodliwe dla zdrowia lub warunki uciążliwe.
Kto może być zwolniony z obowiązku wstępnych badań lekarskich?
- Ci, którzy w ciągu 30 dni po rozwiązaniu lub wygaśnięciu poprzedniego stosunku pracy z tym pracodawcą przyjmowani są do pracy u tego samego pracodawcy na to samo stanowisko lub na inne, ale o takich samych warunkach pracy.
- Ci, którzy przyszli od innego pracodawcy na dane stanowisko w ciągu 30 dni po rozwiązaniu lub wygaśnięciu poprzedniego stosunku pracy, ale posiadają aktualne orzeczenie lekarskie stwierdzające brak przeciwwskazań do pracy i pracodawca ten stwierdzi, że warunki te odpowiadają warunkom występującym na danym stanowisku pracy, z wyłączeniem osób przyjmowanych do wykonywania prac szczególnie niebezpiecznych.
Okresowe
Odbywają się podczas pracy i są w pełni opłacane przez pracodawcę. Są po to, aby sprawdzić, czy dany pracownik nadal jest w pełni zdrowy i spełnia warunki, aby pracować na danym stanowisku.
Częstotliwość wykonywania badań okresowych
Wszystko zależy od specyfiki pracy i czynników, które wpływają na wykonywanie obowiązków przez pracownika podczas pracy. Artykuł 229 Kodeksu pracy nie podaje jednak konkretnych okresów – inaczej wygląda sytuacja np. z pracownikami biurowymi, a jeszcze inaczej, gdy pracownicy narażeni są na wdychanie szkodliwych oparów i pyłów.
Kontrolne
Przechodzą je pracownicy, którzy nie byli zdolni do pracy dłużej niż 30 dni. Jak wynika z Kodeksu pracy, badania kontrolne – podobnie jak badania okresowe – wykonuje się w miarę możliwości w godzinach pracy, a koszty leżą po stronie pracodawcy.
Końcowe
Pracodawca zatrudniający pracowników w warunkach narażenia na działanie substancji i czynników rakotwórczych lub pyłów zwłókniających jest zobowiązany zapewnić tym pracownikom okresowe badania lekarskie także po zaprzestaniu pracy w kontakcie z tymi substancjami, czynnikami lub pyłami, a także po rozwiązaniu stosunku pracy, jeżeli zainteresowana osoba zgłosi wniosek o objęcie takimi badaniami.
Jakie badania wykonuje się w ramach badań medycyny pracy?
Na co powinniśmy się przygotować podczas pójścia na badania medycyny pracy? Czy mamy się czego obawiać? Absolutnie nie, zawsze warto badać się regularnie.
Standardowy zestaw
Przed przyjściem na badania trzeba być wypoczętym oraz na czczo. W placówce czeka na nas pobieranie krwi, pomiar ciśnienia krwi, badania osłuchowe, wizyta u pielęgniarki medycyny pracy oraz lekarza medycyny pracy. Z pracownikiem zostanie również przeprowadzony wywiad.
Zestaw przy pracy wykonywanej z czynnikami szkodliwymi
Pracownik nie musi przychodzić z żadnymi wynikami badań. Jeśli jednak na skierowaniu są informacje o czynnikach szkodliwych, lekarz medycyny pracy może oprócz podstawowego zestawu badań skierować pracownika na badania okulistyczne, laryngologiczne czy psychotechniczne (np. w przypadku kierowców, operatorów maszyn). W przypadku pracowników biurowych, którzy spędzają czas przed komputerem, wysyłani są oni najczęściej na badanie wzroku.
Ile jest ważne skierowanie na badania medycyny pracy?
Przepisy prawne nie regulują terminowości skierowania na badanie. Warto jednak pamiętać, że pracodawca nie może dopuścić do pracy pracownika bez aktualnego orzeczenia lekarskiego.
Same badania medycyny pracy przebiegają zwykle bardzo szybko, ważna jest jednak frekwencja w placówce, od której uzależniony jest czas oczekiwania na wizytę w kilku punktach w placówce – pokoju zabiegowym, pokoju pielęgniarki lub lekarza medycyny pracy. Warto przed przyjściem na badania przeczytać najważniejsze informacje, aby być lepiej przygotowanym. Najczęściej wizyty u pielęgniarki oraz lekarza medycyny pracy odbywają się na samym końcu – najpierw wykonuje się np. pobieranie krwi lub – jeśli są potrzebne – badania okulistyczne.
Nie zwlekajmy z badaniami lekarskimi. Jeśli pracodawca wystawił nam skierowanie i dostajemy informację, że rozpoczniemy pracę od 1 dnia kolejnego miesiąca, wykonajmy badanie przed tym terminem.
