Jak przygotować się do rozmowy kwalifikacyjnej?
Można skoczyć na główkę i potraktować taką rozmowę jak występ rapera na freestyle’u, ale nie jest to rekomendowane podejście. Bycie zbyt luzackim, jak i zbyt sztywnym, nie robi dobrego wrażenia, dlatego dobre przygotowanie to podstawa. Oto kilka zasad, które pomogą Ci poczuć się pewnie i dobrze wypaść na rozmowie kwalifikacyjnej:
Zastanów się, ile chcesz zarabiać
Kwestia, która bywa zapalna i czasem budzi niepokój. Warto przełamać tabu dotyczące finansów już w swojej głowie. Oceń jasno pole Twoich kompetencji, doświadczenie zawodowe i oczekiwania. Sprawdzenie podobnych ofert na to samo stanowisko z innych firm w branży to prosty sposób na zorientowanie się, jaka kwota jest odpowiednia. Nie zaszkodzi także rekonesans wśród osób praktykujących ten sam zawód: możesz sprawdzić ich posty na LinkedIn lub zadać pytanie w jednej z grup facebookowych.
Przygotuj pytania do rekrutera
Często myślimy o rozmowach kwalifikacyjnych jak o odpytywaniu pod tablicą. Stresujemy się i uczymy na pamięć odpowiedzi na potencjalne pytania. Dobra rozmowa kwalifikacyjna powinna umożliwiać obustronną komunikację. Możesz pomyśleć o niej jak o propozycjach wymiany usług: rekruter oferuje Ci zapłatę za pracę i możliwość rozwoju zawodowego, a Ty oferujesz firmie swoje umiejętności i kompetencje. Masz prawo pytać o kwestie, które Cię nurtują – pokazujesz potencjalnemu pracodawcy swoje ambicje. Pytaj o konkrety dotyczące stanowiska, o możliwości rozwoju zawodowego i pokaż żywe zainteresowanie przyszłą pracą.
Zadbaj o odpowiedni ubiór i mowę ciała
Twój strój powinien być czysty i schludny. Dress code dopasuj do rodzaju firmy: na rozmowę o pracę w obsłudze klienta banku dobrze ubrać się w odpowiedni strój z koszulą, lecz do małej agencji reklamowej nie musisz iść pod krawatem. Warto sprawdzić profile firmy w mediach społecznościowych. Być może pokażą jej życie od środka, co pozwoli sprawdzić, jak zwykle ubierają się pracownicy. Zalecenia dotyczące mowy ciała są uniwersalne: ramiona powinny być rozluźnione, nie powinniśmy się garbić, warto siedzieć prosto i powstrzymać się od nerwowego szczypania rąk.
Nie spóźnij się
Spóźnianie się jest odbierane jako wyraz braku szacunku. Zdarzają się wypadki losowe, przez które nie możemy dotrzeć na czas – wtedy warto jednak szybko skontaktować się z rekruterami i poinformować o zaistniałej sytuacji. Przychodzenie na rozmowę z dużym spóźnieniem bez przeprosin zostanie odebrane negatywnie.
Dlaczego tak ważna jest wiedza o firmie, do której aplikujesz?
Rekruter nie zawsze zada Ci wprost pytanie o działalność firmy. Nawet jeśli tak się nie stanie, możesz wpleść tę wiedzę w odpowiedzi na inne pytania.
Odpowiadając na pytanie o swoje perspektywy na kilka najbliższych lat, możesz odnieść się do projektów i działań realizowanych przez firmę jak do benchmarków Twojego rozwoju. Wykażesz inicjatywę, ale bez zbędnej nadgorliwości – ona także jest oceniania negatywnie.
Pytania na rozmowie rekrutacyjnej – jakie na pewno usłyszysz?
Warto przygotować się na pytania otwarte, które mają na celu poznanie Twoich zamiarów, motywacji i doświadczenia:
- Jakie są Twoje najmocniejsze strony?
- Dlaczego właśnie one są największymi atutami?
- Jak opiszesz swoje kompetencje?
- W jaki sposób te kompetencje mogą sprawdzić się w naszej firmie?
- Jak widzisz swoją ścieżkę rozwoju w najbliższych latach?
- Dlaczego chcesz aplikować właśnie na to stanowisko?
Pomagają zbadać elastyczne myślenie, czyli kompetencje miękkie. To zdolność dopasowywania się do zmian czy myślenie kreatywne. Według Wonderlic aż 93% rekruterów deklaruje, że umiejętności miękkie są niezbędne lub bardzo ważne.
Rekruterzy zadają też konkretne pytania, np. z prośbą o opisanie obowiązków na poprzednich stanowiskach. Osoba prowadząca rozmowę może znać Twoją aktywność zawodową z mediów społecznościowych. Czy wiesz, że według raportu Jobvite Recruiter Nation Report 87% rekruterów deklarowało sprawdzanie profili kandydatów na LinkedIn?
Jak przebiega rozmowa kwalifikacyjna?
Odpowiedź zależy od tego, jaka będzie forma rozmowy. Rozmowa kwalifikacyjna online i na żywo pozwala rekruterom na czytanie mowy ciała. Obydwie strony widzą też, kiedy jedna z nich korzysta z CV. Te czynniki pozwalają zinterpretować zachowanie kandydata nie tylko na podstawie tego, co mówi.
Rozmowy kwalifikacyjne prowadzone przez telefon są pozbawione tych elementów – nie zdziw się, gdy rekruter zada więcej szczegółowych pytań o karierę.
Po przywitaniu się rekruterzy zaproponują wodę lub inne napoje, a po krótkim small talku przejdziecie do głównej części rozmowy. Spotkanie najczęściej kończy się pytaniem o kwestie finansowe i formalności dotyczące rodzaju umowy czy długości ewentualnego okresu próbnego. Na końcu pada prośba o Twoje pytania – wykorzystaj tę okazję, by poznać lepiej zasady panujące w formie, np. te dotyczące home office, liczby dni urlopowych na kontrakcie B2B czy narzędzi wykorzystywanych w codziennej pracy. Rozmowa kwalifikacyjna jest transakcją dla obydwu stron, a jasne warunki ułatwią dalszą współpracę.
Ile trwa rozmowa kwalifikacyjna?
Według danych Indeed przeciętna rozmowa o pracę trwa od 45 do 90 minut. Dużo zależy od tego, w jakiej branży i na jakie stanowisko aplikujesz. Rozmowa o pracę studentki na stanowisko kelnerki może być krótsza, gdyż kandydatka nie ma dużego doświadczenia, a umiejętności zostaną zweryfikowane w pierwszych dniach praktyki. Z kolei osoba aplikująca na stanowisko pracy biurowej, która ma na koncie staż w kilku firmach, a także liczne kompetencje, kursy i doświadczenie, może być poproszona o dłuższe spotkanie.
Czego się spodziewać na rozmowie o pracę? Testy, sprawdzenie referencji
Jeśli dostarczysz referencje, rekruterzy będą chcieli o nich porozmawiać. Próbują lepiej Cię poznać i ułatwić proces rekrutacji. Dlatego mogą zaproponować testy psychologiczne, kompetencji czy osobowości. Istnieją też testy aparaturowe, które muszą przejść np. kierowcy samochodów ciężarowych. Testy psychologiczne w kontekście wytrzymałości i odporności na stres będą przeprowadzane w rekrutacji do organów państwowych takich jak policja.
Jak dobrze wypaść na rozmowie o pracę?
Jak Cię widzą, tak Cię piszą! Spóźnienie czy niechlujny ubiór to gwarancja złego wrażenia. Warto unikać nadmiernego spoufalania się (nie przechodzimy z rekruterami na Ty, jeśli tego nie proponują), ale obojętność również może być źle oceniona.
Zapanuj nad stresem
Pocące się dłonie, głośne stukanie nogą – to oznaki zdenerwowania. W nadmiernym stresie myślimy mniej kreatywnie i popełniamy błędy, które mogą pogorszyć szanse na dostanie pracy. Czy umiesz panować nad stresem? Pomocne będą techniki oddychania lub słuchanie uspokajającej muzyki przed rozmową.
Bądź pewny siebie, ale nie zarozumiały
Nie myl pewności siebie z zarozumiałością. Nie tylko wyjdziesz na chwalipiętę z wielkim ego, ale również zakomunikujesz rekruterom, że trudno się z Tobą współpracuje i masz niskie kompetencje w zakresie interakcji międzyludzkich. Oznacza to również, że prawdopodobnie przeceniasz swoje umiejętności, a to może zaowocować źle wykonywanymi obowiązkami.
Panuj nad mową ciała
Twoja mowa ciała może wysłać rekruterom komunikat zanim zdążysz powiedzieć pierwsze słowa. Jak siedzieć na rozmowie kwalifikacyjnej? Skrępowana, zgarbiona postawa siedząca sprawia, że zamykasz się na otwartą komunikację z drugim człowiekiem. Z kolei luzacka postawa z szeroko otwartymi nogami stworzy Twój obraz jako osoby nieszanującej powagi sytuacji.
Postępuj według zasad savoir-vivre’u
Dobre maniery nigdy nie zaszkodzą. O wielu z nich zapominamy w stresie czy pośpiechu, a tak drobne elementy jak podstawowy small talk mogą zrobić bardzo dobre wrażenie. Przywitaj się z rekruterami, a jeśli zapytają, czy wszystko w porządku, potwierdź i odwdzięcz się grzecznościowym pytaniem.
Słuchaj aktywnie
Rozmowa o pracę nie jest najlepszym momentem na siedzenie z głową w chmurach. Możesz pokazać proaktywną postawę, zadając rekruterom dodatkowe pytania na rozmowie kwalifikacyjnej i potakując w odpowiednich momentach.
Nie kłam
Z pewnością znasz powiedzenie: „Kłamstwo ma krótkie nogi”. Czasem chęć sprzedania się jako atrakcyjnego kandydata sprawia, że kłamiemy. Rekruter pyta o umiejętność, której nie posiadamy, a u kandydatki pojawia się myśl: „Doszkolę się jeszcze, zanim zacznę tu pracę!”. Niestety, pierwsza kraksa nastąpi, kiedy już na początku będziesz musiała wykorzystać kompetencje w praktyce.
5 najczęściej popełnianych błędów na rozmowie o pracę
Czego definitywnie nie robić na rozmowie o pracę?
- Negatywne mówienie o poprzednich pracodawcach – to sugeruje, że możesz obgadywać również firmę rekruterów. Rozmowa o pracę nie jest dobrym momentem na żalenie się.
- Przyjście na rozmowę bez przygotowania – zero wiedzy o firmie, brak rozeznania w charakterystyce stanowiska – wszystko to stawia Cię w złym świetle i pokazuje brak zaangażowania.
- Mówienie za mało lub za dużo – przerywanie rekruterom pokazuje, że nie potrafisz słuchać, z kolei mówienie za mało pokazuje, że masz problem z podejmowaniem inicjatywy.
- Kłamanie – jedna z najgorszych rzeczy, jaką możesz zrobić na rozmowie o pracę. Więcej o kłamaniu na rozmowach kwalifikacyjnych dowiesz się z sekcji „Jak dobrze wypaść na rozmowie o pracę?”.
- Korzystanie z telefonu – scrollowanie Instagrama czy odbieranie telefonu w trakcie rozmowy to całkowity brak szacunku dla osób rekrutujących.
Jak wygląda przykładowa rozmowa kwalifikacyjna?
Standardowa rozmowa trwa około 45 do 90 minut:
- Przywitanie – choć trwa krótko, to właśnie wtedy nadarza się okazja na odbycie small talku i zrobienie dobrego wrażenia.
- Odpowiadanie na pytania – właściwa część rozmowy. Rekruterzy mogą poprosić Cię o opisanie swojego doświadczenia lub obowiązków z poprzedniego stanowiska.
- Czas na Twoje pytania – na tym etapie możesz wykazać się inicjatywą i poprosić o szczegóły dotyczące wynagrodzenia, ścieżki kariery czy umowy.
- Pożegnanie – podobnie jak przywitanie, ten krótki etap może sprawiać wrażenie banalnego. Jednak entuzjastyczne – lecz takie, które nie jest nadgorliwe – pożegnanie może pozostawić dobre wrażenie.
Jak zachować się po rozmowie rekrutacyjnej?
Podstawowa zasada to dobre maniery. Możesz wysłać rekruterom wiadomość z prostym podziękowaniem za odbytą rozmowę. Nie pisz jednak dziękczynnych esejów – to stworzy wrażenie nadgorliwości.
Jak widzisz, przed odbyciem rozmowy kwalifikacyjnej trzeba uwzględnić wiele aspektów. Niech to nie sprawia, że temat Cię przytłoczy – wiedza ubezpiecza przed błędem lub faux pas. Nie zrażaj się, myśl pozytywnie i aplikuj do skutku.
