Przeniesienie pracownika na inne stanowisko - czy jest możliwe?
W pierwszej kolejności warto zaznaczyć, że sama zmiana nazwy stanowiska pracy, która nie wiąże się ze zmianą jej warunków, jest dozwolona i nie wymaga zachowania szczególnej procedury. Chodzi o drobne modyfikacje, takie jak np. zmiana nazwy z „koordynator projektu” na „menedżer projektu” dokonywane z przyczyn wewnętrznych i pozostające bez znaczenia dla pracownika. W takim wypadku wystarczy poinformować podwładnego o modyfikacji.
Sytuacja wygląda jednak całkowicie inaczej w sytuacji, gdy zmiana nazwy stanowiska wiąże się ze zmianą prestiżu (np. z „kierownik projektu” na „asystent kierownika”) lub warunków zatrudnienia. Istotną zmianą stosunku pracy będzie więc też zmiana umowy związana z awansem, gdy w grę wchodzi przeniesienie na wyższe stanowisko w hierarchii pracowniczej czy podwyższenie wynagrodzenia.
W takim wypadku trzeba uzgodnić zmianę z pracownikiem i zawrzeć porozumienie zmieniające. Większych problemów z dobrowolnym podpisaniem aneksu nie będzie w przypadku awansu. Całkiem inna sytuacja ma miejsce, gdy warunki pracy mają się pogorszyć. Jeśli podwładny nie wyrazi zgody na modyfikację, konieczne będzie wypowiedzenie zmieniające.
Czy pracownik może odmówić zmiany stanowiska pracy?
Pracownik nie musi wyrażać zgody na zmianę stanowiska pracy. Nikt nie może go zmusić do podpisania porozumienia zmieniającego, a jeśli otrzyma wypowiedzenie zmieniające, ma prawo do złożenia sprzeciwu.
Czas na takie działanie zależy od stażu pracy i wynosi połowę okresu wypowiedzenia, które wynosi:
- 14 dni – w razie zatrudnienia krótszego niż pół roku;
- miesiąc – jeżeli pracownik był zatrudniony przez okres co najmniej pół roku, ale mniej niż 3 lata;
- 3 miesiące – gdy pracownik był zatrudniony co najmniej 3 lata.
Czy można przenieść pracownika na inne stanowisko bez jego zgody?
Co do zasady pracodawca nie może przenieść pracownika na inne stanowisko, jeżeli działałoby to na jego szkodę – np. poprzez obniżenie wynagrodzenia czy statusu zawodowego bez uzasadnienia. W takiej sytuacji zatrudniony może złożyć wspomniany już sprzeciw od wypowiedzenia zmieniającego i bronić swoich praw.
Wyjątek został wprowadzony przez art. 42 § 4 kodeksu pracy. Zgodnie z jego brzmieniem wypowiedzenie dotychczasowych warunków pracy lub płacy nie jest wymagane w razie powierzenia pracownikowi – w sytuacji, gdy można mówić o uzasadnionych potrzebach pracodawcy – innej pracy niż określona w umowie o pracę na okres nieprzekraczający 3 miesięcy w roku kalendarzowym. Warunek jest taki, że zmiana nie może powodować obniżenia wynagrodzenia i musi odpowiadać kwalifikacjom pracownika.
Inne regulacje dotyczą przeniesienia pracownika do odpowiedniej pracy. Chodzi o konkretne sytuacje związane np. ze stanem zdrowia pracownika. Dla przykładu zgodnie z art. 231 kodeksu pracy pracodawca, na podstawie orzeczenia lekarskiego, przenosi do odpowiedniej pracy pracownika, który stał się niezdolny do wykonywania dotychczasowej pracy wskutek wypadku przy pracy lub choroby zawodowej i nie został uznany za niezdolnego do pracy.
Przeniesienie pracownika na inne stanowisko - jakie wymagania należy spełnić?
Na tej podstawie widać, że przeniesienie pracownika na inne stanowisko wymaga w szczególności wystąpienia szczególnych okoliczności po stronie pracodawcy, musi odpowiadać kwalifikacjom pracownika i jest możliwe tylko przez określony czas.
Orzecznictwo sądów rozstrzyga, że jako szczególne okoliczności trzeba rozumieć czynniki wpływające na działanie całego zakładu pracy, a nie jedynie jednostki organizacyjnej, w której jest zatrudniona dana osoba. Pod pojęciem kwalifikacji kryje się z kolei zarówno formalne wykształcenie, jak i doświadczenie zawodowe czy umiejętności, a nawet psychiczne predyspozycje to wykonywania określonej pracy. Jeśli warunki nie zostaną spełnione, odmowa wykonania pracy nie stanowi podstawy do wypowiedzenia umowy o pracę.
Zmiana stanowiska pracy - porozumienie zmieniające a wypowiedzenie zmieniające
Porozumienie zmieniające to w praktyce najprostszy sposób zmiany stanowiska pracy. Ma miejsce, gdy strony stosunku pracy dochodzą do porozumienia w tym przedmiocie i zawierają aneks do umowy. To sytuacja często spotykana w przypadku awansu, podwyżki czy zwiększenia innych benefitów.
Inne zmiany stanowiska pracy wymagają wypowiedzenia zmieniającego. To wypowiedzenie dotychczasowych warunków umowy o pracę. Trzeba w nim zaznaczyć, że do momentu upływu połowy okresu wypowiedzenia pracownik może złożyć odwołanie od wypowiedzenia. Jeśli podejmie taką decyzję, jego umowa o pracę rozwiąże się z chwilą upływu okresu wypowiedzenia, chyba że wypowiedzenie będzie nieuzasadnione.
Jeżeli pracownik przed upływem połowy okresu wypowiedzenia nie złoży oświadczenia o odmowie przyjęcia zaproponowanych warunków, przyjmuje się, że wyraził na nie zgodę. Warto podkreślić, że pismo pracodawcy wypowiadające warunki pracy lub płacy powinno zawierać pouczenie w tej sprawie. Jeśli go zabraknie, pracownik ma czas do końca okresu wypowiedzenia na złożenie oświadczenia o odmowie przyjęcia zaproponowanych warunków.
Wypowiedzenie zmieniające – analogicznie jak wypowiedzenie umowy o pracę – musi być skonsultowane ze związkami zawodowymi, o ile z pracownikiem została zawarta umowa o pracę na czas nieokreślony. Związek ma 5 dni na zajęcie stanowiska.
Zmiana stanowiska pracy na wniosek pracownika
Czasami zdarza się, że zmiana stanowiska pracy jest dokonywana na wniosek pracownika. Dzieje się tak w sytuacji, gdy podwładny uważa, że jego kwalifikacje i umiejętności oraz wykonywane zadania uzasadniają taką zmianę. W tej sytuacji warto zwrócić się z prośbą bezpośrednio do pracodawcy. Wniosek nie jest wiążący, ale może przynieść zamierzony efekt, jeśli zostanie odpowiednio uargumentowany.
Jak uzasadnić chęć zmiany stanowiska?
W uzasadnieniu wniosku o zmianę stanowiska warto wymienić silne argumenty. Nie ograniczaj się tylko do ogólnych twierdzeń, ale wskazuj konkretne przykłady z pracy, które uzasadniają Twoje twierdzenia. Lepiej nie odwoływać się z kolei do sytuacji innych pracowników. Zamiast tego wymień, jak zmienił się w ostatnim czasie zakres Twoich obowiązków, na ile podniosły się kwalifikacje i w jakich obszarach zdobyłeś doświadczenie. Przedstaw przykłady, jak przekłada się to na Twoją codzienną pracę.
Prosta zmiana nazwy stanowiska pracy, która nie wiąże się ze zmianą warunków pracy, jest dopuszczalna. Jeśli jednak w grę wchodzi czasowe przeniesienie na inne stanowisko pracy albo zmiana stanowiska pracy, pracodawca musi przestrzegać reguł określonych w kodeksie pracy. Pamiętaj o swoich prawach i w razie ich łamania podejmuj zdecydowane działania. Warto wiedzieć, że zmiana stanowiska pracy może też być dokonana na wniosek pracownika.
