Ppoż – co to jest? Przepisy przeciwpożarowe, szkolenia i kursy

Co to jest ppoż.?

Ppoż. to skrót oznaczający przepisy przeciwpożarowe. Sposoby i warunki ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych oraz terenów reguluje ustawa z 24 sierpnia 1991 r. o ochronie przeciwpożarowej, a także akty wykonawcze do ustawy, czyli rozporządzenia wydane przez poszczególne ministerstwa.

Przepisy przeciwpożarowe określają szereg zadań i czynności mających na celu ochronę życia, zdrowia, mienia i środowiska przed pożarem, klęską żywiołową lub innym miejscowym zagrożeniem. Ochrona polega na:

• zapobieganiu powstawania i rozprzestrzeniania się danego zagrożenia;
• zapewnianiu sił i środków do zwalczania istniejącego niebezpieczeństwa;
• prowadzeniu działań ratowniczych przez jednostki ochrony przeciwpożarowej.

Oznacza to, że ppoż. odnoszą się nie tylko do gaszenia pożarów, ale i do zabezpieczeń przed skutkami pożarów, klęsk żywiołowych czy wybuchów. Co więcej, określają one także m.in. obowiązki właścicieli oraz zarządców nieruchomości względem zapewnienia bezpieczeństwa pożarowego.

Przepisy stanowią, że każda osoba fizyczna, osoba prawna, organizacja lub instytucja korzystająca ze środowiska, budynku, obiektu lub terenu ma obowiązek zabezpieczyć je przed ryzykiem pożarowym, lub innym miejscowym zagrożeniem. Co więcej, za naruszenie przepisów przeciwpożarowych, odpowiada właściciel, zarządca lub użytkownik budynku, obiektu lub terenu.

Ochrona przeciwpożarowa – obowiązki pracodawcy

Obowiązki pracodawcy w zakresie ochrony przeciwpożarowej reguluje kodeks pracy, ustawa o ochronie przeciwpożarowej i rozporządzenia.

Zgodnie z nimi pracodawca jest odpowiedzialny za zapewnienie bezpieczeństwa przeciwpożarowego w miejscu pracy poprzez:

• przestrzeganie przepisów BHP i ppoż.;
• wyposażenie zakładu pracy w urządzenia przeciwpożarowe, np. systemy alarmowe, gaśnice, hydranty, czujniki dymu;
• regularną konserwację i naprawę powyższych systemów i urządzeń;
• zaplanowanie drogi ewakuacji, instrukcji postępowania i działań ratowniczych;
• zapewnienie dostępu do środków pierwszej pomocy i środków gaśniczych;
• organizowanie wstępnych i okresowych szkoleń dla pracowników;
• ustalenie występujących zagrożeń przeciwpożarowych w zakładzie pracy i na danych stanowiskach oraz powiadomienie o nich pracowników;
• wyznaczenie osób odpowiedzialnych za zwalczanie ewentualnego pożaru, przeprowadzenie ewakuacji oraz udzielania pierwszej pomocy.

Co więcej, zgodnie z rozporządzeniem właściciel lub zarządca obiektu dla ponad 50 stałych użytkowników, ma obowiązek przeprowadzać praktyczne sprawdzenie organizacji oraz warunków ewakuacji z całego obiektu co najmniej raz na 2 lata.

Najczęściej polega ono na tym, że w zakładzie pracy uruchamiany jest alarm ppoż, a pracownicy wyznaczeni do przeprowadzenia ewakuacji, kierują do wyjść ewakuacyjnych i punktów zbiórki pozostałych. Próbna ewakuacja ma na celu sprawdzenie, czy wszyscy znają zasady bezpieczeństwa i potrafią je wykorzystać w praktyce.

Warto pamiętać, że nie tylko pracodawca ma obowiązki ppoż., ale i pracownicy. Są oni zobligowani do:

• przestrzegania przepisów i zasad BHP panujących w zakładzie;
• uczestnictwa w szkoleniach ppoż.;
• zgłaszania wszelkich nieprawidłowości stwarzających ryzyko pożarowe;
• przestrzegania procedur ewakuacyjnych i instrukcji postępowania;
• dbanie o porządek i czystość na stanowisku pracy, co zmniejsza ryzyko powstania zagrożenia pożarowego.

Szkolenia ppoż

Zaznajomienie pracownika z przepisami ppoż. jest obowiązkowym elementem szkolenia BHP w każdym zakładzie pracy. Przeprowadzają je inspektorzy lub specjaliści ochrony przeciwpożarowej posiadający odpowiednie uprawnienia i kwalifikacje. Celem szkoleń jest nie tylko ochrona życia i zdrowia pracowników oraz minimalizowanie strat materialnych, ale i podnoszenie świadomości zatrudnionych na temat zagrożeń, a także odpowiedzialnego zachowania w miejscu pracy i poza nim.

Szkolenie ppoż. dla pracowników rozpoczynających pracę

Każdy pracownik, zanim zostanie dopuszczony do stanowiska pracy, musi ukończyć szkolenie BHP w tym, szkolenie w zakresie ochrony przeciwpożarowej. Pracownicy w jego trakcie poznają podstawowe zasady ppoż. oraz dowiadują się, jak postąpić w razie pożaru, czyli:

• gdzie są wszystkie drogi ewakuacyjne i wyjścia;
• gdzie jest miejsce zbiórki;
• jak zachować się w trakcie pożaru;
• jak brzmi alarm ppoż. i co zrobić po jego usłyszeniu;
• kto jest odpowiedzialny za ochronę przeciwpożarową w zakładzie pracy.

Podstawowe szkolenie ppoż.

Podstawowy kurs ppoż. jest zbliżony do wstępnego, jednak obejmuje szerszy zakres wiedzy. Oczywiście są w nim poruszane takie zagadnienia, jak: prawidłowe korzystanie z dostępnych dróg ewakuacyjnych oraz rozmieszczenie wyjść ewakuacyjnych i miejsc zbiórek.

Ponadto pracownicy dowiadują się na nim:

• jakie są czynniki ryzyka w danym zakładzie pracy i na ich stanowisku;
• w jakich sytuacjach może dojść do zaprószenia ognia i jakie są sposoby rozprzestrzeniania się pożarów;
• jak zapobiegać powstawaniu i rozprzestrzenianiu się ognia, w tym jakich środków gaśniczych należy użyć do ugaszenia konkretnego typu pożaru;
• gdzie znajdują się zabezpieczenia przeciwpożarowe w miejscu pracy: wyłączniki przeciwpożarowe, urządzenia sygnalizacyjno – alarmowe, gaśnice i in.;
• w jaki sposób reagować na pojawienie się pożaru;
• jak bezpiecznie obsługiwać sprzęt przeciwpożarowy np. gaśnice.

Specjalistyczne szkolenie ppoż.

Specjalistyczne szkolenie w zakresie ochrony przeciwpożarowej jest skierowane do pracowników, którzy mogą mieć styczność z materiałami łatwopalnymi, oraz pracodawców i pracowników odpowiedzialnych za zabezpieczenie budynku lub późniejsze realizowanie szkoleń innych zatrudnionych osób.

Szkolenie przeciwpożarowe obejmuje wszystkie zagadnienia zawarte w podstawowym kursie, ale poszerzone o informacje dotyczące ryzyka związanego z materiałami łatwopalnymi, zarządzania ewakuacją oraz udzielania pierwszej pomocy poszkodowanym.

Specjalistyczny kurs ppoż. może składać się z dwóch części: teoretycznej, na której instruktorzy dzielą się wiedzą dotyczącą bezpieczeństwa oraz praktycznej, czyli ćwiczeń, podczas których kursanci demonstrują działania, jakie należy podjąć w chwili zagrożenia pożarowego.