Pierwsza rozmowa o pracę – czym się charakteryzuje?
Pierwsza rozmowa kwalifikacyjna ma na celu poznanie kandydata, ocenę czy pasuje na dane stanowisko pracy oraz przedstawieniu mu ewentualnych warunków zatrudnienia. Ponieważ kandydat zwykle ma niewielkie lub żadne doświadczenie zawodowe, to pytania na rozmowie o pracę najczęściej bazują na sprawdzeniu jego wiedzy teoretycznej kompetencji miękkich i motywacji.
Spotkanie rekrutacyjne w sprawie pierwszej pracy może też obejmować wykonanie zadania rekrutacyjnego, rozmowę w wymaganym języku obcym oraz wykonanie testów wiedzy, kompetencji i osobowości.
Jak dobrze wypaść na rozmowie o pracę?
Pierwsza rozmowa kwalifikacyjna budzi silne emocje i wyzwala stres. Oto kilka porad, jak zachowywać się na pierwszej rozmowie o pracę, aby pokazać się z jak najlepszej strony.
- Nie spóźniaj się – spóźnienia są oznaka braku szacunku, dlatego wyjdź odpowiednio wcześniej z domu, a jak zdarzy się niespodziewany wypadek, zadzwoń do rekrutera, poinformuj o spóźnieniu i przeproś.
- Wejdź na spotkanie pewnym krokiem z uśmiechem. Takie zachowanie zawsze ma pozytywny odbiór.
- W trakcie spotkania staraj się zachować kontakt wzrokowy.
- Wysłuchaj uważnie i odpowiadaj na pytania konkretnie i zwięźle, jednocześnie próbując zachować umiar. Cisza na rozmowie także nie jest pożądana.
- Powstrzymaj nadmierną gestykulację.
- Nie przerywaj rekruterowi jego wypowiedzi.
- Bądź otwarty na pytania i zadania.
Złe wrażenie z pewnością zrobi:
- niewyciszony telefon, który nagle zacznie dzwonić albo wydawać dźwięki powiadomień;
- żucie gumy;
- zabranie ze sobą kawy z kawiarni (na wynos);
- odgłosy burczenia w brzuchu – choć to naturalny proces, to taki odgłos w chwili ciszy stwarza niezręczną sytuację.
Jak przygotować się do rozmowy o pracę?
Przygotowania do pierwszej rozmowy kwalifikacyjnej należy zacząć już po otrzymaniu zaproszenia. Jeśli do tej pory nie zapoznaliśmy się z profilem działalności firmy, do której aplikujemy, warto to teraz nadrobić. Z pewnością taka wiedza spotka się z pozytywnym odbiorem i będzie oznaką zaangażowania i motywacji.
Kolejną kwestią, którą należy wcześniej przemyśleć to odpowiedzi na najpopularniejsze pytania rekruterów i stworzenie listy własnych pytań, np. dlaczego chcemy pracować w tej firmie, i co zyska firma, zatrudniając nas. Pierwsza rozmowa kwalifikacyjna bez doświadczenia, z pewnością będzie ukierunkowana na umiejętności miękkie, więc można przeanalizować swoje mocne i słabe strony oraz przygotować przykłady potwierdzające nasze zdolności.
Następnie warto zastanowić się jakie wynagrodzenie nas satysfakcjonuje i jakich benefitów oczekujemy. Zaczynając karierę, musimy przygotować się do negocjacji. Trzeba też wydrukować CV, list motywacyjny i przygotować inne potrzebne dokumenty.
Dzień przed rozmową warto jeszcze raz przeczytać ogłoszenie o pracę i swoje CV, przygotować teczkę z dokumentami i przyszykować ubranie. Dobrze jest położyć się wcześniej spać a rano zjeść lekki posiłek. Człowiek wypoczęty i wyspany jest bardziej kreatywny i spokojniejszy. A to z pewnością pomoże uzyskać dobre pierwsze wrażenie rekrutera.
W przypadku rozmowy o pracę przez telefon lub komputer w formie wideokonferencji należy wcześniej sprawdzić:
- kwestie techniczne: połączenie z internetem, poziom naładowania baterii, kamerę i mikrofon – jakość dźwięku i obrazu powinna być bardzo dobra, ewentualnie zainstalować niezbędną do spotkania aplikację;
- jak wyglądamy w kadrze: kamera powinna być ustawiona na wysokości wzroku i obejmować twarz i ramiona, w tle nie może być widocznych rozpraszających elementów ani bałaganu w mieszkaniu;
- podczas rozmowy nic nie może zakłócać spokoju, więc warto wyciszyć powiadomienia i połączenia.
Pytania rekrutacyjne na rozmowie o pracę
Standardowe pytania na rozmowie o pracę dotyczą wpisanych w CV umiejętności i wiedzy teoretycznej oraz motywacji do pracy. Rekruter może zapytać np.:
- o podanie konkretnych przepisów prawa lub ostatnich nowelizacji;
- jak radzimy sobie ze stresem;
- jakie są mocne i słabe strony;
- dlaczego chcemy podjąć pracę właśnie w tej konkretnej firmie;
- dlaczego firma powinna właśnie nas zatrudnić;
- co możemy zaoferować firmie;
- jakie mamy zainteresowania;
- dlaczego wybraliśmy dany kierunek studiów lub szkoły.
Ciekawe pytania na rozmowie kwalifikacyjnej zwykle dotyczą zachowań kandydata w określonych sytuacjach, które mogą zdarzyć się także w firmie, np. z jakim najtrudniejszym problemem dana osoba się spotkała i jak sobie z nim poradziła, prośba o opowiedzenie, jak radziła sobie z nieporozumieniami z kolegami, jaką książkę ostatnio czytała lub obejrzała film i co się w niej najbardziej podobało.
Co zabrać na rozmowę o pracę?
Zasadniczo, jeśli na spotkaniu będą potrzebne jakieś dokumenty, to rekruter poinformuje, co wziąć na rozmowę o pracę. W takiej sytuacji należy skompletować wszystkie rzeczy i zabrać je ze sobą. Jeśli zapomnimy o czymś, to niestety nie zrobimy dobrego wrażenia.
Niemniej jednak zawsze warto mieć przy sobie:
- dokument potwierdzający tożsamość np. dowód osobisty: niektóre firmy mogą chcieć sprawdzić, czy faktycznie na rozmowę o pracę stawiła się właściwa osoba;
- CV i list motywacyjny – wprawdzie na spotkaniu rekruter zwykle ma wydrukowane dokumenty dotyczące każdej osoby ubiegającej się o pracę, ale te mogą się przydać w trakcie rozmowy kandydatowi: łatwej będzie uporządkować swoją wypowiedź, spoglądając na CV i nie pominąć żadnego ważnego punktu z zakresu umiejętności czy doświadczenia;
- referencje – pierwsza praca nie musi oznaczać, że kandydat nie ma żadnego doświadczenia, wiele osób odbywa praktyki uczniowskie i studenckie, a niektóre biorą udział w wolontariatach, dlatego, jeśli tylko mamy referencje, warto je zabrać ze sobą;
- certyfikaty potwierdzające kwalifikacje, np. językowe, techniczne, a nawet prawo jazdy;
- notatnik i długopis – stres przed rozmową o pracę i w jej trakcie może spowodować, że nie zapamiętamy wszystkich informacji, stąd warto zabrać ze sobą niewielki notatnik i długopis, aby je zapisać;
- lista pytań do przedstawicieli firmy – zwykle w trakcie spotkania zapominamy, o co chcieliśmy zapytać, aby tego uniknąć – zabieramy listę;
- chusteczki higieniczne – zmiana temperatury np. jeśli w zimie wchodzimy do ciepłego pomieszczenia, może spowodować nagły katar albo kichanie, dlatego zawsze trzeba mieć przy sobie chusteczki, dzięki nim unikniemy nieprzyjemnych sytuacji;
- butelka wody – suche powietrze i udzielenie odpowiedzi na pytania rekrutacyjne mogą sprawić, że zaschnie nam w gardle, wtedy łyk wody, pozwoli wrócić do formy.
Jak się ubrać na rozmowę o pracę?
Rozmowa kwalifikacyjna to spotkanie formalne, dlatego ubiór powinien być dopasowany do stanowiska, na jakie aplikujemy i charakteru firmy. Ma on budzić zaufanie do kandydata, szacunek do rozmówców, zaangażowanie i chęć do pracy, a także podnosić pewność siebie.
Przykładowo na rozmowę o pracę na stanowiska w bankach czy innych instytucjach finansowych włóżmy garsonkę lub garnitur, z kolei, jeśli aplikujemy do firmy artystycznej lub z branży modowej można założyć mniej formalny strój, zgodny z aktualnymi trendami, który pokaże zainteresowanie branżą i odzwierciedla charakter kandydata.
Jednak bez względu na stanowisko i branżę strój musi być skromny i schludny. Jeśli mamy wątpliwości co założyć, to warto wybrać styl smart casual, czyli taki który łączy ze sobą elegancję z luzem.
Wybierając ubiór na spotkanie rekrutacyjne, należy unikać:
- koszulek na ramiączkach i odkrywających brzuch;
- zbyt głębokich dekoltów;
- sukienek i spódniczek mini;
- krótkich spodenek;
- klapek;
- dresów;
- bluz i koszulek z różnymi nadrukami;
- nadmiaru biżuterii.
Właściwy strój to np.:
- długie spodnie, spódnice lub sukienki za kolana (lub delikatnie powyżej);
- golf lub sweter;
- koszula lub bluzka z długimi rękawami (latem może być krótki rękaw albo ¾);
- żakiet lub marynarka;
- buty z zakrytymi piętami i palcami.
Ubrania powinny być w kolorach stonowanych, takich jak biały, czarny, różne odcienie niebieskiego i granatu, odcienie szarości, beże i brązy i dopasowane materiałem do pory roku. Strój można ożywić ciekawą biżuterią lub dodatkami np. paskiem, apaszką czy torebką.
Nie wolno też zapominać o higienie: czystych i uczesanych włosach, zadbanych paznokciach i ewentualnie delikatnym makijażu.
Jakie pytania zadać na rozmowie kwalifikacyjnej?
Spotkanie kwalifikacyjne to dobra okazja, aby dowiedzieć się więcej o firmie i stanowisku pracy oraz wyjaśnić wątpliwości.
O co pytać na rozmowie o pracę? Oto przykładowe kwestie:
- Jak wygląda standardowy plan dnia na tym stanowisku?
- Jakie są dalsze etapy rekrutacji?
- Jakie umiejętności są najważniejsze w tej pracy?
- Kiedy mogę spodziewać się informacji o wynikach rekrutacji?
- Jakie benefity pozapłacowe oferuje firma?
- Jakie są możliwości rozwoju zawodowego w firmie?
- Jakie są plany rozwoju firmy?
- Jaki jest zakres wynagrodzenie na tym stanowisku?
- Jak wygląda proces onboardingu dla nowych pracowników.
Czego nie mówić podczas rozmowy rekrutacyjnej?
Na rozmowie rekrutacyjnej należy wystrzegać się poruszania tematów, które mogą spowodować, że rekruter zwątpi w nasze kwalifikacje lub motywację do pracy.
Zatem lepiej unikać pytań dotyczących:
- działalności firmy – kandydat powinien wcześniej zapoznać się z profilem przedsiębiorstwa, w którym chce pracować:
- wolnych dni i urlopów, co może sugerować, że kandydat jest bardziej zainteresowany wolnym niż pracą;
- wcześniejszych wyjść z pracy;
- potwierdzenia plotek o firmie.
Na pierwszej rozmowie kwalifikacyjnej jasne jest, że kandydat nie ma praktycznie doświadczenia, co jednak nie oznacza, aby dzielić się prywatnymi sprawami i pasjami z rekrutem. Oczywiście można opowiedzieć o swoim hobby, jeśli padnie takie pytanie lub ma ono związek ze stanowiskiem, na jakie aplikujemy lub prezentuje określone cenne w pracy umiejętności, np. manualne lub techniczne.
Podsumowanie
Pierwszej rozmowie rekrutacyjnej zwykle towarzyszy duży stres. Jednak można go zminimalizować, wiedząc, jak zachować się na rozmowie o pracę. Przede wszystkim należy przybyć na spotkanie punktualnie, wybrać się schludnie, ale wygodnie, wiedzieć czym się zajmuje firma, a także jasno i konkretnie odpowiadać na pytania rekrutera. Poza tym rozmowa jest okazją do zadawania własnych pytań dotyczących firmy, jak i stanowiska.
