Jak znaleźć pierwszą pracę? - poradnik, krok po kroku
Poszukiwanie pracy po liceum, technikum, szkole zawodowej, a nawet po studiach, nie jest łatwe. Wszystko dlatego, że pracodawcy w wielu ogłoszeniach zamieszczają wymóg posiadania odpowiedniego doświadczenia zawodowego. Znaleźć pierwszą pracę jest zdecydowanie trudniej, dlatego warto zrobić wszystko, aby wyróżnić się spośród grona kandydatów.
W pierwszej kolejności zadbaj o rozwój. Nawet jeśli nie masz doświadczenia zawodowego, nie poprzestawaj na nauce objętej programem nauczania. Realizuj kursy i zdobywaj certyfikaty. Ucz się języków. Sprawdź, jakie umiejętności są poszukiwane w branży, do której chcesz wejść i poświęć czas na ich zdobycie.
Przed złożeniem aplikacji zadbaj o przygotowanie skutecznego CV. W życiorysie do pierwszej pracy nie możesz pochwalić się stażem pracy, dlatego zamiast historii zatrudnienia umieść zdobyte dotychczas doświadczenie. Możesz wspomnieć m.in. o odbytych praktykach i stażach, wolontariacie czy działalności w organizacjach studenckich. Nie zapomnij zaakcentować swoich mocnych stron. Oprócz kwalifikacji pokaż swoje umiejętności miękkie, takie jak np. zdolności komunikacyjne. Postaraj się wyróżnić z grona kandydatów poprzez umieszczenie w CV ciekawych zainteresowań.
Pierwszej pracy warto szukać w internecie. Na portalach pracy takich jak OLX Praca regularnie pojawiają się propozycje zatrudnienia bez doświadczenia w różnych branżach. Zacznij od przeglądu rynku. Sprawdź, jakie możliwości są dostępne i czy spełniasz wymagania stawiane przed kandydatami. Porównaj warunki zatrudnienia i zweryfikuj, jak wygląda proces rekrutacji.
Pierwsza praca - jaka umowa najlepsza?
Forma współpracy z pracodawcą w pierwszej pracy zależy przede wszystkim od rodzaju wykonywanych zadań i wzajemnych ustaleń stron.
Stosunkowo często wybieranym rozwiązaniem w przypadku studentów poniżej 26 roku życia jest zawarcie umowy zlecenie. Wszystko dlatego, że taka forma zwalnia od obowiązku płacenia składek emerytalnych, rentowych, chorobowych i zdrowotnych. Dzięki dodatkowemu zwolnieniu z podatku dochodowego kwota wynagrodzenia brutto jest równa stawce netto, czyli tej wypłacanej na rękę. Warto jednak pamiętać, że umowy zlecenie nie można podpisać, gdy współpraca spełnia znamiona umowy o pracę, a także że w tym przypadku nie obowiązuje ochrona pracownicza i zatrudniony nie ma m.in. prawa do urlopu.
Z tego powodu coraz częściej osoby bez doświadczenia preferują zawarcie umowy o pracę. Takie rozwiązanie jest szczególnie często stosowane w większych przedsiębiorstwach, w tym w międzynarodowych korporacjach, m.in. w przypadku typowych stanowisk biurowych. Pierwsza umowa o pracę także obejmuje konkretne korzyści podatkowe. Wszystko dzięki uldze dla młodych, która zapewnia zwolnienie od podatku dochodowego maksymalnie do kwoty 85 528 złotych w przypadku osób poniżej 26 roku życia.
Jaki jest okres wypowiedzenia w pierwszej pracy?
Forma współpracy wpływa też bezpośrednio na kwestię wypowiedzenia umowy.
Okres wypowiedzenia umowy o pracę nie jest uzależniony od doświadczenia, tylko od stażu zatrudnienia w danym przedsiębiorstwie i rodzaju umowy. W przypadku umowy o pracę na czas określony i nieokreślony to odpowiednio:
- 2 tygodnie, jeżeli pracownik był zatrudniony krócej niż 6 miesięcy;
- 1 miesiąc, jeżeli pracownik był zatrudniony co najmniej 6 miesięcy;
- 3 miesiące, jeżeli pracownik był zatrudniony co najmniej 3 lata.
Okres wypowiedzenia umowy o pracę zawartej na okres próbny wynosi 3 dni robocze, jeżeli okres próbny nie przekracza 2 tygodni, tydzień w razie ustalenia okresu próbnego dłuższego niż 2 tygodnie albo 2 tygodnie, gdy okres próby wynosi 3 miesiące.
Umowa zlecenie nie jest uregulowana w kodeksie pracy, dlatego nie stosuje się do niej kodeksowych zasad dotyczących wypowiedzeń. Na podstawie kodeksu cywilnego umowę zlecenie można wypowiedzieć w każdym czasie. Ewentualne dodatkowe ustalenia w tym zakresie mogą być wprowadzone w konkretnej umowie.
Pierwsza praca - wynagrodzenie
Wynagrodzenie w pierwszej pracy zależy przede wszystkim od kwalifikacji, branży i rodzaju stanowiska. Wysokość pensji mogą ustalić dowolnie strony umowy z zachowaniem ograniczeń wynikających z przepisów o wynagrodzeniu minimalnym.
W 2025 roku pensja minimalna wynosi 4666 złotych brutto miesięcznie. Minimalna stawka godzinowa stosowana w przypadku określonych umów cywilnoprawnych to 30,50 złotych brutto.
Pierwsza praca - jak się przygotować?
Przed rozpoczęciem pierwszej pracy zadbaj o odpowiednie przygotowanie.
Zapoznaj się z informacjami dotyczącymi zakładu pracy – zarówno tymi dostępnymi w internecie, jak i przekazanymi przez pracodawcę. Jeśli masz taką możliwość, przygotuj się merytorycznie do pierwszych zadań na nowym stanowisku. Wybierz ubranie, zapakuj notes i długopis, a także skontaktuj się z zakładem pracy, aby dopytać, czy potrzebujesz czegoś jeszcze. Przed pierwszym dniem zadbaj o wypoczynek i nawodnienie. Ewentualny stres postaraj się zminimalizować poprzez relaks, np. z ulubionym filmem czy książką.
Pierwsza praca - jakie dokumenty należy przygotować?
Rozpoczęcie pierwszej pracy wiąże się z obowiązkiem dostarczenia do pracodawcy odpowiednich dokumentów. Ich szczegółowy zakres jest przekazywany pracownikowi przed pierwszym dniem w pracy i może obejmować m.in. świadectwo ukończenia szkoły, dyplom ukończenia studiów, zaświadczenie potwierdzające określone kwalifikacje, kwestionariusz osobowy czy orzeczenie lekarza medycyny pracy.
Jak wygląda pierwszy dzień pracy?
Pierwszy dzień w pracy to najczęściej czas na poznanie zespołu i pierwsze szkolenia. Jeśli nie podpisałeś umowy wcześniej, prawdopodobnie od tego zaczniesz. Zapoznaj się również z zasadami obowiązującymi w zakładzie pracy, np. w ramach regulaminu pracy. Następnie będziesz mieć okazję do przedstawienia się współpracownikom.
Po obowiązkowych szkoleniach – m.in. w zakresie BHP – prawdopodobnie przejdziesz do szkolenia stanowiskowego. W tym czasie poznasz kluczowe narzędzia pracy w danym zespole, zasady pracy, a także oczekiwania i zakres zadań. Proces wdrożenia w obowiązki na danym stanowisku będzie kontynuowany w kolejnych dniach współpracy.
Pierwsza praca a urlop wypoczynkowy
Jeśli zostaniesz zatrudniony na podstawie umowy o pracę, masz prawo do płatnego urlopu. Taki przywilej nie obowiązuje w przypadku umowy zlecenie.
Jak liczyć urlop w przypadku pierwszej pracy? Limit urlopu wypoczynkowego dla osób ze stażem pracy poniżej 10 lat wynosi 20 dni. Do stażu pracy wlicza się także okresy nauki – dla przykładu w razie ukończenia studiów wyższych doliczanych jest 8 lat. Pamiętaj, że w pierwszym roku pracy dni urlopu przyznaje się proporcjonalnie za każdy przepracowany miesiąc.
Pierwsza praca a zwolnienie lekarskie
Każdy zatrudniony ma prawo do zwolnienia lekarskiego w razie choroby. Świadczenia z tego tytułu są jednak należne dopiero po zakończeniu okresu wyczekiwania, którego długość to 30 dni. Wynagrodzenie chorobowe otrzymasz więc dopiero po upływie takiego nieprzerwanego ubezpieczenia chorobowego.
Rozpoczęcie kariery zawodowej to ważny moment w życiu każdego z nas, do którego warto się odpowiednio przygotować. Budując swoje kwalifikacje, rozwijając umiejętności i przygotowując skuteczne CV, zwiększasz swoje szanse na zaproszenie na rozmowę kwalifikacyjną i zdobycie wymarzonej pracy. Przed podpisaniem umowy warto poznać warunki zatrudnienia i swoje prawa jako pracownika.
