Outplacement – co to? Definicja, rodzaje, jakie są korzyści dla pracownika i pracodawcy?

Czym jest outplacement? Jak wygląda w praktyce

Redukcje etatów się zdarzają. W takiej sytuacji pracodawca nie musi poprzestać jedynie na wręczeniu wypowiedzenia. Obecnie dobrze widziane na rynku jest udzielenie zwalnianemu pracownikowi pomocy w poszukiwaniu nowej pracy. Statystyki pokazują, że spora część zatrudnionych oczekuje takiego wsparcia od pracodawcy. 

Outplacement to system łagodnych zwolnień, które są nazywane również zwolnieniami monitorowanymi. W praktyce polega na tym, że pracodawca w obliczu konieczności likwidacji stanowiska pracy pomaga pracownikom szukać pracy bądź założyć własną działalność gospodarczą. 

Outplacement pracowników wykorzystuje różnego rodzaju narzędzia. To swego rodzaju program wsparcia zmiany zawodowej, który często obejmuje doradztwo zawodowe i wsparcie psychologiczne. Pracodawca pomaga znaleźć nową pracę, uwzględniając indywidualne potrzeby pracownika, jego umiejętności i predyspozycje. W założeniu outplacement ma poprawić wizerunek firmy na rynku i skrócić czas poszukiwania nowego zatrudnienia. 

Jeszcze kilkanaście lat temu outplacement należał do rzadkości. Dziś szacuje się, że tego typu działania podejmuje nawet 40 procent pracodawców. 

Dlaczego warto stosować outplacement? Korzyści dla pracodawców

Program łagodnych zwolnień to dla pracodawcy liczne korzyści. Oprócz poprawy wizerunku zakładu pracy i uniknięcia obaw przed zatrudnieniem w tym miejscu u potencjalnych kandydatów w przyszłości badania pokazują, że outplacement bezpośrednio przekłada się na mniejszą liczbę pozwów sądowych – a co za tym idzie ograniczenie kosztów. Udzielenie wsparcia w poszukiwaniu nowej pracy sprawia, że pracownicy nie czują niesprawiedliwości, a zamiast tego starają się zrozumieć sytuację zakładu pracy i rzadziej decydują się na podważenie zasadności zwolnienia przed sądem. Dzięki outplacementowi można ograniczyć też ryzyko rozprzestrzeniania przez zwalnianych wrażliwych informacji firmowych. 

System łagodnych zwolnień sprawia, że poziom satysfakcji podwładnych się utrzymuje. Z drugiej strony, pracodawcy, którzy nie są aktywni w zakresie pomocy zatrudnionym, w obliczu restrukturyzacji firmy narażają się na pogorszenie marki na rynku pracy i trudności z pozyskaniem wartościowych pracowników w przyszłości. 

Zalety outplacementu dla pracowników

Outplacement ma też oczywiście liczne zalety dla zwalnianych pracowników. Najważniejsza to szansa na szybsze znalezienie pracy po otrzymaniu wypowiedzenia. W obliczu trudnej sytuacji na rynku pracy dzięki pomocy pracodawcy czas poszukiwania nowej posady może się skrócić z nawet kilkunastu miesięcy do okresu wypowiedzenia. 

Zwolnienia monitorowane sprawiają, że pracownicy nie poszukują przyczyn utraty pracy w sobie, a zamiast tego rozumieją, że stracili zatrudnienie z winy pracodawcy, który jednak bierze odpowiedzialność za sytuację i oferuje im realne wsparcie. To sprawia, że zwalniani czują się docenieni, a pozostający w firmie podwładni utrzymują morale na niezmienionym poziomie i nie doświadczają poczucia niepewności. Dzieje się tak dlatego, że jeśli w przyszłości zaszłaby konieczność przeprowadzenia kolejnych redukcji, wiedzą, że otrzymają rzeczywistą pomoc i nie zostaną pozostawieni sami sobie. 

Outplacement indywidualny i grupowy

Outplacement dzieli się na indywidualny i grupowy. Pierwszy dotyczy kierowników i wysoko wykwalifikowanych specjalistów. Drugi obejmuje szeregowych pracowników. Działaniami w systemie łagodnych zwolnień mogą się zajmować pracownicy zatrudnieni w danym zakładzie pracy. Mamy wtedy do czynienia z outplacementem wewnętrznym. Droższym rodzajem outplacementu jest outplacement zewnętrzny, w którym pracodawca decyduje się w tym zakresie skorzystać z usług zewnętrznego podmiotu. 

Outplacement indywidualny – definicja i przykłady

Outplacement indywidualny jest kierowany przede wszystkim do kadry zarządzającej oraz wysoko wykwalifikowanych pracowników z długim stażem. W tym przypadku osoba podlegająca zwolnieniu może liczyć na pomoc indywidualnego konsultanta, który uwzględni potrzeby konkretnego pracownika i będzie w stanie podjąć bardziej spersonalizowane działania. 

Szczegółowe działania podejmowane w zakresie outplacementu indywidualnego zależą przede wszystkim od potrzeb pracownika i możliwości pracodawcy. Najczęściej program rozpoczyna się od identyfikacji mocnych i słabych stron zatrudnionego oraz określania jego celów zawodowych. Następnie konsultant pomaga stworzyć wartościowe CV i list motywacyjny, a także profesjonalny profil społecznościowy. 

W kolejnych etapach outplacementu indywidualnego dochodzi do stworzenia listy potencjalnych zakładów pracy, w których zwalniany może szukać zatrudnienia i dostosowania do nich strategii rekrutacyjnej. Pomocny będzie również networking, tzn. budowanie relacji zawodowych. Konsultant prawdopodobnie przeprowadzi symulacje rozmowy kwalifikacyjnej, aby lepiej przygotować kandydata do spotkania z rekruterami. W zakres outplacementu indywidualnego może też wejść przygotowanie do assessment center. 

Szczegółowy plan outplacementowy jest tworzony za każdym razem indywidualnie na podstawie potrzeb konkretnego pracownika. 

Outplacement grupowy – definicja i przykłady

Od outplacementu indywidualnego należy odróżnić outplacement grupowy, który jest skierowany do większej grupy pracowników. Z takiego rozwiązania mogą skorzystać szeregowi pracownicy, których dotknęły zwolnienia grupowe. Ten rodzaj outplacementu przyjmuje najczęściej formę warsztatów, które prowadzą wybrani przez pracodawcę konsultanci. Czasami oprócz grupowych spotkań są też organizowane indywidualne konsultacje z doradcami zawodowymi. 

Outplacement grupowy co do zasady obejmuje podobne działania, jak w przypadku outplacementu indywidualnego. Różnica jest taka, że program jest tu bardziej ogólny, tak aby wpisać się w potrzeby wszystkich pracowników. W outplacemencie grupowym prowadzący warsztaty nauczy, jak określać swoje cele zawodowe. Pomoże określić uczestnikom swoje umiejętności i predyspozycje, a także pokaże, jak tworzyć CV i list motywacyjny, aby wpisać się w potrzeby potencjalnych pracodawców i skierować ich uwagę na siebie. Następnie udzieli wskazówek, jak szukać interesujących ofert i przygotować się do rozmowy kwalifikacyjnej. 

W outplacemencie grupowym pracownik może też liczyć w niektórych przypadkach na regularne wsparcie indywidualne ze strony konsultanta oraz materiały szkoleniowe. Niektóre przedsiębiorstwa inicjują dodatkowo kontakt z potencjalnymi pracodawcami, wykorzystując swoją sieć kontaktów. 

Outplacement - podsumowanie

Outplacement to realna pomoc w obliczu konieczności ograniczenia personelu w firmie. Działania przynoszą korzyści zarówno dla pracowników, jak i pracodawców. Obecnie rynek pracy jest skonstruowany tak, że zakłady pracy muszą dbać o swój pozytywny wizerunek. Dzięki outplacementowi nie tylko pomagają zwalnianym osobom szybko znaleźć nowe miejsce pracy i utrzymują morale pozostałych zatrudnionych, ale również tworzą swoją markę w branży.