Nagroda jubileuszowa – podstawa prawna
Kodeks pracy nie wspomina o nagrodzie jubileuszowej, co oznacza, że świadczenie nie przysługuje każdemu. Regulacje dotyczące nagrody znajdziemy w innych aktach prawnych dotyczących konkretnych grup pracowniczych, np. Karcie nauczyciela albo ustawa o służbie cywilnej.
W zasadzie jubileuszówka przysługuje pracownikom tzw. budżetówki. W pozostałych przypadkach przyznanie nagrody ma charakter fakultatywny, a szczegóły jej wypłacania zawierają przepisy obowiązujące w danym przedsiębiorstwie, np. układ zbiorowy pracy lub regulamin wynagradzania.
Komu przysługuje nagroda jubileuszowa?
Jak sama nazwa wskazuje, świadczenie można otrzymać za wyjątkowo długi staż pracy. Jak już wspomnieliśmy, na mocy różnych aktów prawnych, przysługuje ona osobom zatrudnionym w państwowych jednostkach budżetowych, czyli m.in.:
- nauczycielom;
- pracownikom samorządowym;
- urzędnikom;
- pracownikom państwowej służby zdrowia;
- pracownikom urzędów skarbowych;
- górnikom;
- pracownikom instytucji kultury;
- policjantom;
- zawodowym żołnierzom.
Jak obliczyć staż pracy do nagrody jubileuszowej?
Zasadniczo do stażu, który wymagany jest dla uzyskania nagrody jubileuszowej, wlicza się okresy, od których zależą uprawnienia pracownicze. Są to m.in.:
- wszystkie poprzednie zakończone okresy zatrudnienia;
- pozostawania w ewidencji urzędu pracy z prawem do zasiłku lub stypendium;
- nauka na studiach doktoranckich – jednak nie więcej jednak niż 4 lata i pod warunkiem uzyskania stopnia doktora;
- okres pobierania stypendiów sportowych;
- okres, za który sąd przyznał wynagrodzenie pracownikowi przywróconemu do pracy, jeśli pracownik podjął pracę;
- urlopy macierzyńskie i wychowawcze;
- okresy czynnej i zawodowej służby wojskowej.
Wypłata nagrody jubileuszowej – kiedy ma miejsce?
Prawo do nagrody jubileuszowej pracownik nabywa w dniu upływu okresu uprawniającego go do jej otrzymania lub w dniu wejścia w życie przepisów wprowadzających nagrody. Wypłata świadczenia powinna nastąpić niezwłocznie – a najpóźniej dniu najbliższej wypłaty.
Nagroda jubileuszowa – jak liczyć jej wartość?
Sposób wyliczania wysokości świadczenia jest mniej więcej taki sam dla każdej grupy zawodowej – czyli jest to procent od wynagrodzenia. Jednak różna może być jego wysokość oraz staż pracy, za jaki jest przyznawana nagroda.
Jubileusz pracy w oświacie
W przypadku nauczycieli szczegółowe wytyczne co do wyliczania czasu pracy, od którego zależy nagroda, określa rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 30 października 2001 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania okresów pracy i innych okresów uprawniających nauczyciela do nagrody jubileuszowej oraz szczegółowych zasad jej obliczania i wypłacania.
Podstawą obliczenia nagrody jubileuszowej jest wynagrodzenie miesięczne przysługujące pracownikowi w dniu nabycia prawa do nagrody lub przysługujące mu w dniu jej wypłaty – jeśli ta opcja jest dla niego korzystniejsza. Stanowi ona procent od podstawy, czyli za:
- 20 lat pracy – będzie to 75% wynagrodzenia miesięcznego;
- 25 lat – 100%;
- 30 lat – 150%;
- 35 lat – 200%;
- 40 lat – 250%.
Mimo że nauczyciele, szczególnie akademiccy, pracują do późnego wieku, nagroda jubileuszowa za 50 lat pracy w budżetówce nie obowiązuje.
Nagrodę oblicza się według zasad obowiązujących przy ustalaniu ekwiwalentu pieniężnego za urlop wypoczynkowy. A to oznacza, że do podstawy wynagrodzenia się wlicza:
- wynagrodzenie zasadnicze;
- dodatki: za wysługę lat, motywacyjny, funkcyjny oraz za warunki pracy;
- wynagrodzenie za nadgodziny i doraźne zastępstwa;
- dodatkowe wynagrodzenie za pracę w porze nocnej;
- odrębne wynagrodzenie za zajęcia dydaktyczne, wychowawcze i opiekuńcze wykonywane w dniu wolnym od pracy;
- wynagrodzenie za pracę w święto;
- jednorazowy dodatek uzupełniający, o którym mowa w art. 30a ust. 3 Karty Nauczyciela.
Do podstawy nie wlicza się natomiast wynagrodzenia za:
- czas gotowości do pracy oraz za czas niezawinionego przez pracownika przestoju;
- czas urlopu wypoczynkowego oraz innej usprawiedliwionej nieobecności w pracy;
- okres niezdolności do pracy wskutek choroby lub odosobnienia w związku z chorobą zakaźną.
Nagrody jubileuszowe w służbie cywilnej
Zgodnie z art. 91 Ustawy z dnia 21 listopada 2008 r. o służbie cywilnej, członek korpusu służby cywilnej otrzymuje nagrodę za przepracowanie:
- 20 lat – w wysokości 75% wynagrodzenia miesięcznego;
- 25 lat – 100% wypłaty;
- 30 lat – 150%;
- 35 lat – 200%;
- 40 lat – 300%;
- 45 lat – 400%.
Co istotne do okresów pracy, na podstawie których obliczana jest nagroda, nie wlicza się zatrudnienia w partii komunistycznej oraz w organach bezpieczeństwa państwa w rozumieniu art. 2 ustawy z dnia 18 października 2006 r. o ujawnianiu informacji o dokumentach organów bezpieczeństwa państwa z lat 1944-1990 oraz treści tych dokumentów (np. w resorcie Bezpieczeństwa Publicznego Polskiego Komitetu Wyzwolenia Narodowego albo Ministerstwie Bezpieczeństwa Publicznego).
Pracownikom samorządowym przysługuje nagroda jubileuszowa na mocy Ustawy z dnia 21 listopada 2008 r. o pracownikach samorządowych. Pierwsze świadczenie należy się po 20 latach pracy, a jego wysokość wynosi 75% wynagrodzenia miesięcznego. Zasady są analogiczne do tych przewidzianych dla pracowników służby cywilnej.
Nagroda jubileuszowa w policji
Policjantowi przysługują nagrody jubileuszowe w wysokości:
- po 20 latach służby – 75% miesięcznego uposażenia zasadniczego, wraz z dodatkami o charakterze stałym;
- po 25 – 100%;
- po 30 – 150%;
- po 35 – 200%;
- po 40 – 300%.
Dodatki stałe są wypłacane m.in. za: stopień, opiekę nad służbowym koniem lub psem i funkcję. Wyliczenie nagrody jest regulowane rozporządzeniem ministra spraw wewnętrznych i administracji.
Wcześniejsza wypłata nagrody jubileuszowej a przejście na emeryturę lub rentę
Wcześniejsza wypłata nagrody jubileuszowej jest możliwa tylko w jednym przypadku. Kiedy pracownik przechodzi na emeryturę albo rentę, a do nabycia prawa świadczenia brakuje mu mniej niż 12 miesięcy, liczonych od dnia ustania stosunku pracy. Jeśli zakładowy regulamin pracy nie stanowi inaczej, nagrodę pracownik otrzymuje w dniu zakończenia pracy.
Czy nagroda jubileuszowa może przepaść?
Nagroda jubileuszowa za 35 lat pracy może być dużym zastrzykiem gotówki, niestety może ona przepaść pracownikowi. Do takiej sytuacji dochodzi, jeśli postanowi on zmienić pracę, a zakończenie okresu wypowiedzenia upłynie przed nabyciem praw do nagrody.
Innym przypadkiem, kiedy pracownikowi nie zostanie wypłacone świadczenie to braki w dokumentacji potwierdzającej wymagany staż pracy. Trzeba przy tym pamiętać, że roszczenie o wypłatę nagrody jubileuszowej przedawnia się po 3 latach, od nabycia do niej praw.
