Myślenie dywergencyjne – czy jest pomocne w pracy?

Myślenie dywergencyjne – na czym polega?

Myślenie dywergencyjne to rodzaj myślenia, w którym w odpowiedzi na jeden problem pojawia się wiele pomysłów na rozwiązanie. Jego podstawa to wyobraźnia i otwarty umysł. Nie ma tu miejsca na trzymanie się schematów. Jako przykład zadań, w których jest wykorzystywane myślenie dywergencyjne, można wskazać różne przedsięwzięcia twórcze, takie jak np. malowanie czy pisanie. 

Myślenie dywergencyjne jest płynne, giętkie i oryginalne. Sprawia, że nawet na pierwszy rzut oka proste zagadnienie staje się ciekawe i rozwinięte. Powszechnie stosowany test na myślenie dywergencyjne polega na prośbie o wskazanie nietypowych zastosowań jakiegoś przedmiotu, którego używa się na co dzień, np. długopisu. Jest często wykorzystywany w czasie rozmów kwalifikacyjnych, aby sprawdzić, czy kandydat ma w sobie kreatywność. 

W myśleniu dywergencyjnym liczą się takie umiejętności jak pomysłowość, niekonwencjonalne podejście, wszechstronność i umiejętność generowania wielu pomysłów w toku burzy mózgów.

Myślenie dywergencyjne a konwergencyjne – różnice

Przeciwieństwem myślenia dywergencyjnego jest myślenie konwergencyjne. O ile to pierwsze opiera się o wyobraźnię, to podstawą drugiego jest sucha logika i jasne wnioski. W myśleniu konwergencyjnym nie tworzy się wielu rozwiązań tej samej sytuacji, tylko szuka jednego wyjścia. 

Podczas gdy myślenie dywergencyjne kojarzy się przede wszystkim z pracą twórczą, to myślenie konwergencyjne jest wykorzystywane np. w szkole przy rozwiązywaniu zadań matematycznych, w których wynik jest tylko jeden albo w arkuszach egzaminacyjnych jednokrotnego wyboru. 

W pracy zawodowej myślenie dywergencyjne wykorzystuje się w sytuacji, gdy trzeba proponować rozwiązania kreatywne. Myślenie konwergencyjne będzie z kolei kluczowe, gdy na podstawie twardych danych musisz przygotować konkretną odpowiedź. Podstawa to wtedy systematyczne i racjonalne nastawienie, w którym stosuje się podejście metodyczne. O ile w przypadku większości branż oba rodzaje myślenia są wykorzystywane równolegle, to istnieją zawody, w których podstawą jest tylko jedno z nich.

Jak przydaje się w pracy myślenie dywergencyjne?

Myślenie dywergencyjne stosuje się przede wszystkim w pracach wymagających twórczego podejścia. Z tego powodu będzie kluczowe dla pisarzy, muzyków czy malarzy. To podstawa również w przypadku m.in. rozwiązywania problemów naukowych i technologicznych. Myślenie dywergencyjne świetnie sprawdzi się więc m.in. wśród naukowców, deweloperów czy managerów. 

Myślenie konwergencyjne jest z kolei wykorzystywane np. wśród matematyków i analityków, którzy stosują myślenie logiczne. Warto jednak pamiętać, że w przypadku większości stanowisk – nawet tych opartych przede wszystkim o jasne wnioski – myślenie dywergencyjne może się przydać podczas wykonywania określonych zadań. Z tego powodu warto dbać o swoją pomysłowość i ćwiczyć wyobraźnię.

Czy myślenie dywergencyjne można ćwiczyć?

Oba rodzaje myślenia mogą się przydać w pracy zawodowej niezależnie od branży. Masz problem z kreatywnością? Myślenie dywergencyjne można ćwiczyć. 

W tym celu warto spróbować powrócić do myślenia dziecka. Chodzi o to, aby zapomnieć o sztywnych zasadach i dać ponieść się fantazji. Wiele osób jest zaskoczonych, jak trudno jest pozwolić sobie na przepływ luźnych skojarzeń, ponieważ dla dorosłych ludzi wydają się one niedorzeczne (np. cechy wspólne tańca i gotowania obiadu). 

Pomocne w celu ćwiczenia myślenia dywergencyjnego są zwłaszcza dwie metody, które można wdrożyć do swojego życia i korzystać z nich na co dzień. 

Ćwiczenia synektyczne

Ćwiczenia synektyczne są wykorzystywane już w przypadku dzieci. Poprzez odniesienia do analogii, technika wykorzystuje zdolność ludzkiego umysłu do łączenia ze sobą różnych elementów. W ten sposób człowiek chętniej szuka nowych pomysłów i rozwiązań określonego problemu. 

Synektyka polega na porzuceniu utartych schematów i odrzuceniu niepowtarzalnych prawd. Jej celem jest kontrola procesów umysłowych i rozwinięcie twórczości. Analogie sprawiają, że w prosty sposób można zrozumieć skomplikowane treści. 

Technika Scamper

Dobrym sposobem na poprawę kreatywności jest również technika SCAMPER (czyli skrót od substitute – zastąp, combine – połącz, adapt – dostosuj, modify – modyfikuj, put to another use – wykorzystaj w innym celu, eliminate – wyeliminuj i reverse – odwróć), która przypomina nieco burzę mózgów. W tym przypadku nie ma jednak mowy o rzucaniu hasłami często luźno połączonymi z tematem. Metoda działa na podstawie jasnych zasad. 

Jej ideą jest takie przekształcenie istniejącego już pomysłu, aby powstało z niego coś nowego. Nie chodzi o to, aby wymyślić coś całkiem innego, ale zainspirować się do zmiany i ją wdrożyć. 

Jak wykorzystać ją w praktyce? Ciekawym pomysłem jest próba odpowiedzi na postawione pytania możliwie jak najbardziej wyczerpująco, aż skończą się pomysły. Inna możliwość to udzielanie konkretnych odpowiedzi w formie rund albo w określonym limicie czasowym. Dzięki ustalonym ramom metoda SCAMPER usprawnia prace nad pomysłem i pobudza umysł.

Myślenie dywergencyjne a dobry nastrój

Myślenie dywergencyjne pokazuje nowe podejście do codziennych spraw. W ten sposób nie tylko zwiększa kreatywność, ale również poprawia nastrój. 

Eksperci zwracają uwagę, że sztywne reguły rządzące światem zabijają w ludziach pomysłowość i sprawiają, że ci działają tylko w obrębie ustalonych ścieżek. Myślenie dywergencyjne wspiera uważność i skłania do przełamania utartych schematów oraz głębszego zainteresowania się otaczającym nas światem. Powrót do czasów, w których jako dziecko obserwowało się naturę i innych ludzi wielkimi oczami, może być okazją do relaksu i oderwania się od codzienności. 

Co ciekawe poprawa nastroju to nie tylko efekt, ale również nośnik kreatywności. Myślenie dywergencyjne łatwiej bowiem przychodzi ludziom, którzy są wypoczęci i czują się dobrze. 

Myślenie dywergencyjne może być z sukcesem wykorzystywane podczas pracy w różnych branżach. Niezależnie od tego, czy zajmujesz się księgowością czy piszesz artykuły, w toku wykonywania swoich zadań warto uzupełniać myślenie konwergencyjne odpowiednią dawką kreatywności. Myślenie dywergencyjne pomaga aktywować swój umysł i zmienić spojrzenie nie tylko na pracę, ale też na cały otaczający nas świat. 

 

FAQ

Poznaj odpowiedzi na najczęściej zadawane pytania na OLX zawodowo.

Czym jest myślenie dywergencyjne?

Myślenie dywergencyjne polega na tworzeniu wielu rozwiązań określonego problemu. Można używać go w wielu branżach. Myślenie dywergencyjne jest szczególnie popularne w przypadku zadań twórczych.

Jak można wykorzystać myślenie dywergencyjne?

Myślenie dywergencyjne można wykorzystać do zwiększenia efektywności pracy. Dzięki tworzeniu wielu rozwiązań da się wybrać te, które w danej sytuacji będą najlepsze.