Kiedy warto zrobić przegląd zawodowy
Po kilku latach stabilizacji w jednej firmie dochodzisz do wniosku, że oto nadszedł czas na zmiany – zaczynasz rozglądać się za kolejnymi możliwościami zawodowymi, trafiasz na interesujące ogłoszenie i w tym momencie orientujesz się, że twoje CV tkwi od ośmiu lat nietknięte w zakurzonym folderze na dysku. Siadasz więc do komputera i – w zależności od tego, jak bardzo ci zależy na ofercie, na spokojnie lub w lekkiej panice – zaczynasz wygrzebywać z pamięci zakresy obowiązków w poprzednich miejscach pracy, przeczesywać skrzynkę mailową i naprędce tworzyć listy twoich projektów, kompetencji i zawodowych sukcesów. Najprawdopodobniej nie nazywasz tego w ten sposób, ale właśnie przeprowadzasz swój przegląd zawodowy.
Zmiana pracy jest naturalnym, ale nie jedynym momentem, kiedy warto taki przegląd wykonać. Ten proces przydaje się również wtedy, gdy przygotowujemy się do awansu lub rekrutacji wewnętrznej w obecnym miejscu pracy, chcemy zaplanować dalsze kroki w karierze, wybrać ścieżkę rozwoju, czy ustalić kolejny zawodowy cel, do którego będziemy dążyć. Przegląd może też być wsparciem w przebranżowieniu, choć w momencie tak głębokiej zmiany często optymalniejszy okazuje się bardziej szczegółowy proces, który opisuję w osobnej serii artykułów.
Istnieje również nieco inne podejście do przeglądu zawodowego, które osobiście cenię i polecam swoim klientom – zamiast czekać, aż przyciśnie nas potrzeba przygotowania dokumentów aplikacyjnych, o wiele prościej i przyjemniej jest aktualizować te informacje na bieżąco, na przykład raz na rok, w ramach cyklicznych sesji. Myślę o tym jak o higienicznym przeglądzie zawodowym. Działając bez presji czasu i naporu emocji – olaboga, jutro koniec rekrutacji! – zyskujemy szansę na pełniejszy ogląd sytuacji i lepszy dostęp do swoich potrzeb. Na świeżo pamiętamy też o wiele więcej szczegółów dotyczących naszej pracy, niż wtedy, gdy próbujemy sobie je przypomnieć po latach. Jakie jeszcze korzyści daje zarówno cykliczny jak i jednorazowy przegląd zawodowy?
Jakie są korzyści z przeprowadzenia przeglądu zawodowego
Przegląd zawodowy pozwala nam przygotować adekwatne, pełne konkretów CV i to jest pierwsza i najbardziej oczywista z korzyści, które przynosi, ale nie jedyna.
Jako ustrukturyzowany proces przegląd prowadzi nas krok po kroku przez etapy, które dają szansę nie tylko przypomnieć sobie zakres obowiązków i projekty, które realizowaliśmy, ale również ponazywać mocne strony i inne zasoby, dzięki którym sobie z nimi radziliśmy. To owocuje wzmocnieniem pewności siebie i wyposaża nas w przykłady, których możemy użyć na rozmowie kwalifikacyjnej, nie tylko w odpowiedzi na pytania merytoryczne, ale również te dotyczące naszej motywacji, takie jak mrożące krew w żyłach kandydatów “gdzie się Pan / Pani widzi za 5 lat”.
Ponadto przegląd zawodowy pomaga podejść do planowania kariery bardziej strategicznie, zaplanować przemyślany rozwój. Przeprowadzany regularnie, pozwala też dostrzec i docenić to, jak się rozwijamy i nabywamy kolejnych kompetencji i doświadczeń.
Dzięki cyklicznym przeglądom budujemy również większą świadomość własnych motywacji, tworzymy narrację, dzięki której łatwiej nam opowiadać spójną historię o sobie, co przekłada się na silniejszą markę osobistą.
Jeśli te korzyści przekonały cię, że warto, pewnie teraz zastanawiasz się, jak się zabrać do przeprowadzenia przeglądu zawodowego? Dobrze się składa, że pytasz, bo mam odpowiedź.
Jak dokładnie zrobić przegląd zawodowy
Przegląd zawodowy składa się z pięciu kroków. Ich kolejność jest przemyślana, więc warto zaufać procesowi i wykonywać je po kolei.
Krok 1 – Gdzie jestem teraz – stopklatka
Pierwszy krok przeglądu polega na narysowaniu panoramicznego obrazka pod tytułem: gdzie jestem w tym momencie. Oprócz faktów (mam 35 lat, umowę o pracę, 8 lat stażu w branży X, 2 dzieci, żonę, psa, X oszczędności etc.) opisz, co o nich myślisz i jakie to wywołuje w tobie emocje.
Zdefiniuj też cel twojego przeglądu – np przygotowanie do zmiany pracy lub awansu, albo “przegląd higieniczny”.
Krok 2 – Moja historia zawodowa
Ten krok to klasyczna retrospektywa. Jeżeli robisz go po raz pierwszy, przejrzyj całą swoją historię zawodową. Jeżeli przeprowadzasz przegląd cyklicznie, weź pod lupę okres, który upłynął od ostatniego. Opisz zakres swoich rzeczywistych obowiązków, wszystkie projekty, które realizowałeś/aś wraz z zakresem twojej odpowiedzialności. Pamiętaj, że rekruterzy i rekruterki kochają dane liczbowe, więc wszędzie, gdzie to możliwe, wpisuj cyferki: jak licznym zespołem kierowałeś/aś, ilu osób dotyczył realizowany przez ciebie projekt, ile czasu trwał, jaki był budżet etc. Zanotuj też wydarzenia i wyniki, które uważasz za swoje sukcesy i takie, które traktujesz jak porażki, wraz z lekcjami, których cię nauczyły.
Krok 3 – Moje kompetencje, które z tej historii płyną
W kolejnym kroku analizujemy historię zawodową, tym razem skupiając się na zasobach, którymi pracowaliśmy i które rozwinęliśmy przy tej okazji. Wyłapuj umiejętności uniwersalne i kompetencje branżowe zbudowane w trakcie pracy oraz te, które nabyłeś/aś w podczas szkoleń i kursów.
Krok 4 – Dokąd chcę dojść – moje preferencje
Ten krok daje ci szansę na refleksję nad zapisanymi doświadczeniami. Które z twoich zadań i obowiązków sprawiły ci szczególną frajdę? Które były trudne, ale dały poczucie satysfakcji i spełnienia? Których najchętniej byś się pozbył(a?). Niezależnie od tego, czy stoisz u progu zmiany pracodawcy, czy póki co nie planujesz zwrotów akcji, regularne zapisywanie twoich preferencji zawodowych i nazywanie wartości, którymi się kierujesz pozwoli ci pozostać w kontakcie z twoimi potrzebami i rozwijać samoświadomość.
Krok 5 – Plan działania
W ostatnim kroku zapisujemy wnioski płynące z przeglądu i planujemy dalsze działania. Zanotuj, czego się o sobie dowiedziałeś/aś, co cię zaskoczyło, o czym chcesz pamiętać, jaki cel chcesz sobie wyznaczyć, jakie kroki potrzebujesz wykonać, żeby do niego dojść, kto może ci w tym pomóc.
Czy warto skorzystać ze wsparcia profesjonalisty
Przegląd zawodowy można wykonać samodzielnie, w oparciu o powyższe kroki. Czasami jednak warto skorzystać ze wsparcia doradcy zawodowego albo coacha kariery – osoby, która przy pomocy umiejętnych pytań poszerzających, parafrazy i odzwierciedlania pomoże nam pogłębić refleksję i wyciągnąć bardziej precyzyjne wnioski.
Z takiej zewnętrznej perspektywy skorzystają zwłaszcza osoby, które mają trudności z dostrzeżeniem swoich mocnych stron i lekcji płynących z sukcesów i porażek, określeniem inspirującego celu albo zaplanowaniem kolejnych zawodowych kroków.
Przegląd zawodowy - element higieny Twojej kariery
Przegląd zawodowy to użyteczne narzędzie, które pomoże Ci się przygotować do rozmowy kwalifikacyjnej czy spotkania z szefem, na którym chcesz poruszyć temat awansu lub podwyżki. Jest świetnym punktem wyjścia, gdy myślisz o świadomym budowaniu marki osobistej albo przebranżowieniu. Ale nawet jeśli nie planujesz żadnej z tych rzeczy, warto go robić regularnie, po to, by znać swoją wartość, umieć o sobie opowiadać ze spokojem i pewnością siebie i wiedzieć, jak poprzeć opowieści o swoich umiejętnościach konkretnymi przykładami. Kiedy wydarzy się coś niespodziewanego, jak nagła zapaść branży i redukcja etatów w Twojej firmie, będziesz w stanie zareagować szybciej i z większym spokojem, a to ważne składowe jednej z kompetencji przyszłości, czyli zwinności.
