Czym jest urlop rodzicielski?

Urlop rodzicielski to wolne udzielane rodzicom w celu sprawowania opieki nad dzieckiem. Można go podzielić na maksymalnie 5 części i wykorzystać do końca roku kalendarzowego, w którym dziecko kończy 6 rok życia.

Wymiar urlopu rodzicielskiego wynosi: 

  • 41 tygodni w razie narodzin jednego dziecka przy jednym porodzie, 
  • 43 tygodni w sytuacji, gdy na świat przyszło więcej dzieci. 

Urlop rodzicielski przysługuje łącznie obojgu rodzicom dziecka. To od decyzji partnerów zależy, kto wykorzysta wolne i w jakim wymiarze. Każdy z pracowników ma jednak wyłączne prawo do 9 tygodni urlopu rodzicielskiego z łącznej puli. Takiego prawa nie można przenieść na drugiego z rodziców. 

Z urlopu rodzicielskiego mogą jednocześnie korzystać oboje rodzice dziecka. W takim przypadku łączny wymiar urlopu rodzicielskiego nie może przekraczać ogólnego wymiaru. 

Czy można pracować w trakcie urlopu rodzicielskiego?

Niektórzy rodzice zastanawiają się, czy mogą pracować na urlopie rodzicielskim. Takie rozwiązanie umożliwiałoby im łączenie opieki nad dzieckiem z pracą. 

Wyjście wydaje się korzystne dla obu stron stosunku pracy. Z punktu widzenia pracodawcy pracownik szybciej wraca do pracy, więc jest w stanie wesprzeć zespół i nie wypadnie całkiem ze swoich obowiązków zawodowych. Zatrudnionemu łatwiej z kolei odnaleźć się na rynku pracy i zyskuje możliwość płynnego powrotu na poprzednie stanowisko.  

Czy będąc na urlopie rodzicielskim, można pracować? Wiadomo, że pracownik może zrezygnować z korzystania z urlopu rodzicielskiego w każdym momencie, o ile otrzyma zgodę pracodawcy i wrócić do pracy. Wątpliwość niektórych budzi jednak fakt, czy można łączyć urlop rodzicielski z pracą. 

Czy na urlopie rodzicielskim można pracować u tego samego pracodawcy?

Sprawę rozstrzyga kodeks pracy. Zgodnie z art. 1821e pracownik może łączyć korzystanie z urlopu rodzicielskiego z wykonywaniem pracy u pracodawcy udzielającego tego urlopu w wymiarze nie wyższym niż połowa pełnego wymiaru czasu pracy. W takim przypadku urlop rodzicielski jest udzielany się na jego pozostałą część. 

Praca w trakcie urlopu rodzicielskiego jest więc jak najbardziej dopuszczalna. Jeśli pracownik zdecyduje się łączyć wolne z pracą, urlop zostanie wydłużony proporcjonalnie, jednak nie dłużej niż do 82 tygodni w przypadku urodzenia się jednego dziecka i 86 tygodni, gdy na świat przyszło więcej dzieci. 

Czy na urlopie rodzicielskim można pracować u innego pracodawcy?

Przywołane przepisy prawa pracy dotyczą jedynie sytuacji, w której pracownik planuje łączyć urlop rodzicielski z pracą u tego samego pracodawcy. Czasami możliwość dorobienia pojawia się w innym przedsiębiorstwie. Czy można pracować u innego pracodawcy w trakcie urlopu rodzicielskiego? 

Nie ma regulacji, które zabraniałyby takiego rozwiązania. Z tego powodu należy uznać, że wykonywanie pracy u innego pracodawcy w czasie urlopu rodzicielskiego jest dopuszczalne. Co więcej, w tym przypadku nie istnieją ograniczenia w zakresie wymiaru czasu pracy. Teoretycznie pracownik może więc zatrudnić się na pół etatu, ¾ etatu, a nawet na cały etat. Jeśli przepisy wewnątrzzakładowe nie wprowadzają innych zasad – np. ze względu na zakaz konkurencji – rodzic nie musi nawet informować pracodawcy udzielającego urlopu o swoich planach. 

Trzeba jednak pamiętać, że celem urlopu rodzicielskiego jest sprawowanie opieki nad dzieckiem. Praca w pełnym wymiarze mogłaby utrudniać jego spełnienie. Dodatkowo łączenie pracy u innego pracodawcy z urlopem rodzicielskim nie powoduje wydłużenia jego wymiaru. 

Czy na urlopie rodzicielskim można pracować na umowę zlecenie? Nie ma co do tego przeciwwskazań. W praktyce to właśnie umowa zlecenie i umowa o dzieło są najczęściej spotykanymi formami współpracy w celu dorobienia do domowego budżetu rodziców na urlopie rodzicielskim. 

Wniosek o podjęcie pracy podczas urlopu rodzicielskiego

Praca w trakcie urlopu rodzicielskiego jest dopuszczalna przez przepisy. Aby skorzystać z takiego rozwiązania, musisz złożyć odpowiedni wniosek do pracodawcy. Poprawna będzie zarówno forma papierowa, jak i elektroniczna. Pracownik musi go złożyć w terminie nie krótszym niż 21 dni przed rozpoczęciem wykonywania pracy. 

We wniosku trzeba wskazać: 

  • imię i nazwisko pracownika, 
  • wymiar czasu pracy, 
  • wskazanie okresu, w którym rodzic zamierza łączyć urlop rodzicielski z wykonywaniem pracy, 
  • oświadczenie pracownika o zamiarze łączenia wydłużonej części urlopu z pracą albo o braku takiego zamiaru. 

Pracodawca musi uwzględnić wniosek pracownika, chyba że nie jest to możliwe ze względu na organizację pracy lub rodzaj wykonywanej pracy przez rodzica. W przypadku odmowy o przyczynie pracodawca musi poinformować pracownika w postaci papierowej lub elektronicznej w ciągu 7 dni od dnia otrzymania wniosku.

Praca na urlopie rodzicielskim

Rodzice mogą pracować na urlopie rodzicielskim, o ile będą się trzymać zasad ustalonych w kodeksie pracy. Takie rozwiązanie pomaga łączyć opiekę nad dzieckiem z wykonywaniem obowiązków zawodowych. Zasady urlopu rodzicielskiego są elastyczne, dlatego wolne można dostosować do potrzeb wszystkich członków młodej rodziny.