Burza mózgów – definicja
Burza mózgów jest techniką podejmowania decyzji, w której angażuje się wszystkich członków zespołu w dyskusję. Jej twórcą jest Alex Osborn. Dzięki przestrzeni, w której uczestnicy mogą bez skrępowania wyrażać swoje opinie i przedstawiać pomysły, można stworzyć przestrzeń zaufania i znaleźć kreatywne rozwiązania problemów.
Burza mózgów ma szereg zalet, jednak nie jest też wolna od wad. Aby je ograniczyć, warto dostosować metodę do potrzeb konkretnej organizacji.
Burza mózgów – zasady przeprowadzenia
Burza mózgów może być wykorzystywana m.in. w szkołach, małych rodzinnych firmach i dużych korporacjach. Warunkiem jej powodzenia jest przestrzeganie określonych zasad.
Podstawowa to nieograniczanie liczby pomysłów, które są podawane. W burzy mózgów chodzi o to, aby każdy wskazał tyle rozwiązań, ile przyjdzie mu do głowy. Wszystkie należy zapisać na kartce albo w programie komputerowym. Na etapie przedstawiania pomysłów nie ma znaczenia, w jakim stopniu będą one w rzeczywistości przydatne. Dopiero później dokonacie ich klasyfikacji, np. przy pomocy słów kluczowych. Z tego powodu tak ważne jest niekrytykowanie innych i stworzenie atmosfery zaufania.
Do burzy mózgów najlepiej zaprosić około 12 uczestników. Ważne jest również, aby osoby, które z charakteru są otwarte i zawsze mają najwięcej pomysłów, dały się też wypowiedzieć innym. Równe szanse powinny mieć także osoby doświadczone oraz te, które dopiero niedawno rozpoczęły pracę przy danym projekcie.
Etapy burzy mózgów
Metoda burzy mózgów zakłada kreatywność i brak sztywnych ram. Aby ułatwić prace, warto się jednak trzymać określonych etapów.
Przedstawienie problemu
Na początku trzeba przybliżyć uczestnikom zarys problemu. Chodzi o to, aby przedstawić pytanie, które będzie podlegało dyskusji oraz wytłumaczyć jego znaczenie. Najlepiej, gdy zajmie się tym organizator oraz osoby, które mają największą wiedzę w związku z omawianym zagadnieniem.
Gromadzenie wszystkich pomysłów
Po przedstawieniu problemu można przystąpić do gromadzenia pomysłów stanowiących jego rozwiązanie. Na tym etapie trzeba zadbać o to, aby każdy uczestnik miał możliwość się wypowiedzieć. Pomysły trzeba spisywać na bieżąco. Wypowiedzi powinny być naturalne i możliwie jak najbardziej kreatywne.
Analiza efektów i wybór najlepszego pomysłu
Po zebraniu pomysłów można przystąpić do ich analizy. Aby wprowadzić pewien porządek, najlepiej pogrupować je według określonych słów kluczowych i później w tej kolejności omawiać. Na koniec trzeba przeprowadzić głosowanie nad najpopularniejszymi odpowiedziami i wybrać tą, którą wskaże największa liczba uczestników. Wnioski mogą też być wyciągane na podstawie ogólnego konsensusu.
Metoda burzy mózgów – jak zorganizować produktywną dyskusję?
Efektywność burzy mózgów zależy od jej dobrej organizacji. Grupowa dyskusja musi być przygotowana tak, aby stworzyć warunki do swobodnej wymiany pomysłów w komfortowej atmosferze.
Optymalna liczba osób
Zacznij od zaproszenia do burzy mózgów optymalnej liczby osób. Zbyt liczna grupa utrudni dyskusję. Jeśli uczestników będzie za mało, trudno będzie zebrać dużą liczbę pomysłów. Wskazuje się, że optymalnie w burzy mózgów powinno uczestniczyć około 12 osób.
Obecność lidera i moderatora
Aby uniknąć chaotyczności, warto zadbać o obecność w czasie burzy mózgów dobrego lidera i moderatora. To oni zapewnią odpowiednie wprowadzenie, a później poprowadzą dyskusję i zadbają o to, aby każdy mógł się wypowiedzieć.
Sporządzanie notatek
W czasie burzy mózgów pomysły trzeba na bieżąco zapisywać. W metodzie chodzi o to, aby swoje przemyślenia prezentować od razu. Interakcja uczestników przebiega szybko, dlatego wypowiedzi muszą być sprawnie spisywane.
Wady i zalety burzy mózgów
Burza mózgów ma szereg zalet, jednak nie jest również wolna od wad. Eksperci na bieżąco analizują jej uwarunkowania i wskazują, kiedy nie będzie dobrym rozwiązaniem.
Wady
Jednym z głównych problemów burzy mózgów jest obawa części członków zespołu przed wyśmianiem ich wypowiedzi przez resztę. W rezultacie może się okazać, że ciekawe pomysły w rzeczywistości nie ujrzą światła dziennego. Uczestnicy potrzebują akceptacji, którą nie zawsze otrzymają.
Dodatkowo nie każdy jest w stanie wykazać w czasie burzy mózgów swoją pełną efektywność. Wysokiego skupienia wymaga jednoczesne przedstawianie pomysłów, słuchanie kolegów i wyszukiwanie swojego momentu na wypowiedź. W tym czasie łatwo zapomnieć o swojej propozycji i stracić wartościowy pomysł.
Z tego powodu niektórzy wskazują, że burza mózgów jest mniej efektywna niż samodzielna praca nad rozwiązaniem problemu.
Zalety
Z drugiej strony w czasie burzy mózgów macie szansę na zebranie dużej liczby pomysłów, które później wystarczy udoskonalić. Trudno o inne okoliczności, w których wypracowane rozwiązanie będzie zasługą praktycznie całego zespołu.
Burza mózgów sprawia, że wśród współpracowników wszyscy stają się równi i mają taką samą szansę wypowiedzenia się. Jej przeprowadzenie nie wymaga wydatków i zajmuje niewiele czasu. Burza mózgów może być z powodzeniem wykorzystywana w przypadku przedsiębiorstw działających w różnych branżach, a także w szkołach czy nawet w gronie rodziny lub przyjaciół.
Ponadto wady burzy mózgów da się z powodzeniem zminimalizować, wykorzystując nowe technologie czy zapewniając dobrą organizację dyskusji.
Burza mózgów – przykłady
Znasz już zasady burzy mózgów, ale wciąż nie możesz sobie wyobrazić, jaki problem możesz rozstrzygnąć z wykorzystaniem tej metody? W praktyce dyskusja może dotyczyć praktycznie każdego tematu albo projektu. Proces generowania pomysłów – niezależnie od omawianych problemów – pozwoli w krótkim czasie opracować ciekawe idee.
Przykłady tematów, które mogą być przedmiotem burzy mózgów to:
- Jak można wykorzystać dane narzędzie?
- Jak zwiększyć efektywność pracy?
- Jak usprawnić realizację projektu?
- Jak zwiększyć wyniki przedsiębiorstwa?
- Co zrobić, aby zespół lepiej się rozumiał?
- Jak zwiększyć motywację zespołu do pracy?
- Gdzie szukać nowych pracowników?
- Jakie nowe wykorzystania oferowanego produktu można przedstawić?
- Jakie hasło reklamowe stworzyć?
- Jakie dodatkowe sposoby reklamy wykorzystać?
- Jak powinna wyglądać w tym roku wigilia pracownicza?
- Jak lepiej zintegrować nasz zespół?
Jak widać, tematy burzy mózgów mogą być zróżnicowane. Nie ma znaczenia, jaki problem wymaga rozwiązania – metodę da się wykorzystać zarówno w przypadku poważnych wątpliwości, jak i stosunkowo prostych tematów.
Burza mózgów jest ciekawą metodą podejmowania decyzji. Dzięki temu, że uwzględnia pomysły grupy ludzi istotnych dla projektu, daje szansę na wypracowanie ciekawych rozwiązań. Mimo wad, warto wypróbować ją w swoim przedsiębiorstwie.
