Analityczne myślenie – czym jest i jak je rozwijać?

11.01.23
clock 6 min.
Redakcja

Wśród wymagań w ogłoszeniach o pracę bardzo często pojawia się „umiejętność analitycznego myślenia”. Kandydaci chętnie też wpisują taki punkt w swoim CV, wiedząc, że pojawia się on w wielu szablonach i jest bardzo popularny. To bardzo ogólna fraza, dlatego nie wszyscy wiedzą, czym właściwie jest to analityczne myślenie i jak można nad nim pracować. Okazuje się, że z wyświechtanego rekruterskiego frazesu wyłania się niezwykle potrzebna i ceniona umiejętność.

W tym artykule:
  1. Czym jest myślenie analityczne?
  2. Co składa się na analityczne myślenie?
  3. W jakiej pracy przydają się umiejętności analityczne?
  4. Jak rozwijać analityczne myślenie?
  5. Jak sprawdzić, czy mamy analityczny umysł?

Czym jest myślenie analityczne?

Analityczne myślenie odnosi się do zrozumienia i rozwiązywania problemów na podstawie dostępnych informacji. Umiejętności analityczne pozwalają na rozłożenie skomplikowanej całości na czynniki pierwsze, przeanalizowanie danej sytuacji i wyciągnięcie odpowiednich wniosków, a przede wszystkim na lepsze zrozumienie procesu. Osoby z umiejętnościami analitycznymi potrafią szczegółowo podejść do danego zagadnienia i po wyciągnięciu wniosków zaproponować rozwiązania wynikające z przeanalizowanych informacji. 

Co składa się na analityczne myślenie?

Analityczne myślenie to przekrój kilku umiejętności, które wpływają na naszą pracę, wykonywanie zadań, rozwiązywanie problemów. Wśród najważniejszych można wyróżnić m.in. następujące umiejętności: 

  • Obserwacja – bycie uważnym oraz skoncentrowanym, przyglądanie się, poznawanie otoczenia, zwracanie uwagi na mniej lub bardziej szczegółowe sytuacje.
  • Logiczne myślenie, wyciąganie wniosków, podejmowanie decyzji – zdolność do łączenia informacji, rozumienie faktów na podstawie najważniejszych informacji, analiza bazująca na zgromadzonej wiedzy
  • Praca z danymi: analiza i rozumienie liczb – każda analiza danych jest odpowiedzią na zadany problem badawczy. Wszystko zależy od wiedzy, doświadczenia oraz intuicji danej osoby w odniesieniu do tego, jak analiza będzie wyglądać. Czasem dane są precyzyjne i jednoznaczne i na ich podstawie trzeba wyciągać wnioski, innym razem zakres potrzebnych danych jest mniej przejrzysty i trzeba dokonać obszerniejszej analizy. 
  • Kreatywne myślenie – umiejętność przedstawienia nowych koncepcji szczególnie w sytuacjach, w których potrzeba reakcji, szybkiego myślenia i odpowiedzi na dany problem. 
  • Wyszukiwanie informacji, odpowiedni research – otrzymując konkretne zadanie, dana osoba potrafi odnaleźć najważniejsze informacje, zebrać je i przygotować fundamenty pod kolejny etap.

W jakiej pracy przydają się umiejętności analityczne?

Bardzo uniwersalna umiejętność analitycznego myślenia powoduje, że jest pożądana nie tylko na stanowiskach, na których potrzeba ścisłego umysłu. Nie tylko więc jest istotna w pracy programistów, analityków, matematyków, księgowych, finansistów, ale także specjalistów ds. HR, marketingu lub komunikacji, copywriterów, sprzedawców. 

Dlaczego przekrój stanowisk, mając na uwadze myślenie analityczne, jest tak szeroki? W każdej organizacji pojawiają się problemy, które trzeba rozwiązać. Umiejętności analityczne są ściśle związane z ich rozwiązywaniem. To tak naprawdę analiza oparta na faktach. Większość pracodawców chciałaby, żeby ich pracownik potrafił podejmować szybkie, przemyślane decyzje, oparte na racjonalności, a nie na emocjach, a także przedstawiać odpowiednie rekomendacje, gdy pojawia się problem i w firmie odbywa się burza mózgów. Celem pracodawcy jest zatrudnienie pracownika, który będzie w stanie obserwować sytuację, poszukiwać informacji i dzięki krytycznemu myśleniu wyciągać odpowiednie wnioski. Dlatego pod wymaganiem „umiejętność analitycznego myślenia” rysuje się obraz pracownika, który ma konkretne umiejętności oraz wiedzę, potrafi podejmować odpowiednie decyzje, dokonywać analizy i na tej podstawie rozwiązywać problemy. 

Jak rozwijać analityczne myślenie?

Umiejętność analitycznego myślenia można trenować i stale rozwijać. W rozwoju umiejętności analitycznych aktywizacja mózgu ma najważniejsze znaczenie, choć warto pamiętać także o aktywności fizycznej, odpowiednim śnie oraz diecie, które wpływają na jego pracę. Jakie elementy będą mieć istotny wpływ na rozwój myślenia analitycznego? Co zrobić, aby poprawić u siebie umiejętności analitycznie? 

  • Postaw na czytanie 

Czytanie nie tylko sprawi, że nasza wyobraźnia będzie bogatsza, ale także będzie mieć istotne znaczenie w kojarzeniu faktów i pogłębianiu wiedzy. Rozwijamy przy tym umiejętność czytania ze zrozumieniem, poszerzamy horyzonty. Nie muszą być to tylko czasopisma branżowe, ale także literatura obyczajowa, kryminały, biografie, książki motywacyjne, psychologiczne i wiele innych. 

  • Rozwiązuj łamigłówki, postaw na strategiczne gry

Chcesz poprawić analityczne myślenie? Naucz się grać w szachy! Aktywują one prawą półkulę mózgu odpowiedzialną za kreatywność, co wyzwala nieszablonowe myślenie wśród graczy. Szachy wpływają również na czytanie ze zrozumieniem oraz na naszą pamięć. Rozwijają planowanie i przewidywanie, a także poprawiają umiejętności rozwiązywania problemów. 

Na poprawę umiejętności analitycznych świetnie będzie działać rozwiązywanie łamigłówek – np. krzyżówek lub sudoku. To nie tylko rozrywka, ale także nauka i poprawa umiejętności. Kolejnym przykładem są gry planszowe, które uczą podejmowania szybkich decyzji, wyciągania wniosków, planowania, analizowania danej sytuacji, przewidywania ruchów przeciwnika. 

  • Ucz się 

Trening pamięci, poszerzanie horyzontów, stymulowanie mózgu – na te elementy wpływ może mieć nauka nowych rzeczy. Z jednej strony może to być kurs językowy, z drugiej nauka tańca lub studiowanie na uniwersytecie. Warto szukać kolejnych bodźców, które zmotywują nas do działania i poprowadzą do ucieczki od rutyny. Nowe czynności mogą nam w tym pomóc. 

Jak sprawdzić, czy mamy analityczny umysł?

W tym celu możemy wykorzystać specjalnie do tego przygotowane testy analitycznego myślenia. Pomagają one diagnozować poziom umiejętności analizowania danych, a także przedstawiają proces, w jakim pracujemy nad zagadnieniami analitycznymi podczas presji czasu. Testy myślenia analitycznego zastępują standardowe testy na inteligencje podczas procesu rekrutacyjnego. Nasze analityczne myślenie możemy również skonfrontować z łamigłówkami, grami logicznymi, sprawdzianami na czytanie ze zrozumieniem, zadaniami matematycznymi. 

Przez swoją uniwersalność myślenie analityczne jest coraz bardziej cenione przez pracodawców. Warto pracować nad tymi umiejętnościami, aby w przyszłości szybciej wyciągać wnioski, rozwiązywać napotkane problemy, przewidywać przyszłość i być osobami bardziej kreatywnymi. To cechy nie tylko pomogą nam w życiu zawodowym, ale także prywatnym. Jednym z przykładów jest wzięcie kredytu hipotecznego – warto nie tylko zasięgnąć opinii specjalisty, ale także samemu czytać artykuły, poradniki, wyciągać wnioski, budować podstawową wiedzę dotyczącą tak złożonego procesu. Mając większą wiedzę na dany temat, czujemy się lepiej i łatwiej jest nam podjąć odpowiednie decyzje.